Zengin ile fakir arasındaki fark geriliyor

TÜİK, nüfusun yüzde 16,9;unun yoksulluk sınırının altında olduğunu açıkladı. TÜİK verilerine göre, sürekli yoksulluk riski altında bulunanların oranı da yüzde 18 düzeyinde. Ortalama yıllık hanehalkı kullanılabilir geliri ise 22 bin 63 lira oldu.

Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) araştırmasına göre, gelir dağılımı eşitsizlik ölçütlerinden gini katsayısı 2010'da bir önceki yıla göre 0,013 puan düşüş ile 0,402 olarak tahmin edildi.

TÜİK, Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması 2010  verilerini açıkladı. 

TÜİK araştırmasına göre, eşdeğer hanehalkı kullanılabilir gelirlere göre oluşturulan yüzde 20'lik gruplarda, en yüksek gelire sahip son gruptakilerin toplam gelirden aldığı pay yüzde 46,4 iken, en düşük gelire sahip ilk gruptakilerin toplam gelirden aldığı pay yüzde 5,8 olarak gerçekleşti. 

Buna göre, son yüzde 20'lik grubun toplam gelirden aldığı pay, ilk yüzde 20'lik gruba göre (P80/P20) 8 kat oldu. P80/P20 göstergesi kentsel yerler için 7,3, kırsal yerler için ise 7,1 oldu. 

Gelir dağılımı eşitsizlik ölçütlerinden gini katsayısı bir önceki yıla göre 0,013 puan düşüş ile 0,402 olarak tahmin edildi. Katsayı, kentsel yerleşim yerleri için 0,389, kırsal yerleşim yerleri için ise 0,379 olarak tahmin edildi. 

TÜİK araştırmasına göre, gelirin nüfusa dağılımındaki eşitsizliğin grafik gösterimi olan Lorenz eğrisi de, bir önceki yıla göre gelir dağılımında önemli bir değişim olmadığını eğrilerdeki çakışma ile gösterdi. 

Türkiye'de hanehalkı başına düşen ortalama yıllık kullanılabilir gelir 22 bin 63 lira iken, ortalama yıllık eşdeğer hanehalkı kullanılabilir gelir ise 9 bin 735 lira oldu. 

İstanbul Bölgesi 13 bin 382 lira ile ortalama yıllık eşdeğer hanehalkı kullanılabilir geliri en yüksek olan bölge durumunda iken, bunu, 11 bin 116 lira ortalama gelir ile Batı Anadolu Bölgesi izledi. 

En düşük ortalamaya sahip bölge ise 5 bin 144 lira ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi oldu. 

Maaş-ücret gelirleri yüzde 43,7'lik oranla toplam gelir içerisinde en fazla paya sahip oldu. Bunu yüzde 20,5 ile sosyal transferler ve yüzde 20,2 ile müteşebbis gelirleri izledi. 

Sosyal transferlerin yüzde 91,1'ini emekli ve dul-yetim aylıkları oluşturdu. Emekli ve dul-yetim aylıkları toplam gelir içinde yüzde 18,6'lık paya sahip iken, diğer sosyal transferlerin payı yüzde 1,8 oldu. Müteşebbis gelirlerinin ise yüzde 68,5'i tarım-dışı sektörden oluştu.

TÜİK araştırmasına göre, eşdeğer hanehalkı kullanılabilir medyan gelirin yüzde 50'si dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre, nüfusun yüzde 16,9'u yoksulluk riski altında. Kentsel ve kırsal yerler için ayrı ayrı hesaplanan yoksulluk sınırlarına göre, kentsel yerlerde bu oran yüzde 14,3 iken, kırsal yerlerde yüzde 16,6 oldu. 

Sürekli yoksulluk riski altında bulunanların oranı ise yüzde 18 olarak gerçekleşti. 

Dört yıllık panel veri kullanılarak hesaplanan 'sürekli yoksulluk' oranı, dört yıl boyunca hanenin üyesi olan fertlerden en az üç uygulamada yoksulluk riski altında olanlar olarak tanımlanıyor. Sürekli yoksulluğun hesaplanmasında eşdeğer hanehalkı kullanılabilir medyan gelirin yüzde 60'ı dikkate alınıyor. 

Buna göre, araştırmanın 2009 yılı dört yıllık panel sonuçlarından hesaplanan sürekli yoksulluk oranı yüzde 18.

TÜİK araştırmasına göre, kurumsal olmayan nüfusun, yüzde 60'ı kendilerine ait konutta oturuyor. Yüzde 43,8'inin konutunda 'sızdıran çatı, nemli duvarlar, çürümüş pencere çerçevesi vb.' sorunlar söz konusu. Yüzde 43,3'ünün oturduğu konutta 'izolasyondan dolayı ısınma sorunu' yaşanıyor. Yüzde 61,4'ünün hanesinin taksit ödemeleri ve borçları (konut alımı ve konut masrafları dışında) bulunuyor, bu borç ödemeleri, yüzde 28,3'ünün hanesine çok yük getiriyor. 

Kurumsal olmayan nüfusun yüzde 87,5'i 'evden uzakta bir haftalık tatili', yüzde 65,7'si 'beklenmedik harcamalarını' ve yüzde 81,7'si 'yıpranmış ve eskimiş mobilyalarını yenileme ihtiyacını' ekonomik nedenlerle karşılayamıyor. 

Ciddi finansal sıkıntıyla karşı karşıya olan nüfusun oranı olarak tanımlanan ve belirlenmiş 9 maddeden en az 4 tanesini karşılayamama ya da mahrum olma durumunu tanımlayan 'maddi yoksunluk' oranı 2009 yılında yüzde 63, 2010 yılında ise yüzde 63,5 olarak hesaplandı. 

Öte yandan, eşdeğer hanehalkı kullanılabilir gelire göre sıralı yüzde 20'lik gruplar (2009-2010) şöyle:

                                    Türkiye             Kent               Kır 

                                ---------------    ----------------  ----------------

Yüzde 20'lik fert grupları       2009     2010      2009     2010     2009     2010    

----------------------------    -------  -------   -------  -------  ------   -------

İlk yüzde 20 (*)                  5,6      5,8       6,0      6,3      6,1      6,2

İkinci yüzde 20                  10,3     10,6      10,7     11,0     10,9     11,0

Üçüncü yüzde 20                  15,1     15,3      15,0     15,3     15,9     15,7

Dördüncü yüzde 20                21,5     21,9      21,1     21,6     23,1     22,8

Son yüzde 20                     47,6     46,4      47,3     45,7     44,0     44,3

----------------------------   --------- -------   -------  -------- -------  -------

Gini katsayısı                  0,415     0,402     0,405    0,389    0,380    0,379

Son yüzde 20/ilk yüzde 20        8,5       8,0       7,9      7,3      7,2      7,1

(*)Fertler eşdeğer hane halkı kullanılabilir gelirlerine göre, küçükten büyüğe doğru

sıralanarak 5 gruba ayrıldığında; 'İlk yüzde 20'lik grup' geliri düşük olan grubu, 

'son yüzde 20'lik grup' ise geliri en yüksek olan grubu tanımlamaktadır.