Ukrayna’nın güneyindeki Herson yakınlarında Rusya kontrolünde olan Nova Kahovka Barajı, meydana gelen patlama sonucu çöktü. Barajdan boşalan sular 80 yerleşim yeri ile 16 bin kişiyi tehdit ederken, bölgede tahliye için zamanla yarışıldı. Kiev ve Moskova patlama için birbirini suçladı. Yıkılan baraj, Zaporijya Nükleer Santrali’nin soğutulmasında ve bölge tarımında kritik öneme sahip. Saldırının ardından buğday fiyatları arz endişeleri nedeniyle yükseldi.
Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşın neden olduğu yıkımı bir yenisi daha eklendi. Herson bölgesinde, Rus işgal güçlerinin kontrolü altında bulunan Nova Kahovka Barajı’nda yaşana patlama sonrası bölge sular altında kaldı. Tahliyeler için zamana karşı yarışıldı. Ağır hasar alan barajın sularının bölgede ekolojik felakete neden olacağı düşünülürken, taraflar korkunç eylemde birbirlerini suçladı. Barajın yıkılmasının 16 bin kişiyi yerinden edeceği ve 80 yerleşim yerinin sular altında kalabileceği öngörülüyor. 1956 yılında Dnipro Nehri üzerinde inşa edilen söz konusu baraj, Zaporijya Nükleer Santrali’inn soğutma suyunu da sağlıyor. Rusya’nın 2014 yılında ilhak ettiği Kırım yarımadasının su ihtiyacı da buradan karşılanıyor.
TAHLİYEDE ZAMANA KARŞI YARIŞ
Barajın patlaması sonrası sular çevre kentlere doğru yayıldı. 16 bin kişinin yaşadığı bölgede acil tahliye kararı alındı. Ukrayna Geçici İşgal Altındaki Toprakların Yeniden Entegrasyonu Bakanlığı’nın yaptığı açıklamada, halkın otobüslerle önce Herson şehrine, oradan tahliye trenleriyle güvenli şehirlere ulaştırılacağı ifade edildi. Polis, vatandaşları elektronik aletlerin kapatılması, önemli evrak ve eşyaların güvenli bir yere koyulması konusunda uyarıda bulundu. Ayrıca Rusya’nın yanıltıcı bilgiler yaydığı, sadece Ukrayna’nın yetkili kurumlarının paylaştığı bilgilerin dikkate alınması gerektiği vurgulandı.
KİEV RUSYA’YI SUÇLADI
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Rusya’nın Herson yakınlarında bulunan Kahovka Hidroelektrik Santrali’ni vurduğunu ve barajın çöktüğünü duyurdu. Zelenski, yaptığı açıklamada, “Kahovka Hidroelektrik Santrali barajının yıkılması, Rusya’nın Ukrayna topraklarının her köşesinden kovulması gerektiğini tüm dünya için teyit etmektedir. Teröristler Ukrayna’yı su, füze ya da başka bir şeyle durduramayacaklar” dedi. Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Danışmanı Mihail Podolyak da “Amaçları, taarruza geçen Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin önünde aşılmaz engeller yaratmak, bilgi inisiyatifini engellemek, savaşın adil bir şekilde sona ermesini yavaşlatmaktır” dedi.
KREMLİN’DEN SABOTAJ İDDİASI
Kremlin cephesi ise barajın patlamasından Kiev yönetimini sorumlu tuttu. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in gelişmeleri takip ettiğini belirten Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Rusya’nın HES’e yönelik saldırıda rol aldığına ilişkin suçlamaları reddettiklerini vurgulayarak, “Kahovka HES’e yönelik saldırının emri Kiev tarafından verildi ve bu nedenle Ukrayna bu durumun sonuçlarının tüm sorumluluğunu üstlenmelidir.” dedi.
KRİTİK ÖNEME SAHİP
Barajın bölge tarım arazilerinin sulanmasında, Zaporijya Nükleer Santrali’nin soğutulmasında ve Kırım’ın tatlı su erişiminde kritik öneme sahip. Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak “Kahovka’nın patlatılması düşmanın baltalamak istediği küresel gıda güvenliğine de bir darbedir. Çünkü bu felaket Ukrayna’nın güneyindeki sulama sistemini etkileyecek” değerlendirmesinde bulundu.
EKOLOJİK FELAKET
Barajın yıkılmasının bölgede ekolojik felakete neden olacağı belirtiliyor. Ukrayna Ulusal Nükleer Enerji Üretim Kuruluşu’ndan (Energoatom) yapılan yazılı açıklamada, “Kahovka Hidroelektrik Santrali’nin yıkımı, çevreyi ve önümüzdeki yıllarda yüz binlerce insanın hayatını olumsuz yönde etkileyecek olan, son dönemde dünyada yaşanan en büyük insan yapımı ve insan kaynaklı felakettir” denildi.
ZAPORİJYA DA TEHDİT ALTINDA
Energoatom, Kahovka Barajı’ndaki su seviyesinin hızla düştüğünü ve bunun Zaporijya Nükleer Enerji Santrali için ek bir tehdit oluşturduğunu da savundu. Santralin çekirdeklerinin soğutulması sağlanamazsa yaşanacak nükleer bir sızıntının, en az Çernobil felaketi büyüklüğünde bir
yıkıma yol açabileceğinden endişe duyuluyor.
Buğday fiyatları sıçradı
Ukrayna’daki Nova Kahovka Barajını’nın çökmesi sonrası buğday fiyatları tavan yaptı. Patlama haberlerinin yayılması sonrası buğday fiyatları küresel piyasalda yüzde 3 arttı. Bölgedeki tarım arazilerinin sular altında kalmasının fiyatların yükselmesine yol açtığı düşünülüyor.
Rusya: 8 Leopard tankı yok edildi
Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü İgor Konaşenkov, Güney Donetsk yönündeki çatışmalarda Ukrayna ordusuna ait Alman üretimi 8 Leopard tankını yok ettiklerini bildirdi. 5 Haziran’da gün boyunca Ukrayna ordusunun taarruzlarını sürdürdüğünü kaydeden Konaşenkov, “Ukrayna birliklerinin Güney Donetsk yönündeki toplam kayıpları 1500’den fazla asker oldu. 8 tanesi Alman üretimi Leopard olmak üzere 28 tank, Fransa üretimi 3 AMX-10 tekerlekli tank ve 109 zırhlı araç imha ettik.” ifadelerini kullandı.
