Yasadışı yollarla Türkiye’ye gelen 7 bin 500 Afgan dönüş için, Kabil Havalimanı’na uçuşların başlamasını bekliyor. Geri gönderme merkezlerinde kalan Afganlara, sağlık hizmetlerinin yanı sıra ülkelerine geri dönüşlerinde meslek sahibi olmaları için meslek eğitimi sağlanıyor. Geri Gönderme Merkezi’ne sevk edilen göçmenlere Türkçe dersi de veriliyor.
Sınır güvenliğini en üst noktaya taşıyan Türkiye’nin yakaladığı göçmenleri ülkelerine iade süreci de Avrupa’ya fark atıyor. Van’ın İran sınırında ve kent merkezinde güvenlik güçlerince yakalanan düzensiz göçmenler, ilk olarak Van İl Emniyet Müdürlüğü Göçmen Kaçakçılığı ile Mücadele ve Hudut Kapıları Şube Müdürlüğü’ne getiriliyor. Burada, yüz tarama sistemi ve parmak izleriyle kontrol ediliyorlar. Terör bağlantısı veya bir suça karıştığı tespit edilenler hakkında işlem yapılıyor.
İNSANİ MUAMELE
Göçmenler, ülkelerine iade edilmeden önce Avrupa’ya ders verecek koşullarda misafir ediliyor. Ön kabulün ardından 48 saat içinde Van’da bulunan 750 kişi kapasiteli Geri Gönderme Merkezi’ne sevk edilen göçmenlere 24 saat sağlık hizmeti veriliyor. Merkezde bunun yanısıra psikososyal destek, 3 öğün yemek hizmeti, çocuk oyun alanları, spor salonu bulunuyor. Göçmenlere Türkçe dil kursu ve el sanatları kursu da veriliyor. Ayrıca ülkelerine geri dönüşlerinde meslek sahibi olmaları için meslek eğitimi sağlanıyor.
MAKSİMUM 12 AY
Merkezde maksimum 12 ay süreyle misafir edilen göçmenler için ilgili ülke konsolosluklarıyla irtibata geçiliyor. Ardından göçmenlerle mülakat yapılıyor. Seyahat planı belirlenen göçmenler önce İstanbul’a ardından da uçaklarla ülkelerine gönderiliyor. Halen 7 bin 500 Afgan göçmenin Kabil Havaalanı’nın rutin faaliyetine başlamasıyla gönderilmesi bekleniyor.
YÜRÜYEREK 2 AYDA GELDİK
qGöçmenler, Afganistan’dan İran’a, İran’dan da Türkiye’ye içler acısı geliş hikayelerini anlattı. Taliban zulmünden kaçan anne Benevşe Mirzai, eşi Gulan Kadr Mirzai, çocukları 4 yaşındaki Reyhan ve 2 yaşındaki Rehimullah ile zorlu yolculuklarını şu sözlerle anlattı: “Ormanlardan, dağlık alanlardan geçerek 2 ayda Türkiye’ye geldik. Can güvenliğimiz tehlikede olduğu için Afganistan’dan kaçtık. Türkiye’nin Müslüman bir ülke olması ve güvenli olması nedeniyle buraya geldik. Avrupa’ya gitme gibi bir niyetimiz yoktu. İran’dan geçiş çok zordu. Yolda hırsızlarla karşılaştık, paramızı çaldılar.”
GÖÇÜN TARİFESİ BİN DOLAR
Fehim Musevi, “2014’ten 2016 yıllarına kadar Afganistan’da ABD’lilerin ve Türklerin şoförlüğünü yapıyordum. Taliban’ın kara listesindeydim o yüzden kaçtım. Afganistan’da kaçakçılarla 4 kişi için toplam 4 bin dolara anlaştım” ifadelerini kullandı.
