Türkiye-Rusya-İran Üçlü Zirvesi
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ev sahipliğinde Ankara'da düzenlenen Üçlü Suriye Zirvesi sona erdi. Erdoğan, Putin ve Ruhani'nin ortak basın toplantısında Suriye'de oluşturulacak Anayasa Komitesi'nin başlaması kararlaştırıldı. Erdoğan, "Pürüz kalmadı diyebilirim. İnanıyorum ki komite çalışmalarına başlayacak. Ortak yaklaşımımız da bu" dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ev sahipliğinde Ankara'da düzenlenen Üçlü Suriye Zirvesi sona erdi. Liderler ortak basın toplantısında konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan kapanış konuşmasında, "Suriye'deki yangının söndürülmesi için bugün beşinci kez bir araya geldik. Suriye'deki ihtilafı tüm boyutlarıyla ele aldık. Yaptığımız görüşmelerin her açından verimli geçtiğine inanıyorum. Suriye'nin toprak bütünlüğüyle, siyasi birlik konusunda hepimizin aynı hassasiyete sahip olduğumuzu teyit ettik. DEAŞ'la mücadele adı altında terör örgütlerine destek verilemeyeceğini paylaştık. "
"Anayasa Komitesi konusundaki pürüzler giderilmiştir"
"Nisan ayından bu yana İdlib'e yönelik operasyonlarda hayatını kaybeden sivillerin sayısı bine yaklaştı. Yüzbinlerce insan yeniden yollara düştü. Türkiye olarak sınırlarımızın hemen ötesinde yeni bir insani dramın yaşanmasına göz yumamayız.
Bugünkü görüşmede Soçi Mütabakatı'na ilişkin görüşlerimizi tekrar mütalaa ettik. Önümüzdeki günlerde bölgede hayırlı gelişmeler yaşanacağını ümit ediyoruz.
Ortak çabalarımızla Suriye Anayasa Komitesi konusundaki pürüzler giderilmiştir."
"ABD ile iki hafta içinde uzlaşamazsak kendi adımlarımızı atacağız"
"Zirve kapsamında Fırat'ın Doğusu'ndaki durumu da istişare ettik. Bu mesele hem Türkiye hem Suriye için kritik önem taşıyor. Halihazırda Suriye topraklarının dörttte birinden fazlası örgütün kontrolünde bulunuyor. Örgüt burada her türlü zulmü işliyor.
Dün Çobanbey'de düzenlenen kalleş saldırı bunun en son örneğidir. Suriye'nin geleceği için en büyük tehlike kaynağı PKK ve onun uzandısı olayan YPG/PYD'dir. YPG varlığı devam ettikçe Suriye huzura kavuşamaz.
Nihai hedefimiz Suriye'nin kuzeyinde bir barış koridoru tesis ederek ülkenin bölünmesini engellemek. ABD'ye iki hafta içerisinde hedeflenen başarıyı yakalayamazsak kendi adımlarımızı atacağımızı her iki ülkeye de ilettim."
"Ülkemizin yeni bir göç akınını kaldırması mümkün değildir. Fırat'ın Doğusu'ndaki barış koridoru mülteciler için de bir liman olacaktır. Bu hattı Deyrizor, Rakka tarafına indirirsek geri dönecek sığınmacı sayısı üç milyonu aşabilir. Geri dönecek Suriyeli kardeşlerimiz için bu bölgelerde uluslararası toplumun da desteğiyle yeni yaşam bölgeleri inşa edilmesi mümkündür. Bu çerçevede yakın zamanda önemli bir adım attık. Irak, Lübnan ve Ürdün'le birlikte Suriyeli mültecilerin geri dönüşü için bir konferans düzenlenmesi için çalışmalar gerçekleştireceğiz." ifadelerini kullandı.
Erdoğan, Anayasa Komitesi'ne ilişkin soruya, "
Pürüz kalmadı diyebilirim. İnanıyorum ki komite çalışmalarına başlayacak.
Ortak yaklaşımımız da bu. Tarih vermek doğru olmaz ancak başlık olarak Cenevre süreci diyebiliriz buna.
Cenevre süreci bu işin belirleyicisi olacaktır.
Hızlandırmak üç ülke olarak bizim amacımız. Soçi'de attığımız mutabakatlarlada bu konuda neticeye varmak arzumuz."
"Her şeyden önce Yemen'de bu süreç nasıl başladı bunun üzerinde durmak gerekir. Yemen yerle yeksan oldu.
Bunun müsebbibi kimlerdir bunun üzerinde durmak lazım.
Yemen'deki insanlar da şüphesiz ki belirli bir hazırlığın içerisinde olmuşlardır. Gönül böyle şeyleri arzu etmiyor ama gelinen nokta
Yemen'in yeniden inşası neler yapabiliriz onu konuşmamız gerekiyor. Yemen kendi ayakları üzerine kalkacak altyapıya sahip değil. Aynı şey Suriye için de geçerli. Filistin'in durumu ayrı bir felaket onun üzerinde de durulması gerekiyor.
Şu anda bakıyorsunuz Müslüman, Müslümanla uğraşıyoruz. İlk defa Yemen'e bu bombaları kim attı sorusunun cevabını bulursak gelinin noktada bunun sonuç olduğunu görürüz" şeklinde yanıt verdi.
Ruhani: ABD Suriye'yi bölmeye çalıştı
İran Cumhurbaşkanı Ruhani, "Ne mutlu ki üç ülkede Suriye'yle ilgili konularda görüş birliği içindedir. Hepimiz Suriye'nin toprak bütünlüğü konusunda hemfikiriz.
