CHP’li İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nde 28 Şubat’ı hatırlatan bir uygulama Şehir Tiyatroları’ndan geldi. Tiyatronun yeni yönetimi, 2019-2020 sezonunda iptal ettiği 3 oyunu Necip Fazıl Kısakürek, Mustafa Kutlu ve İskender Pala gibi muhafazakar isimlerin eserlerinden seçti. Gerekçe “tasarruf” oldu.
CHP’nin ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun seçimler öncesindeki verdiği kucaklaşma, kardeşlik ve ortak yaşam gibi söylemler yerini 28 Şubat’ı andıran ideolojik yıkıma bıraktı. Otobüs şoförlerine sakal yasağı getiren, mescit kapatan ve İBB TV’nin cami figürlü logosunu değiştiren CHP’li yeni yönetim şimdi de sanata el attı. İstanbul Şehir Tiyatroları’nın yeni yönetimi, muhafazakâr isimlerin kaleme aldığı oyunları programından çıkarttı.
KISAKÜREK, PALA VE KUTLU'YA VETO
İstanbul Büyük Şehir Belediyesi (İBB) Şehir Tiyatroları 2 Ekim’de başlayacak yeni sezonu kamuoyuyla paylaşmak üzere bir basın toplantısı düzenledi. Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi’nde düzenlenen toplantıda Kültür Daire Başkanı Hülya Muratlı yeni sezonda sahne alacak oyunları paylaştı. Muratlı’nın verdiği bilgilere göre bu yıl Aziz Nesin’in yazdığı "Biraz Gelir Misin?" ile Necatî Cumalı’nın yazdığı "Mine" gibi yerli oyunlar ile çok sayıda yabancı oyun bu yıl repertuara girdi. Ancak basın toplantısında dikkat çeken ayrıntı yeni oyunlar değil, listeden çıkarılanlar oldu. Bir önceki sezon sahne alan İskender Pala’nın "Aşk Bir Zamanlar" (Gazelle), Mustafa Kutlu’nun "Mavi Kuş" ve Necip Fazıl Kısakürek’in "Reis Bey" oyunlarına yeni sezonda yer verilmedi. CHP’nin atadığı yeni daire başkanı Hülya Muratlı, muhafazakâr isimlerin kaleme aldığı oyunların neden listeden çıkarıldığını ilişkin kafa karıştıran cevaplar verdi.
YİNE AYNI GEREKÇE: İSRAF!
Muratlı, Yeni Şafak’ın "Yeni sezon programında üç oyunun çıkarıldığını gördük. ‘Herkes için sanat?’ sloganınız vardı. Neden sadece bu üç oyunu kaldırdınız?" sorusu üzerine şunları kaydetti: "Önceliğimiz İBB’nin israfını önlemek. Proje bazlı oyunları ekonomik kaygılar nedeniyle çıkarttık. Bu oyunların ekonomik maliyeti çok yüksekti. Yeni dönemde ekonomik kaygıları öncelikli tutarak repertuar oluşturduk. Ayrıca kendi oyunlarımıza ve oyuncularımıza sahip çıkmak istedik. Proje bazlı oyunculara yer vermeyeceğiz diye bir düşünce yok. Proje bazlı oyuncular olmazsa olmaz, elbette oyuncularımızın kalitesini arttırmak adına yer alacaklardır. Biz yeni sezonda yeni bir vizyonla ve yönetimle birlikte kendi oyunlarımıza yer vermek istiyoruz. Tamamen seyircilerimizin sesine kulak vereceğiz. Yönetimle karar verilecek bir şey. 60’a yakın oyunumuz var. Mecburen bazı oyunları kaldırmak zorunda kaldık. Bir takım oyunları sergilemek için bazılarını kaldırmamız gerekiyordu."
Hangi demokratlığa sığıyor
Oyuncu Ahmet Yenilmez bu oyunları kaldıranlarn gerçek niyetlerini ortaya koyduğunu ifade etti. Yenilmez şunları kaydetti: “Anlatmaya çalışıp anlatamadığımız ‘sol’un ne demek olduğunu, imkan bulduğunda neler yaptığının milletimiz tarafından görülmesi önemli. Necip Fazıl Kısakürek, bütün oyunlarını İstanbul Şehir Tiyatroları / Dârülbedâyi’nin kurucusu Muhsin Ertuğrul istediği için yazmıştır... Mustafa Kutlu gibi ister sağdan ister soldan her kesimin hakkını teslim ettiği bir insanın oyununu kaldırmakla niyetlerini ortaya koymuşlardır. En önemlisi de demokrasi havarisi kesilen, ‘Darulbedayi’nin sahnesi yenilenecek’ denilmesine rağmen ısrarla “Yıkılacak burası” diyerek yakan yıkan bu kesimin kültür işleri daire başkanı makamına oturttuğu kişi, ‘Başkanımızın emirleri doğrultusunda faaliyet göstereceğiz’ ifadesini hangi demokratlığa, hangi sanat anlayışına sığdırıyor? Bunu da milletimizin takdirine bırakıyoruz. Tez elden AK Parti İstanbul İl Başkanlığı bünyesinde Kültür Sanat Komisyonu acilen kurulmalı. Bu kurulla birlikte elde bulunan 30’a yakın belediyeyle sanatın nasıl yapılacağını, bu zamana kadar gösteremediysek de bundan sonra göstermeliyiz.”
Benim için fark etmez
- Her yıl 60 oyun sergileyen Şehir Tiyatroları’nın muhafazakâr 3 kalemin oyunlarını ‘israf’ gibi bir gerekçe ile kaldırılmasına sanat dünyasından tepki geldi. Oyunu kaldırılan Mustafa Kutlu, “Ben oyunumun koyulmasıyla ilgili de bir şey söylemedim kaldırmasıyla ilgili de bir şey söylememe. Ben politik hiç bir şeyle ilgilenmiyorum. Canları sağ olsun; benim için hiç fark etmez” şeklinde konuştu.
İşçi kıyımı yapan bunu da yapar
- Necip Fazıl Kısakürek’in torunu Emrah Kısakürek: “Kaldırmalarını anormal bulmuyorum. Kendi ideolojilerine uygun hareket etmeleri çok normal. Belediyede çalışan AK Parti’yle alakalı, alakasız bir çok kişinin iş akdinin feshedildiği, birçok insanın kapıya koyulduğu bir durumda Necip Fazıl’ın oyununun Şehir Tiyatroları repertuarından kaldırılması çok mu anormal?”
- Bilerek kötü oynadılar
- Bu oyunun fiili olarak kaldırılmasının büyük bir gaflet ve ayıp olacağını ifade eden oyuncu Ali Nuri Türkoğlu ise özellikle “Reis Bey” oyununun zaten kasıtlı olarak kötü oynandığını söyledi ve ekledi: Şehir Tiyatroları maalesef ideolojik olmaya devam ederse, halka eşit mesafede sanat hizmeti götürme ana gayesi ve vazifesinden de uzaklaşmış olur.”
- Hayal kırıklığı…
- Tiyatro Külliyen Sanat Yönetmeni Osman Doğan da, “Biz şehir tiyatrolarının daha özerk daha bağımsız olduğuna inanmaya çalışıyoruz. Fakat bir kez daha hayal kırıklığı yaşıyoruz. Tiyatronun bir kodu var. Türk örfünün bir adeti var. Bizim kendi kültür kodlarımızla oynanıyor. Bu daha başlangıç bizi daha kötü günler bekliyor” dedi.
