Türkiye ve Irak arasında geçen hafta imzalanan Ankara Deklarasyonu ile kayıt altına alınan Kalkınma Yolu (Kuru Kanal) dünya ticaret güzergahında yeni alternatif olacak. Hint Okyanusu’ndan deniz yoluyla Basra Körfezi’ne gelen malları Türkiye üzerinden Akdeniz’e ulaştıracak 1200 km’lik yol 22 milyar dolara mal olacak. Projenin inşasında ve sonrasında Türk firmaları da kritik rol üstlenecek. Yapılan ilk fizibilite çalışmalarına göre 22 milyar dolarlık çalışmanın 16 milyar doları demiryolu, 6 milyar doları da kara yolu için kullanılacak. Irak hükümeti bunun dışında ekstra yatırımlar da yapacak. Şimdilik Türkiye-Irak’ın iş birliği yaptığı projede diğer komşu ülkelerin de yer alması bekleniyor. Ankara’da geçen hafta yapılan Türk-Irak iş toplantısında Türk müteahhitlik firmaları Irak Başbakanı Sudani’ye projeyle yakından ilgilendiklerini iletti. 2029’a kadar tamamlanması öngörülen proje Türkiye’nin Körfez ticaretini de kolaylaştıracak. Türkiye’nin Irak ile 13,7 milyar dolar olan ihracatının ise katlanması bekleniyor.
Dünya ticaret güzergâhında yeni bir alternatif sunması beklenen Kalkınma Yola Projesi (Kuru Kanal) için Türkiye ve Irak birlikte çalışacak. Geçen hafta Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani’nin Türkiye ziyareti sırasında imzalanan Ankara Deklarasyonu ile kayıt altına alınan Kalkınma Yolu Projesi, iki ülkenin ortak kararlılığıyla yürütülecek. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile es-Sudani’nin görüşmesinde iki ülke bakanlıklarının birlikte çalışma yapması kararlaştırıldı.
YAKLAŞIK MALİYET 22 MİLYAR DOLAR
Türkiye tarafını Ticaret Bakanlığı’nın temsil ettiği ortak fizibilite çalışmasına göre; 1200 kilometre uzunluğundaki Kalkınma Yolu Projesi, yaklaşık 22 milyar dolara mal olacak. Bu maliyetin 16 milyar doları demir yolu için, 6 milyar doları ise kara yolu için kullanılacak. Bu iki kalemin yanı sıra Irak Hükümetinin yapacağı ekstra maliyet de olacak. Şimdilik sadece Türkiye ve Irak’ın iş birliği yaptığı projeye, komşu diğer ülkelerin de ortak olarak katkı vermesi bekleniyor. Erdoğan, geçen hafta gerçekleşen Ankara’daki ziyaretin ardından yaptığı açıklamada, projenin yatırımcı ülke ve kurumların katılımına açık olduğuna işaret etmişti.
TİCARETİ KOLAYLAŞTIRACAK
Türkiye’nin küresel lojistikteki etkisini artıracak yol ile Hint Okyanusu’ndan Basra Körfezi’ne uzanan deniz yolu taşımalarının, Irak-Türkiye üzerinden Akdeniz’e aktarılmasını sağlayacak Körfez Bölgesi ile Avrupa arasındaki kara ve demir yolu taşımacılığında ticaret, gümrük, vize ve transit geçiş işlemlerini kolaylaştıracak proje hayata geçirilirse; Hindistan-Pasifik bölgesinden Avrupa’ya ve Kafkaslar’a yönelik taşımacılık alanında karşılıklı güven ve işbirliğini artıracak önemli bir ticaret koridoru haline gelecek. Ticari ve ekonomik olarak önemli bir potansiyel vadeden projenin yapımı birkaç yıl sürse de sağlayacağı fayda maliyetinin kat kat üstünde olacak.
GÜZERGÂHI TÜRKİYE VE IRAK BELİRLEYECEK
Güney ucu Irak’ta El-Anbar ve Basra Körfezi olan Kalkınma Yolu Projesi’nin Türkiye’ye Ovaköy Sınır Kapısı ile bağlanması gündemde. Ovaköy’den Mersin Limanı’na uzanacak projenin Türkiye ve Irak’taki iç güzergâhlarına iki ülkenin yetkili kurumları karar verecek.
TÜRK FİRMALARI TALİP
Projenin yapım aşamasında hem kara yolu hem de demir yolu inşasında ve sonrasındaki dönemde müteahhitlik ve teknik müşavirlik şirketlerimiz dâhil olmak üzere Türk firmaları bölgede çok kritik roller üstlenebilecek. Geçen hafta Ankara’da yapılan Türk-Irak İş ve Yuvarlak Masa Toplantısına katılan Türk müteahhitlik firmalarının Kalkınma Yolu Projesi ile yakından ilgilendiklerini ve projeye her türlü katkıyı sunmaya hazır olduklarını doğrudan Irak Başbakanı Sayın Sudani’ye ilettiği öğrenildi.
Körfez ülkeleriyle ticaret kolaylaşır
2029’a kadar tamamlanması öngörülen Kalkınma Yolu Projesi Türkiye’nin Körfez ülkeleriyle ticaretini kolaylaştıracak. Özellikle Irak ile ticaretin geliştirilmesinde büyük katkı sunacak. Türkiye’nin Irak ile 13,7 milyar dolar olan ihracatının bu projeyle katlanması bekleniyor. Güneydoğu Asya ülkelerine yapılacak ihracatı da tetiklemesi beklenen projeye büyük önem atfeden Ticaret Bakanlığı Uzak Ülkeler Stratejisinin hayata geçirilmesine de önemli katkı sağlayacağı belirtiliyor.
Faw Limanı 2025’te hazır
Kalkınma Yolu Projesi’nin Basra Körfezi’ne açılan kapısı konumundaki Faw Limanı, Irak’ın Basra kentinde inşa ediliyor. Güney Koreli şirket Daewoo tarafından inşa edilen Faw Limanı, 16 kilometreden fazla bir sahil şeridinde yükseliyor. Yıllık 99 milyon ton kapasiteye sahip olacak limanın maliyeti 4,6 milyar dolar. 2024 yılında tamamlanması beklenen limanın 2025’te faaliyete geçmesi planlanıyor.
