24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararıyla müze yapılan Ayasofya için kritik hafta. Danıştay, Ayasofya’nın yeniden cami olarak ibadete açılması için açılan davada kararını 2 Temmuz’da verecek. Kararın duruşmanın yapılacağı Perşembe günü ya da takip eden günlerde açıklanması bekleniyor.
Danıştay 10. Dairesi, İdare Yargılama Usûlü Kanunu uyarınca Bakanlar Kurulu kararının iptaline hükmeder ve bu karar kesinleşirse, kararın 30 gün içerisinde yerine getirilmesi gerekecek. İdari Yargılama Usûlü Kanunu’nun ‘Kararların Sonuçları’ başlıklı 28. maddesinde, “Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idare, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecburdur. Bu süre hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak 30 günü geçemez” deniliyor.
15 yıldır davalık
- Sürekli Vakıflar Tarihi Eserlere ve Çevreye Hizmet Derneğinin kurucu başkanı 75 yaşındaki İsmail Kandemir,’nın yeniden ibadete açılması için hukuk sürecini 2005’te başlattı. Dernek, 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararının iptali istemiyle Danıştay 10. Dairesi’ne 2005’te dava açtı. Daire, 31 Mart 2008’de Ayasofya’nın müze olarak kullanılmasında hukuka aykırılık bulunmadığını belirterek, davanın reddine karar verdi. Bu karara yapılan itirazı değerlendiren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu da 10 Aralık 2012’de dairenin kararını onadı. Davacının karar düzeltme talebini de Kurul 06 Nisan 2015’de reddetti. Böylece Ayasofya’nın müze macerası devam etti. Dernek 2015’te de Anayasa Mahkemesine (AYM) bireysel başvuruda bulundu. Başvuru dilekçesinde, Ayasofya’nın ibadete açılması yönündeki talebin reddedilmesinin din ve vicdan hürriyetini ihlal ettiği belirtildi. 13 Eylül 2018’de kararını açıklayan AYM başvuruyu, ‘incelenmeksizin kişi bakımından yetkisizlik’ gerekçesiyle kabul edilemez buldu.