Türkiye’nin vekilsiz yılları

Emrah Yeşilduman
11:081/10/2018, Pazartesi
G: 1/10/2018, Pazartesi
Yeni Şafak
23 Nisan 1981 tarihinde Meclis'ten bir kare
23 Nisan 1981 tarihinde Meclis'ten bir kare

TBMM bugün Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçmesinin ardından yeni döneme başlayacak. 550’den 600’e çıkan vekil sayısı ile temsiliyetin arttığı Meclis’te geçmişte 2 ayrı askeri darbe ile 4,5 yıl vekilsiz yönetilen Türkiye’nin bu yılları tarihe bir utanç olarak kazındı.

16 Nisan referandumu ile Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine geçen Türkiye’nin geçmişte başı askeri darbelerle başı çok ağrıdı. Darbeler döneminde ya Meclis kapatıldı ya da yönetime direk müdahale edildi. Darbeler nedeniyle demokratik hayatın uzun süre kesintiye uğradı. Yeni sistem ile artık darbeler dönemi de kapanmış oldu.

İlk darbe ile 17 ay vekilsiz cunta yönetimi

  • Türkiye tarihine utanç olarak geçen askeri darbelerle Türkiye 4,5 yıl vekilsiz kalarak cunta yönetimine maruz kaldı.

Türkiye’nin ilk askeri darbesi olan 27 Mayıs 1960 tarihinde yapılan askeri müdahale ile Türkiye’nin seçilmiş Başbakanı Adnan Menderes idam edildi. 27 Mayıs 1960'da yönetimi ele geçiren darbeciler parlamentoyu feshettiler, Anayasayı askıya aldılar, iktidardaki Demokrat Parti'yi kapattılar.


İkinci müdahale 3 yıldan uzun sürdü

  • 1960 darbesini ardından 12 Mart 1971 askeri muhtırası ile sarsılan Türkiye 12 Eylül 1980 darbesi ile bir kez daha cunta yönetime mahkum oldu. Kenan Evren yönetimindeki askeriye 12 Eylül’de yönetime el koyarak tüm siyasi partiler kapatıldı, Meclis feshedildi, siyasi liderler tutuklandı. Tam 3 yıl 2 ay süren cunta yönetiminin ardından 6 Kasım 1983’te halk 6,5 yıl sonra sandık başına gidebildi.

Cunta yönetime el konulmadan önce son seçim 1977 yılında yapılmıştı. 3 yıldan fazla vekilsiz kalan Türkiye’de askeri yönetimin belirlediği anayasal düzen nedeniyle büyük zorluklar yaşandı. Bu süreç Türkiye’yi 28 Şubat Post modern darbe sürecine sürükledi. Ardından da seçilmiş hükümet istifa etmek zorunda kaldı.


Yeni sistemle vesayet ortadan kalktı

16 Nisan 2017’de yapılan Anayasa referandumu ile askeri vesayet ortadan kalktı. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçen Türkiye yeni dönemde 600 vekil ile yönetilecek.


#Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi
#Meclis
#TBMM