Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, ABD’nin Türkiye’ye S-400 itirazında, konunun ticari boyutuna işaret etti.
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, ABD ile Türkiye arasında gerilime yol açan Rus S-400 sistemleri için “Girit modeli”ni tartışmaya açtı. Atina, Girit’te depolarda tuttuğu S-300’leri tatbikatlarda çıkararak test ediyor. S-300’ler son olarak Almanya, Hollanda ve ABD’den askerlerin katıldığı tatbikatta kullanıldı.
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Rus S-400 sistemlerinin kullanımına ilişkin olarak bir diğer NATO üyesi Yunanistan’ın uyguladığı “Girit modeli” önerisini getirdi.
Halen NATO mevzuatında, hava savunma sistemleri gibi yüksek bütçeli ve stratejik sistemlerin Rusya’dan veya herhangi bir ülkeden alınmasına yönelik bir kısıtlama bulunmazken, bugün birçok NATO üyesi ülke de Rus sistemlerini kullanıyor.
Kıbrıs Rum Yönetimi, 1998’de Rusya’dan S-300 satın almaya karar vermiş, Türkiye’nin şiddetli itirazı ve baskısından dolayı alınan sistem adaya yerleştirilemeyince Yunanistan’a devredilmişti.
Doğu Akdeniz ve Kıbrıs politikaları kapsamında Girit’e yerleştirilen S-300 sistemi, ihtiyaç halinde kullanılmak üzere depolarda tutulurken, belirli aralıklarla depodan çıkarılarak tatbikatlarda test ediliyor ve harbe hazır halde bulunduruluyor. Yunanistan, S-300 sistemlerini son olarak iki ay önce Girit Adası’nda Almanya, Hollanda ve ABD’den askeri personelin de katıldığı bir tatbikatta test etti. Yunanistan’ın yanısıra Bulgaristan ve Slovakya’da da Rus S-300 hava savunma sistemi bulunuyor.
Bulgaristan, 5’er fırlatıcıdan iki ünite halinde S-300 sistemlerine sahip. Slovakya ise Çekoslovakya’dan miras kalan bir adet S-300 PMU füze bataryası ve 48 adet 5V55R tipi füzeyi elinde bulunduruyor. Yine ABD’nin de geçmişte S-300 hava savunma sistemlerini,
Akar’ın önerdiği Girit modeli, sistemin “ihtiyaç halinde aktivasyonunu” öngörüyor.
Bu tür büyük sistemler, uygun koşullarda ve sıklıkla bakım onarımları yapılmak suretiyle muhafaza ediliyor ve aralıklarla test edilerek harbe hazırlık durumları kontrol ediliyor. İhtiyaç halinde de sistem aktif edilerek kullanıma alınıyor.
Türkiye, sistemi NATO ağında değil, milli hava savunma ağında aktif ederek kullanmayı amaçlıyor. Bu yönüyle de NATO sistemleri açısından bir güvenlik endişesi yaratması beklenmiyor.
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, ABD’nin Türkiye’ye S-400 itirazında, konunun ticari boyutuna da işaret etti. Akar, “ABD’nin S-400’ler konusundaki tutumunda meselenin ticari yönünü de görmeliyiz.
Türkiye’nin, Rusya’dan S-400 almasıyla başka ülkelerin de alması yönünde bir yol açılmış oluyor.
Ticari nedenlerle de bunun başka ülkeler tarafından tekrarını önlemek için böyle bir yolun açılmasını durdurmak istiyorlar” dedi.