ABD yönetiminin, FETÖ elebaşı Fetullah Gülen'in iadesine ilişkin yasal yolları araştırdığı iddiası, Gülen'in iade sürecini yeniden gündeme taşıdı.
Amerikan NBC News kanalı, ABD yönetiminin, Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın öldürülmesi üzerine Türkiye'yi 'yatıştırmak' için FETÖ elebaşı Gülen'in yasal yollarla iadesine ilişkin seçenekleri araştırdığını iddia etti. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Heather Nauert sözkonusu iddiayı yalanlamayı tercih etti ancak Gülen'in iadesi konusunun ABD kurumlarının gündeminde olduğu biliniyor. FETÖ'nün 15 Temmuz 2016'daki darbe girişiminden 4 gün sonra Gülen'in iadesini talep eden Türkiye'ye, iki yılı aşkın sürede yapılan görüşmelere ve temaslara henüz bir yanıt vermeyen ABD'nin, bu ülkenin Adalet Bakanlığında bekletilen 7 iade dosyasını yargı makamlarına göndermesi gerekiyor. Türkiye'nin ilettiği iade dosyaları, Gülen'in örgüt elebaşı olarak darbe girişiminden önce işlediği suçlarla emrini verdiği darbe girişimini yönettiğine yönelik delilleri de kapsıyor.
İLK TEMAS DARBE SONRASI
FETÖ elebaşı Gülen'in iadesiyle ilgili 15 Temmuz 2016'dan bugüne kadar çok sayıda temasta bulunuldu, resmi girişimler yapıldı. Adalet Bakanlığı, ilk kez 19 Temmuz 2016'da ABD'ye Gülen hakkında 4 ayrı iade dosyası gönderdi. Böylece Gülen'in iadesiyle ilgili süreç resmen başlatıldı. İade dosyalarında Gülen'in acilen tutuklanması da talep edildi. Dönemin Uluslararası Hukuk ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü tarafından aynı süreçte Gülen'in geçici tutuklanması amacıyla ABD'ye ikinci bir yazı gönderildi. Yazışmaların ardından ABD Adalet Bakanlığından 3, ABD Dışişleri Bakanlığından bir temsilcinin yer aldığı 4 kişilik heyet, Ankara'ya 22-23 Ağustos 2016'da gelerek çeşitli görüşmeler yaptı.
HÂLÂ TUTUKLANMADI
Adalet Bakanlığı yetkilileri, iade dosyalarıyla ilgili ayrıntıları ve mevcut delilleri heyete anlattı. 15 Temmuz darbe girişiminin, Gülen'in emir ve komutası altında yapıldığına ilişkin önemli deliller de ABD heyetiyle paylaşıldı. ABD ve Türk yetkililerin 'iade' konusunda bir araya geldiği görüşmeler ilk gün 9, ikinci gün ise 8 saat sürdü. Darbe girişiminin FETÖ tarafından gerçekleştirildiğine dair yeni delillerin ortaya çıkarıldığı günlerde Adalet Bakanlığı, Gülen'in geçici tutuklanması için harekete geçti. Bu çerçevede Bakanlık, 10 Eylül 2016'da FETÖ elebaşı Gülen'in 15 Temmuz darbe girişimi nedeniyle ilk geçici tutuklanma talebini ABD Adalet Bakanlığına iletti. Tutuklama talebinde, 15 Temmuz'daki darbe girişiminin örgüt elebaşı Gülen'in emriyle yapıldığı vurgulandı.
ADİL ÖKSÜZ DELİLLERİ
O dönem Adalet Bakanlığı görevinde bulunan Bekir Bozdağ, iki kez Washington'da temaslarda bulunarak Gülen'in iadesini istedi. 27 Ekim 2016'da ABD'ye giden Bozdağ, ABD'li eski mevkidaşı Loretta Lynch ile bir araya geldi. Bozdağ görüşmelerde, Gülen'in darbe teşebbüsünün emrini verdiğini belirterek iade ve geçici tutuklama talepleri konusunda Türkiye'nin hassasiyetini dile getirdi. 2017'nin ocak ayında ise FETÖ'nün 'hava kuvvetleri imamı' firari Adil Öksüz'ün 15 Temmuz öncesi ABD'ye yaptığı ziyaretlerin detayları Washington'la paylaşıldı. İade talebine dayanak teşkil eden deliller arasında örgütün sivil imamları ile irtibatına ilişkin belgeler de yer aldı. Gülen'in yargılandığı diğer soruşturmalarla birlikte gizli tanık ifadeleri de ABD'ye iletildi.
ARDI ARDINA TEMASLAR
ABD Başkanlığına Donald Trump'ın seçilmesinin ardından Adalet Bakanı olarak göreve başlayan Jeff Sessions'a 2017'nin şubat ayında gönderdiği mektupta Bozdağ, örgüt elebaşı Gülen'in iadesine ilişkin bilgiler verdi. Bozdağ, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 15-17 Mayıs 2017'deki ziyareti öncesinde de ABD'ye giderek mevkidaşıyla görüştü. Konu, Erdoğan-Trump görüşmelerinde de defaatle gündeme geldi. Adalet Bakanlığı görevine Temmuz 2017'de getirilen Abdulhamit Gül de Erdoğan'ın geçen yıl eylül ayında ABD'ye yapılan ziyaretlere eşlik etti.
DOSYA SAYISI 7 OLDU
Gülen hakkında en son 3 Kasım 2017'de ABD'ye gönderilen iade talebiyle dosya sayısı 7'ye çıktı. Dosyalar arasında Erdoğan'a darbe girişimi sırasındaki suikast girişimi de yer aldı. Adalet Bakanı Gül, 7 Kasım 2017'de de dönemin ABD Adalet Bakanı Jeff Sessions'la Gülen'in iadesi konusunu telefonda görüştü. Adalet Bakanlığı, son olarak 30 Haziran 2018'de FETÖ'nün sivil imamı Hakan Çiçek'in Gülen'le görüştüğünü ortaya koyan yeni delilleri Amerika'ya gönderdi. 13 Temmuz'da Ankara'ya gelen ABD heyeti, Dışişleri Bakanlığında Gülen'in iadesine dair bir temasta daha bulundu.
