F-35 gelmezse Kürecik balon olur

ABD ve NATO, Türkiye’nin Rusya’dan alacağı hava savunma sistemi S-400 ile ilgili ‘tehdit’ mesajlarının dozunu her geçen gün artırıyor. S-400’e ilişkin anlaşmanın imzalandığı ilk günlerde Batılı ülkelerde düşük perdeden seslendirilen itirazlar, “Sistemin alınması halinde Türkiye’nin F-35 alımı tehlikeye girer” noktasına kadar geldi. ABD’nin S-400’ü bahane ederek F-35 savaş uçakları üzerinden Türkiye’ye şantaj yapmaya kalkması, Washington-Ankara arasındaki güven bunalımını daha da derinleştirdi. Proje başladığından buyana Türkiye’nin üretimine ortak olduğu beşinci nesil F-35 uçaklarının planlandığı takvimde teslim edilmemesi halinde Ankara, bir dizi karşı hamleyi gündeme getirmeye hazır. Bunların başında, 2012 yılında Malatya-Kürecik’e kurulan AN-TPY-2 radarının kaldırılması geliyor.

ABD’nin F-35’lere ilişkin anlaşmaya uymaması ve Türkiye’nin hakkını açıkça gasp etmesi halinde, İsrail’e yönelik balistik füze tehdidi tehlikeli boyutlara ulaşacak. 1000 kilometre yarıçapta her türlü hava aracını belli bir yüksekliğe ulaştığı anda tespit edebilen Kürecik radarı, başta İran olmak üzere bölge ülkelerinden İsrail’e fırlatılabilecek balistik füzeleri önleme amacıyla kurulmuştu. Türkiye’nin NATO ile anlaşma kapsamında topraklarına kurulmasına izin verdiği radar, Rusya ile İran’ın büyük tepkisini çekmişti. Moskova ve Tahran’dan yükselen tepkilere Atlantik İttifakı’nın güvenliği için göğüs germeyi göze alan Ankara, S-400’ler bahanesiyle ABD’nin yeltendiği F-35 şantajına boyun eğmeyecek.

İran topraklarının batı kısmı, neredeyse Tahran sınırlarına kadar olan bölge, Kürecik’teki radar sayesinde NATO’nun kapsama alanında. Bunun dışında benzer özellikteki radarlardan İsrail, Ürdün, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri’nde bulunuyor. Ancak İsrail’deki 1300 kilometre özellikli radar bile İran’ın ancak ‘sınırlarını’ gözleyebiliyor. Katar ve BAE’ye ABD tarafından kurulan ve NATO kapsamında olmayan radarlar da İran’ın güney bölgeleri için dürbün mahiyetinde. ABD’nin F-35 şantajına devam etmesi ve Ankara’nın Kürecik’teki radarı kaldırma kararı alması halinde, İsrail’e İran’ın doğu ya da kuzeyinden fırlatılabilecek bir balistik füze için ‘erken uyarı’ ihtimali ortadan kalkacak. NATO ağına entegre edilmeyip kendi radarıyla otonom biçimde çalışacak olmasına rağmen S-400’ün F-35 projesine şantaj malzemesi yapılmasının Ankara’nın sabrını taşırmasına kesin gözüyle bakılıyor. Türkiye, bazı parçalarını TAI-TUSAŞ’ın ürettiği F-35 savaş uçağından 2030’a kadar 116 adet almayı planlıyordu.