e-Devlet'ten alınmaya başlanan ve aşırı yoğunluktan dolayı geçici olarak durdurulan "alt-üst soy raporu"nun paylaşımı gece yeniden başladı. e-Devlet'te soyağacı oluşturulan belge sayısı 3 milyon 641 bini buldu. Bakanlık yetkilileri sistemin sorunsuz çalıştığını belirtti. Soyağacının nasıl çalışıldığı konusunda da şu detayları paylaştılar...
İçişleri Bakanlığı yetkililerinden yapılan açıklamada, "5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun mülga 33’üncü maddesi ve Nüfus Hizmetleri Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğini 69’uncu maddesi uyarınca uzun süre işlem görmeyen ve ölü olması muhtemel kayıtlar Genel Müdürlüğümüzün 03/08/2016 tarihli ve 73999 sayılı ve 19/10/2016 tarihli ve 96395 sayılı olurlarına istinaden kapatılmıştır" denildi.
"7039 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 8’inci maddesi gereğince 5490 sayılı Kanunun 33’üncü maddesine eklenen ikinci fıkra ile "Merkezî veri tabanında yer alan kayıtlara göre uzun süre işlem görmeyen ve yaşı itibarıyla ölü olması muhtemel kişiler Genel Müdürlükçe tespit edilir. Tespit edilen kayıtların araştırılması mülkî idare amirinin emriyle kolluk kuvvetlerine yaptırılır. Araştırma sonucu ölü oldukları tespit edilenlerin ölümleri tescil edilir." hükmü getirilmiştir.
Bu nedenle; Genel Müdürlüğümüzün 27/11/2017 tarihli ve 131449 sayılı oluru ile ölüm araştırması nedeniyle kapatılan 2.273.946 kişinin kaydı açık hale getirilmiştir. Açılan bu kayıtların ölümüne dair resmi bir belge ibraz edilmesi halinde ibraz edilen belgeye göre, resmi bir belge ibraz edilememesi halinde ise mülki idare amirinin emri ile kolluk kuvvetlerince yaptırılacak ölüm araştırmasının sonucuna göre ölümün işlenmesi mümkün olabilecektir."
Bakanlık yetkililerinden şaşırtan detaylar için açıklama
Öte yandan Bakanlık yetkililerinden yapılan bilgilendirmede soyağaçlarının nasıl hazırlandığının detayları aktarıldı. Bu konuya ilişkin yapılan açıklamalar ise şöyle:
"Osmanlı Devletinde ilk Nüfus Yazım çalışmaları 1831 yılında başlamıştır. Bu yazımda sadece erkek nüfus yazılmıştır. Nüfus olaylarındaki Doğum ve Ölüm olayları gibi değişiklikler 5-10 yıllık periyodlarla nüfus defterine işlenmiş ve güncelliği korunmaya çalışılmıştır.
➢ İkinci Nüfus Yazım çalışması ise (Sicil Nüfus – Atik kayıtlar) 1882 yılında yapılmıştır. Bu sayımda kadın ve erkeklerin kayıtları tutulmuştur.
➢ Üçüncü ve güncel nüfus sisteminin temelini oluşturan Nüfus Yazımı ise 1904 yılında tutulmaya başlanılan erkek ve kadınların yazıldığı Esas Nüfus kayıtlarıdır.
➢ Dördüncü olarak da, 1904 yılı Esas Nüfus kayıtları yangın, savaş, yıpranma vb. olaylar nedeniyle olmayan ve tekrar yazıma ihtiyaç duyulan idari birimlerde 1925 yılı ve daha sonraki tarihlerde yapılan yersel nüfus yazımlarıdır.
➢ Arşivimizde bulunan kayıtlar (il – ilçe farklılıkları olmakla beraber) 1882 yılı (atik) kayıtlardan başlamaktadır.
➢ Elektronik ortamda tutulan Merkezi Nüfus İdaresi Sistemi (MERNİS)’ne esas olan kayıtlar ise 1904 yılı yazımına ait olan kayıtlardır. Bu kayıtların olmadığı yerlerde 1925 yılında yersel yazım yapılmış olup, yersel yazım yapılan yerlerdeki MERNİS kayıtları 1925 yılı yazımına ait olan kayıtlardır.
➢ e-Devlet Uygulaması üzerinden sunulan “Alt Üst Soy Raporu” hizmetinde Merkezi Nüfus İdaresi Sistemi (MERNİS) nde yer alan kayıtlar esas alınmakta olup, MERNİS veri tabanında yer alan kayıtlar ile e-Devlet Uygulaması üzerinden alınan “Alt Üst Soy Raporu” ndaki kayıtlar arasında herhangi bir fark bulunmamaktadır.
- Nüfus Hizmetleri Kanununun 39’uncu maddesinde “Genel Müdürlük, nüfus kayıtlarına göre vatandaşların hicrî veya rumî tarihle yazılmış nüfus olaylarının tarihlerini miladî yıla çevirerek aile kütüklerine geçirmeye, doğum tarihlerinin ay ve günü belli olmayanların da eksikliklerini tamamlamaya yetkilidir. Doğum tarihlerinde doğum yılı yazılıp, doğum ayı ve günü yazılmamış olanların yaşlarının hesaplanmasında doğduğu yılın Temmuz ayının birinci günü, ayı yazılıp da günü belli olmayanlar için de o ayın birinci günü başlangıç olarak alınır.” hükmü yer almaktadır.
Genel Müdürlüğümüzün 02/11/2012 tarihli ve 121166 sayılı oluruna istinaden doğum tarihlerinde ay veya gün bulunmayan kayıtlarda ay ve gün bilgisi tamamlanmıştır."