TBMM İçtüzüğü Değişiklik teklifinde 'OHAL' düzenlemesi

AK Parti İzmir Milletvekili ve TBMM Başkanı Binali Yıldırım, Anayasa'da yapılan değişikliklere uyum sağlamak amacı taşıyan TBMM İçtüzüğünde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'ni TBMM Başkanlığına sundu.

Olağanüstü hal uygulaması

Anayasa'da yapılan değişiklik kapsamında olağanüstü hal kanun hükmünde kararnamelerinin yerine olağanüstü hal Cumhurbaşkanlığı kararnameleri getirildiği için Meclis İçtüzüğü bu kapsamda yeniden düzenlendi.

Buna göre, Anayasa'nın 119'uncu maddesi gereğince cumhurbaşkanı tarafından ilan edilen ve Resmi Gazete'de yayımlanan olağanüstü hal ile ilgili karar, Cumhurbaşkanlığı tezkeresiyle TBMM'nin onayına sunulacak.

Meclis tatilde ise derhal toplantıya çağrılacak, Meclis gerekli gördüğü takdirde olağanüstü halin süresini kısaltabilecek, uzatabilecek veya olağanüstü hali kaldırabilecek.

Öngörülen sürenin kısaltılması veya uzatılması hakkında siyasi parti grupları veya en az 20 milletvekilinin imzası ile görüşme sırasında önerge verilebilecek. Oylamadan önce önerge sahibi 5 dakikayı geçmemek üzere söz alabilecek.

Cumhurbaşkanının talebiyle TBMM her defasında 4 ayı geçmemek üzere süreyi uzatabilecek. Savaş hallerinde söz konusu 4 aylık süre aranmayacak.

Meclis tarafından onaylanan olağanüstü halin süresinin uzatılmasına, değiştirilmesine veya olağanüstü halin kaldırılmasına dair cumhurbaşkanı tezkereleri de bu maddedeki usule göre görüşülecek ve karara bağlanacak.

OHAL kararnamelerinin görüşülmesi

İçtüzüğün, 128'inci maddesinin başlığı "Olağanüstü hallerde çıkarılan Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin görüşülmesi" şeklinde değiştirildi.

Buna göre, Anayasanın 119'uncu maddesi çerçevesinde ilan edilen olağanüstü hallerde cumhurbaşkanı tarafından çıkarılan ve Resmi Gazete'de yayımlandıkları gün Meclis onayına sunulan Cumhurbaşkanlığı kararnameleri, savaş ve mücbir sebeplerle TBMM'nin toplanamaması hali hariç olmak üzere 3 ay içinde Mecliste öncelikle görüşülecek ve karara bağlanacak.

Söz konusu kararnameler bir ay içinde komisyonlarda görüşülmediği taktirde, Meclis Başkanlığınca doğrudan doğruya Genel Kurul gündemine alınacak. Genel Kurul, geriye kalan 2 ay içinde bu kararnameler hakkında karar verecek. 3 ay içinde görüşülüp karara bağlanamayan Cumhurbaşkanlığı kararnameleri kendiliğinden yürürlükten kalkacak.

"Kanun tasarısı" kaldırıldığı için İçtüzüğün, TBMM Bütçesi'nin hazırlanmasına ilişkin bölümündeki "bütçe tasarısı" ibaresi "bütçe taslağı" şeklinde değiştirildi. Bütçe taslağını hazırlama görevi mevzuata uygun olarak TBMM Genel Sekreterine verildi.

İçtüzükte gösterilen sürelerin işlemeyeceği zaman dilimine, uygulamaya uygun olarak "araverme" ibaresi eklendi.

Teknik düzenleme

Anayasa değişikliğine uygun olarak İçtüzüğün çeşitli maddelerinde geçen "kanun tasarısı", "hükümet", "bakanlar kurulu" gibi ibareler İçtüzük madde metinlerinden çıkarıldı, gereken yerlere "cumhurbaşkanı yardımcısı", "bakan", "Cumhurbaşkanlığı kararnamesi" gibi ibareler eklendi.

Tümüyle işlevsiz hale gelen maddeler yürürlükten kaldırıldı, ayrıca kurucu nitelikte düzenleme getirmeyen salt teknik uyum amacını gözeten düzenlemelere toplu olarak yer verildi.

TBMM İçtüzüğü yayımlandığı tarihte yürürlüğe girecek.