Türkiye Ayakkabı Sektörü Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı (TASEV), tarafından kurulan, Ayakkabı ve Saraciye Teknolojisi Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi, Türkiye’de ilk ayakkabı eğitimi ve üretimi yapan lise olarak kayıtlara geçti. Tasarımdan üretime kadar ayakkabı üretiminin bütün aşamalarını gören öğrenciler, süreç içinde yapay zekayı da kullandıkları belirtildi. Yeni Şafak Ayakkabı ve Saraciye Teknolojisi Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’ni ziyaret ederek, öğrencilerin yapay zekayla tasarım ve ayakkabıların üretim sürecini yerinde gördü.
HEM TASARLIYOR HEM ÜRETİYORLAR
Ayakkabı ve Saraciye Teknolojisi alan şefi İsmail Durmaz, tasarımdan, üretime kadar, öğrencilerin gördüğü bütün üretim sürecini Yeni Şafak’a anlattı. Durmaz, "Öğrenciler ister yapay zeka isterse kara kalem kullanarak tasarımlarını yapıyorlar. Model çıkarıldıktan sonra kullanılacak malzemeler kesiliyor ve ayakkabının sayası yani üst kısmı dikiliyor. Saya dikimi emek isteyen bir süreç, burada da saya dikimini hızlandırmak için otomatik makinaların kullanımına başlayacağız böylece işimiz daha da hızlanacak. Daha sonra saya ve tabanın birleştirilmesiyle paketleme aşamasına geçiyoruz. Bütün bu işlemler çok aşamalı olduğu için 30- 40 kişinin aynı anda çalışması gerekiyor. Bu sayede ayakkabılar buradan hazır paketlenmiş bir şekilde çıkıyor. Öğrencilerimiz staj dönemlerinde ise ünlü ayakkabı firmalarında stajlarını yapıyor. Stajlarını yaptıkları firmada işe giren öğrencilerimizde oluyor" diye konuştu.
ÖĞRENDİKLERİNİ ÖĞRENCİLERİNE ÖĞRETİYOR
Üniversite eğitimi sırasında dünyaca ünlü tasarımcılardan yapay zeka ile tasarım yapmayı öğrenen alan öğretmeni Buket Sütlü ise öğrendiklerini şimdi de öğrencilerine öğretiyor. Öğrencilerin yapay zeka destekli tasarım sürecini anlatan Sütlü, "Önce shoemaster programından çizimlerimizi yapıyoruz sonrasında bu taslağı yapay zekaya atıyoruz. Ayakkabıda hangi özellikleri ve detayları istiyorsak bunları giriyoruz ve bizim için istediğimiz ayakkabıyı tasarlıyor. Biz bilgisayarda ayakkabının ana şablonunu sade bir şekilde hazırlıyoruz daha sonra yapay zekada istediğimiz detayları istediğimiz gibi ekleyip çıkarıyoruz. Yaptığımız tasarımlar bu şekilde kullanılabiliyor. Elle tasarım yapmak isteyenler karakalemini çalışıyor. Sonra ise üretime geçebiliyoruz" dedi.
AYAKKABILAR YAPAY ZEKA İLE DEĞER KAZANACAK
Taslak olarak çizilip doğru komutlarla yapay zekaya aktarılan ayakkabıların daha üretilebilir olduğunu ifade eden okul Müdürü Selim Şahin, şunları söyledi:
"Ayakkabıyı direk yapay zeka tasarladığı zaman daha üretimi zor ütopik modeller ortaya çıkıyor. Yapay zeka destekli tasarım ile tasarım süreci kısalmış olacak ama üretim süreci detaylar nedeniyle uzayacak. Yapılan ürünler katma değerli olacağı için birim maliyetlerinde kıymetlenmiş olacak.
Türkiye Avrupa’nın kapasite olarak en büyük üreticisi ama bu büyüklük ekonomik anlamda istenilen düzeyde değil. Yapay zeka destekli yapılan özel tasarımlar ile ayakkabıların ekonomik değeri de artmış olacak. Elbette Firmaların bir kısmı buraya geçecekler bazıları da klasik bu yöntemlerle yapmaya devam edecek. Teknolojinin gelişmesi alternatifleri de artırıyor. Yapay zeka destekli tasarlanan ürünlerin bazıları çabuk üretilebilir bunlarında üretim sürecine başlayacağız. Henüz yeni başladık ama bu sürece hız kazandıracağız."
11. sınıf öğrencisi Eylül İltaş, "Shoemaster’da önce çizim yapıyorum çizimim bittikten sonra bunu kaydedip yapay zekaya gönderiyorum. Bur da nasıl bir desen ya da süsleme olacağını yazıyorum. O da tasarlıyor. Ben yapay zekada tasarladığım bir ayakkabıyı yarışmaya gönderdim ve dereceye girdim. Gelecekte öğretmen olmak ve kendi tasarımlarımı yapıp satabileceğim bir ayakkabı dükkanım olsun istiyorum” dedi.
11. sınıf öğrencisi "Hüseyin Efe Çetinkaya önce shoemaster uygulamamızdan ayakkabılarımızı tasarlıyoruz. Kendi saya parçalarını ve tabanlarını ekliyoruz. Sonra ise kafamızdaki tasarıma daha doğru alternatif bulabilmek için yapay zeka uygulaması viscom’u kullanıyoruz. Bu sayede kısa süre içerisinde bir sürü tasarım elde etmiş oluyoruz. Bunları yapmaktan büyük keyif alıyoruz böylece hayal ettiğimiz tasarımları kolay bir şekilde son halini görebiliyoruz" şeklinde konuştu.
15 yaşındaki Muhammet Özkul, “Bu okula geldiğim için çok mutluyum mesleğimi seviyorum bize ayakkabı tasarımından üretimine kadar bütün aşamaları öğretiyorlar. Küçük de olsa ileride bir ayakkabıcı dükkanım olsun istiyorum" ifadelerini kullandı.
