Türkiye’nin arabuluculuğundaki ateşkes müzakereleri akamete uğrayan Rusya ve Ukrayna gittikçe barıştan uzaklaşıyor. Moskova 150 bin vatandaşını askerliğe çağırırken Yeni Şafak’a konuşan Ukrayna Büyükelçisi Vasyl Bodnar, “Rusya silahlanmasına ağırlık verdiği için Ukrayna da ağırlık veriyor. Barış masasının kurulması şu an hayal” dedi.
Ukrayna’nın Türkiye Büyükelçisi Vasyl Bodnar, ülkesinin NATO’ya üyeliği konusunda aceleci olmadığını açıkladı. Bodnar, Türkiye-Ukrayna ilişkileri, Ukrayna-Rusya savaşında son durum, barış masasının kurulması ve Ukrayna’nın NATO üyeliği hakkında Yeni Şafak’a konuştu. Ukraynalı Büyükelçinin açıklamaları özetle şöyle:
RUSYA SİLAHLANIYOR
Ruslar çekilirse tabi ki ateşkes olur. Ama Rusya tarafından böyle bir adım şu an gözükmüyor. Silahlanma konusunda daha da artış görüyoruz ve ordunun çoğalması da söz konusu. Bizim şu önceliğimiz yaz aylarında İsviçre’de yapılacak barış zirvesi. 8 Mart’ta Erdoğan ve Zelenski arasında yapılan görüşmede de bu konu ele alınmıştı. Rusya silahlanmasına ağırlık verdiği için Ukrayna da ağırlık veriyor. Ve bu noktada barış masasının kurulması şu an hayal olarak duruyor.
NATO İÇİN ACELEMİZ YOK
NATO’ya üyelik süreciyle ilgili aslında yeni bir şey yok. Ancak bu süreçte Türkiye’ye minnettarız. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ukrayna’nın NATO üyeliğini hak ettiğini söylemişti. Aslında bizim istediğimiz şey NATO’ya katılmamız için şartların belirlenmesi. Bir tarih verilmesini bekliyoruz. Ukrayna’nın şu anda NATO’ya katılmak gibi bir talebi yok. Washington’da yapılacak NATO Liderleri Zirvesi’nde tarihle ilgili cevap almak istiyoruz. Bizim mesajımız çok net. Üyeliğimizin savaştan sonra değerlendirilmesini istiyoruz. Bu konuda da ısrarcı değiliz. Ukrayna’nın şu an sadece silaha ihtiyacı var.
TÜRKİYE BELLİ SONUCA VARDI
Uluslararası iş birliğinde Türkiye'nin rolü artıyor ve tabii Rusya'yla olan ilişkilerde bir diyalog var. Ve bu 2 yılı aşkın savaş döneminde sadece Türkiye belli sonuçlara varabildi. Ukrayna-Rusya arasında ana konulardan biri savaş esirleri ve sivillerdir. Rusya binlerce çocuğu Ukrayna’dan sürgün etti. Bu çocukları geri alabilmek için diyaloğa ihtiyacımız var. Bu konuda Türkiye'nin rolü büyük. Erdoğan-Putin görüşmesi hem siyasi tutsakları hem de savaş esirlerinin serbest bırakılması konusunda önemli bir görüşme olacak. Zelenski Kırım-Tatar siyasi tutsaklarının yayınlanmış listesini Türkiye ziyaretinde Cumhurbaşkanı Erdoğan'a iletti.
KARADENİZ’DE ANA GÜÇ TÜRKİYE
Ukrayna’nın bağımsız olarak sürdürdüğü tahıl koridorundan şu ana kadar 1140 gemi geçti. 7 ay içerisinde 33,8 milyon ton ürün taşındı, bunun 23,1 milyon tonu tahıl. Bu ürünler de 40 ülkeye gönderildi. Bu rota bir önceki rotaya göre bizim için daha kullanışlı. Çünkü herhangi bir kısıtlama yok. Bölgenin güvenliği de çok önemli. Türkiye'nin Karadeniz'de mayınsızlaştırma veya mayınlardan temizlenme inisiyatifi bu noktada çok önemli. Ve gemilerin bölgedeki geçişini aslında kurtaran bir inisiyatif olduğunu düşünüyoruz. Türkiye'nin de önceliğinde Karadeniz'in güvenliği var. Çünkü Türkiye şu anda Karadeniz'de ana güç konumunda.
GIDA GÜVENLİĞİ ZİRVESİ
8 Mart’ya yapılan Zelenski-Erdoğan görüşmesi sırasında imzalanan sözleşmeler, anlaşmalar hem Cumhurbaşka-nı'nın şahsı için hem de Ukrayna için önemlidir. Cumhurbaşkanı Zelenski, Erdoğan'ı Ukrayna'da ağırlamaktan memnuniyet duyacak. Başbakan'ın ziyaretini de planlıyoruz. İsviçre’deki Barış Zirvesi'nden sonra Türkiye'de gıda güvenliği konusunda büyük bir zirve düzenlenmesi söz konusuydu. Cumhurbaşkanları 8 Mart’ta bunu da konuştular. Barış formülü kapsamında Türkiye bu maddeyi üstlendi. Bu etkinliğin de ya Ankara'da ya İstanbul'da bu sene düzenlenmesini bekliyoruz.
Türkiye inşa edecek
Savaş nedeniyle Ukrayna'daki yol ve köprüler ile altyapı zarar gördü. Bunların yenilenmesi için Türkiye ile temas sürüyor. Bodnar, bu konuda uzman bir grubun Ukrayna'ya gelmesi için Ocak ayında Ticaret Bakanı Ömer Bolat’la görüştüklerini anlattı: “Ön çalışma yaparak bu şirketlerin güvenilir bölgelere girmesini sağlamalıyız. Şimdi ilk adım Bakan Bolat'ın Ukrayna ziyareti planlanıyor. Tabii öncesinde ön çalışma olarak bizim tarafımızdan da ziyaretler olacak. Kiev ve Ankara Valilikleri arasında da görüşmeler var. Valilikler ve belediyeler arasında temaslar mevcut. Ortak bir çalışma yapılması öngörülüyor.
Destekten memnunuz ama
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, Erdoğan’ın desteğinin memnuniyet verici olduğunu ancak Türkiye’nin arabuluculuğunun yeterli olmadığını söyledi. Cernihov bölgesinde açıklama yapan Zelenski, İsviçre’de planlanan barış zirvesinde, katılan ülkelerin Rusya’yı barışa zorlaması gerektiğini kaydetti. Bu konuda Türkiye’nin rolü de sorulan Zelenski, Cumhurbaşkanı Erdoğan'a desteği ve arabuluculuk arzusu için minnettar olduğunu, ancak Türkiye'nin başka çıkarları ve Rusya ile güçlü ilişkileri olduğunu söyledi. “Türkiye'nin arabulucu olması bizim için yeterli değil” diyen Zelenski, “Arabuluculuk misyonunu kuşkusuz yerine getirebilecek ancak arabuluculuk yapamayacak liderler, ülkeler arasında yer alacaklar” diye ekledi.