9 ayda 27 milyon kişi sinemada film izledi

Türk sineması, 2005 sonrası ciddi bir yükselişe geçti. Politik ve sosyo-kültürel dönüşümle beraber sinema sektörü de uzun süren durgunluk sonrası canlandı ve üretim çoğaldı. Öyle ki, 2005’te bir yılda toplam 5-10 film yapılırken, 2019’da bu sayı 165’e kadar çıktı. İzleyici sayıları da aynı oranda yükseldi. Salgın süreci öncesinde Türkiye’de 1 yılda satılan bilet sayısı 70 milyonu aştı. Ve bu hasılatların büyük kısmı yerli filmlerden sağlandı. Türkiye, Avrupa’da yerli filmlerin gişede en çok yer tuttuğu ülke haline geldi.

Sinema sektörünün içinde bulunduğu durum verilerle ele alındığında ilginç sonuçlar ortaya çıkıyor. İstanbul Ticaret Odası (İTO) son 15 yıldır bunu yapıyor. 5 yıllık aralıklarla “Türkiye’de Film Endüstrisi” raporları hazırlıyor. Geçtiğimiz günlerde 2016-2020 arasını kapsayan döneme ait rapor açıklandı. Bir kitap haline getirilen rapora bakıldığında çok önemli bilgiler ve değerlendirmeler göze çarpıyor. Sizin için raporu inceledik ve bazı hususların altını çizdik.

5 YILDA 1739 FİLM GÖSTERİLDİ

Rapora göre 2016-2020 yılları arasında Türkiye sinemalarında toplam 1739 film gösterildi. Bunların 1092’si yabancı, 647’si ise yerli yapım. Film sayısında yerli üretimler düşük görünse de izleyici noktasında durum tam tersi. Türk sinema tarihinin en hareketli dönemlerinden birini oluşturan bu zaman diliminde yerli filmlerin izlenme oranları yüzde 60’tan aşağı düşmedi. Ve yıllara göre Avrupa’nın önemli merkezleri ile kıyaslandığında yıl içinde en çok izlenen filmler hep Türk filmi olurken, İngiltere, İtalya, Fransa gibi yerlerde genellikle Tenet, 1917 gibi Hollywood yapımları lider durumda görünüyor. 2016-2020 arasında Türkiye’de en çok izlenen filmler ise Müslüm, Yedinci Koğuştaki Mucize, Eltilerin Savaşı, Recep İvedik 5 oldu. Sadece 2021’de Türkiye’de en çok izlenen film Örümcek Adam: Dönüş Yok dikkat çekiyor. O da salgın sebebiyle yerli film sektörünün yaşadığı durgunluğun sonucu olarak yorumlanabilir.

2022’DE YÜZDE 600 ARTIŞ

lmişken 2022’deki son durumu da biz ekleyelim...

38 haftalık verilere göre 2022, salgın dönemi öncesine dönüş sinyali veriyor. Zira bilet satış sayılarında 2021’e göre yüzde yüzde 600 civarı artış var. Önceki yıl aynı dönemde 3 milyon 600 bin bilet satılırken, 2022’de şu ana kadar 27 milyon kişi sinemada film izledi. Hasılattaki artışsa yüzde 900 civarı... 84 milyon TL’den 840 milyon TL’ye yükseliş söz konusu...

SİNEMA SALONU SAYISI ÇOK YETERSİZ

Türkiye’deki sinema salonu sayısı da rapordaki verilere yansıdı. 2019’da 2826 olan salon sayısı 2020’de 2698 olarak belirlendi. Özellikle salgının sinema sektörüne etkisini de düşünürsek salon ve seyirci sayısının Türkiye gibi potansiyeli olan bir ülke için yeterli olmadığı aşikar. ABD’de yaklaşık 40 bin sinema salonu olduğunu düşünüp nüfusa oranlarsak, ülkemizde en az 5 bin sinema salonu olması gerektiği görülür.

dar gösterilen veya gösterilmesine müsaade edilen filmler de önemli bir nokta. Zira sinema sektörünün uzun yıllardır en önemli sorunu “dağıtım”. Yani çekilen bir filmin sinema salonlarında gösterilebilmesi. Çok izlenme garantisi olmayan filmlerin yoğun salonları bırakın ücra salonlarda bile kendisine zor yer bulduğunu biliyoruz. Haliyle, salon sayısının az olması ticari olmayan yapımların izleyici ile buluşma ihtimalini daha da azaltıyor.

DİZİLERİN BÜTÇESİ 1-5 MİLYON TL ARASI

Raporda dizi sektörü ile ilgili de önemli bilgiler mevcut. 2016-2020 arasında Türkiye’de “televizyon-dizi” sektöründe toplam 248 yerli dizi üretilmiş. Bu tarihteki dizilerin ortalama bölüm başı bütçesi ise 1-5 milyon TL arasında değişiyor. Türk dizilerinin yurtdışı pazarındaki gücü de raporda yer aldı. Sık sık haber ve yorum konusu olan bu meselede salgın sürecinin etkisi ile 2021 ve 2022 verilerinin olumsuz etkilendiğini tahmin etmek zor değil. 2022 sonu ve 2023 itibari ile de hareketlenme olduğu biliniyor.

REKLAM PASTASI DİJİTALİN ELİNDE

Reklam pastasına dair göstergeler de önemli. Rapora göre Türkiye’de reklam gelirlerinden en çok payı alan sektör televizyon, sonrasında dijital mecralar geliyor. Sinema ise en son sırada. Dijital mecralar son birkaç yılda reklam pastasından en büyük payı almaya başlarken sinemanın payında çok da değişiklik olmuyor.