FETÖ’yü bitirecek düzenleme yasalaştı

Yüksek yargının yapısını değiştiren ve buralara sızan Fetullahçı Terör Örgütü'ne (FETÖ) darbe indirecek tasarı, Meclis Genel Kurulu'ndan geçti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kanunu onaylamasının ardından Yargıtay ve Danıştay'ın dönüşümü için süreç başlayacak. TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilen kanununun yürürlüğe girmesinin ardından ilk etapta Yargıtay ve Danıştay'daki mevcut üyelerin üyelikleri düşecek.

Her iki kurumun Başkanı, Başsavcısı, başkanvekili ve daire başkanının görevleri devam edecek. Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) 1. Dairesi, 5 gün içinde 516 üyeli Yargıtay'a 310, 196 üyeli Danıştay'a 116 üye seçecek. Ancak kademeli olarak Yargıtay'ın üye sayısı 200'e, Danıştay'ınki ise 96'ya düşürülecek. Danıştay'daki 116 üyenin 24'ünü ise Cumhurbaşkanı Erdoğan seçecek. Yargıtay'ın daire sayısı 46'dan 24'e, Danıştay'ın daire sayısı ise 17'den 10'a düşecek. Buna göre, Yargıtay 12 ceza, 12 hukuk, Danıştay da 9 dava, 1 idari daireden oluşacak. Mevcut dosyalara ilgili dairelerce bakılmaya devam edileceği için bu daireler de 3 yıl içinde kademeli olarak kapatılacak.

Yargıtay'da 476, Danıştay'da 176 olan üye bulunurken, boş olan üyelikler de düşüldükten sonra Yargıtay'dan 166, Danıştay'dan 60 isim gönderilecek. Bu kişilerin de ismi paralel yapıyla anılan ya da son dönemde bu kişilerle birlikte hareket eden 'sosyal demokrat'lardan oluşacağı belirtiliyor. Görev süresi biten üyelerden yeniden seçilemeyenler ise HSYK tarafından uygun mahkemelere atanacak. Düzenlemeyle, ömür boyu Yargıtay ve Danıştay üyeliği dönemi sona erecek. Üyelik, 12 yılla sınırlandırılacak ve üyeler bir kez seçilebilecek.

Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu ile Danıştay Başkanlık Kurulu, seçimden itibaren 10 gün içinde, dairelerin iş durumunu ve ihtiyaçlarını dikkate alarak seçilen üyelerin hangi dairelerde görev yapacağını yeniden belirleyecek. Buna ilişkin karar, Resmi Gazete'de yayımlandıktan 10 gün içinde de uygulanmaya başlanacak. Yargıtay Başkanı olabilmek için öngörülen kıdem süresi 10 yıldan 6 yıla düşürüldü. Yargıtay Genel Sekreteri olabilmek için aranan 5 yıl Yargıtay üyeliği yapma şartı da kaldırıldı. Danıştay Başkanı ve Başsavcısı seçilebilmek için gerekli olan 4 yıl Danıştay üyeliği yapma şartı da 6 yıl olacak.

Anayasaya göre bir kanun ya da anayasa değişikliği TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilmesinin ardından onay için Cumhurbaşkanına sunuluyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın söz konusu onay ya da iade için 15 günlük süresi bulunuyor. Düzenleme, Cumhurbaşkanı tarafından onaylaması halinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giriyor.

Genel Kurul'da kabul edilen kanuna göre, kanun yolu incelemeleri sonunda, hakim ve savcılar hakkında kanun yolu değerlendirme formu düzenlenecek ve bu form, derece yükselmelerinde dikkate alınacak. Kanun yolu değerlendirme formunda, soruşturmanın niteliği, iddianame, karar veya hükmün hukuka uygunluğu ve isabet derecesi, soruşturma, kovuşturma veya yargılamanın hedef sürede tamamlanması, gerekçeli karar ve tebliğnamelerin yazılış gibi hususlar dikkate alınacak. “Çok iyi”, “iyi”, “orta” ve “zayıf” şeklinde düzenlenecek değerlendirme formunu, kararı inceleyen heyetin başkanı hazırlayacak. Hakkında değerlendirme formu düzenlenenler, bir ay içerisinde değerlendirme formunun yeniden incelenmesini isteyebilecek. İtiraz, incelemeyi yapan daire tarafından oy çokluğuyla karara bağlanacak.

CHP, “yüksek yargı” düzenlemesinin iptali için Anayasa Mahkemesine başvurdu. CHP Grup Başkanvekili Levent Gök, TBMM Genel Kurulunda kabul edilen Danıştay Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun iptali için dün Anayasa Mahkemesine başvurduklarını söyledi. Bu arada CHP'nin başvurusunun geçersiz olduğu ortaya çıktı. Hem Anayasa'da hem de Anayasa Mahkemesi kararlarında kanunların Resmi Gazete'de yayımlanmadan iptali için Anayasa Mahkemesi'ne dava açılamayacağı açıkca belirtiliyor.