İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa'dan İstanbul depremi için çarpıcı rapor: Silivri depremi sürpriz bir deprem

İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Mühendislik Fakültesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü Sismoloji Anabilim Dalı tarafından "Silivri Depremi Ön İnceleme Raporu" hazırlandı. Raporda, bir depremin öncü olup olmadığının veya daha büyük bir depremi tetikleyip tetiklemeyeceğinin bilinen bir durum olmadığı da belirtilerek, "Bu nedenle toplumumuzun sosyal medyada veya farklı ortamlarda yayılan bu tür söylentilere kesinlikle itibar edilmemesi gerektiği bir kez daha önemle duyurulur." denildi.

ENDİŞEYE NEDEN OLMUŞTUR

"26 Eylül 2019 tarihinde Türkiye saati ile 13:59:24’de Silivri açıklarında moment büyüklüğü (Mw) 5.8 olan orta şiddette bir deprem meydana gelmiştir. Deprem merkez üssünün Silivri’nin merkezine olan uzaklığı 22 km’dir. Depremin odak derinliği 12 km olarak ölçülmüş olup sığ odaklı bir depremdir. Deprem hem büyüklüğü nedeniyle, hem de kırılması beklenen Marmara Fayı üzerinde yer alması sebebiyle “acaba büyük deprem mi geliyor” yönünde toplumda büyük bir endişeye neden olmuştur. İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Jeofizik Mühendisliği Bölümü Sismoloji Anabilim Dalı daha önce tamamladığı Marsite projesi ve halen devam eden Ganos Fayı araştırmasına dayanarak, deprem sonrası bir ön değerlendirme çalışması yapmış ve aşağıda belirtilen hususları kamuoyunun dikkatine sunmayı görev bilmiştir.

SÖYLENTİLERE İTİBAR EDİLMEMELİ

Öncellikle her zaman söylendiği gibi; günümüz bilgi ve teknolojisi altında bir depremin öncü olup olmadığı veya daha büyük bir depremi tetikleyip tetiklemeyeceği bilinen bir durum değildir. Bu nedenle toplumumuzun sosyal medyada veya farklı ortamlarda yayılan bu tür söylentilere kesinlikle itibar edilmemesi gerektiği bir kez daha önemle duyurulur.

ODAK MEKANİZMASI ÇÖZÜMLERİ İTİBARİYLE SÜRPRİZ BİR DEPREM

Bunun yanında, sismolojik olarak her deprem yeni bir veri demektir ve bu karmaşık mekanizmayı çözebilmek için yeni bir adım demektir. 26 Eylül 2019 Silivri depremi odak mekanizması çözümleri itibarıyla sürpriz bir depremdir. Çözümler yaklaşık doğrultusu KD-GB olan hakim ters faylanmaya işaret etmektedir. Bu çözüm asıl karakteri doğrultu atım olan Marmara Fayı’na göre farklılık arz eder. Doğrultu atım fay sistemleri kendi içinde ana faya eşlenik ters faylanma mekanizmaları geliştirebilir. Genelde bu ikincil sistemler daha küçük magnitüdlü depremler üretir.

5.8 DEĞERİNE ULAŞMASI MARMARA FAYI ÜZERİNDE RASTLANIR BİR DURUM DEĞİL

BİLİMSEL AÇIDAN BİR FIRSAT

Silivri depremini özellikle İstanbul’un batı kesimi, Avcılar’dan Marmara Ereğlisi’ne kadar olan bölge en kuvvetli hisseden kesimdir. Başta Avcılar olmak üzere İstanbul’un farklı semtlerinde ufak çaplı yapısal hasarlar tespit edilmiştir. Büyükçekmece, Silivri ve Marmara Ereğlisi’nde kaydedilen en büyük ivme değerleri sırasıyla 85gal, 82gal ve 73gal’dir. Beşiktaş’ta bu değer 22gal’e, Kartal’da ise 15gal’e düşmektedir. Kaynak uzaklığına ve zemin özelliklerine bağlı olarak değişen ivme değerleri Beşiktaş’ta ölçülen değerin Büyükçekmece’dekine göre dörtte biri seviyesinde olduğunu göstermektedir. Genelde 100gal ivme değeri hasar başlangıcı olarak kabul edilirse, beklenilen durum, bu depremde önemli bir hasarın ortaya çıkmamasıdır. Sismolojik açıdan çok önemli araştırma alanlarına işaret eden bu deprem bilimsel açıdan bir fırsattır. Fakat ürettiği sonuçlar açısından bir şehrin, özellikle büyük bir deprem riski taşıyan bölgenin deprem hazırlıkları konusunda çok önemli bir uyarıcıdır. Kamuoyuna saygıyla duyurulur.