ABD, Suriye'de ya teröristleri desteklemiştir. Amerikalılar Suriye'yi bölmeye çalışmıştır. ABD, Golan Tepeleri'ni başka bir ülkeye bağışlamıştır.
Bu ABD'nin kötü niyet sahibi olduğunun göstergesidir. İsrail'in gündelik saldırılar düzenlediğini görüyoruz."
"Hepimiz Suriye'nin toprak bütünlüğüne ve yasal birliğine saygı duyuyoruz. Halen İdlib'de terörist örgütler bulunmaktadır. 9 seneden beri Suriye halkı eziyet çekmektedir. Hepimiz teröristlere kimlerin destek verdiğini biliyoruz. İdlib'deki teröristlerle mücadele etmeliyiz ve Suriye devletine yardımcı olmalıyız. Aynı şekilde de Fırat'ın Doğusu'nda da ABD destekli terörist gruplar etkindir."
"Suriye halkı kendi evlerine dönmek ister.
Suriye'nin yeniden yapılanmasına yardımcı olmalıyız. Suriye halkına destek olmalıyız.
Ben bir kez daha Türkiye'ye teşekkür ediyorum. Anayasanın bir an önce düzenlenmesini umut ediyorum. Altıncı toplantımza İran'da ev sahipliği yapmayı umuyorum" şeklinde konuştu.
"Anayasa Komitesi oluşmuş durumda"
Ruhani, Anayasa Komitesi'ne ilişkin soruya, "Anayasa Komitesi konusunda çok fazla görüşme yaptık. Bugün bu komite tamamen oluşmuş durumda. Umuyoruz ki yakın zamanda çalışmalarına başlayacaktır.
2020-2021 yıllarına kadar Suriye'de seçimler için uygun atmosferin oluşmasını umuyoruz. Sanırım komitenin işlerine başlaması için yakın gelecekte uygun bir ortam hazırlanacaktır.
Anayasanın revize edilmesi çok ince bir iştir. Her kesimin görüşleri ve çıkarları adilane bir şekilde yeni anayasada göz önüne alınmalıdır.
Başlangıcı zor olmasına rağmen bunun ileride meyve vereceğini düşünüyorum.
Bu süreç zor olacaktır ama hepimiz destek vermeliyiz" ifadeleriyle yanıt verdi.
"Yemen'in çözüm yolu siyasidir"
İran Cumhurbaşkanı, Suudi Arabistan'a yapılan saldırıya, "Bu Yemen'e saldırılarla başlamıştır. Bunu Yemen'e saldıranlara sormak lazım. Yemen halkı bu saldırılara karşılık veriyor. Ülkelerinin viran edilmesine göz yumuyorlar.
Meşru savunma haklarını kullanıyorlar. Yemen'in çözüm yolu siyasidir. Eğer Astana, Yemen için bir model olsa oraya da istikrar ve barış getirmek için çaba gösterilir.
O zaman petrol de güvenli bir şekilde üretilir ve ihraç edilir" ifadeleriyle değerlendirmesini yaptı.
Putin: Anayasa Komitesi'nin listesi onaylandı
Rusya lideri Putin ise kapanış konuşmasında, "Suriye'de barışa ve istikrara siyasi yollarla ulaşmak mümkün olacaktır.
Suriye'nin toprak bütünlüğünü destekleyen üç ülkeyiz. Üç garantör ülkesinin toplantıları uzman düzeyinde devam edecektir.
Önümüzdeki Astana toplantısı Ekim ayında Kazakistan'ın başkenti Nur Sultan'da yapılacaktır."
"İdlib konusunda ilave adımlar atacağız"
"Anayasa Komitesi'nin listesi onaylanmıştır. İdlib'de gerginliğin azalması için mutabık kaldık. Bu konuda ilave adımlar atacağız. Biz terörün yok edilmesi için Suriye ordusuna kısıtlı operasyonlarda destek vereceğiz. Bizim mutabakatımız terör örgütlerini kapsamamaktadır.
Eğer uluslararası örgütler Suriye'de barışın sağlanmasını istiyorsa, yardım sağlamalıdırlar. Sayın Erdoğan'la ikili görüşmemizde Rusya-Türkiye ekonomik ilişkilerini değerlendirdik.
Bizim askeri-teknik alanda işbirliğimiz pekişmektedir. Türkiye'ye altı milyondan fazla Rus turist gelecektir" dedi
Putin, Anayasa Komitesi'ne ilişkin soruyu, "
Komitenin çalışmaları Suriye'deki siyasi çözüme katkı yapacaktır.
Suriye hükümeti ve muhalefetiyle çalışmalar yaptık. Sayın Erdoğan bu noktada çok önemli çalışmalar yaptı. Usuller konusunda anlaşmamız lazım. Bu komitenin üyeleri dışarıdan baskı görmemelidir. Bizler üç garantör ülke olarak katkı sağlayacağız. Anayasa Komitesi için bir süre koymak istemiyorum.
Aşırı gruplar bunu baltalamak isteyebilir çünkü onlar savaştan para kazanıyorlar. Suriyeliler kendi sorunlarını çözmeli bizde buna katkı sağlamalıyız."
Yemen'de yaşananlara ayetli cevap
"Yemen'de büyük bir insanı kriz yaşanmaktadır.
Kuran-ı Kerim'e atıfta bulunmak istiyorum. Sizler düşmansınız ama Allah sizlerin gönüllerini barıştırdı ve sizleri dost yaptı.
Sizi bölen konular arka planda olmalıdır. Manevi yakınlığınız ön plana çıkmalıdır." ifadeleriyle yanıtladı.