En ileri noktadayız

Astana sürecinin garantör ülkeleri Rusya, Türkiye ve İran'ın dışişleri bakanları, Suriye'deki durumu değerlendirmek üzere önceki gün Cenevre'de biraraya geldi. Rusya Dışişleri Bakanı Bakanı Sergey Lavrov ve İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif ile Cenevre'deki görüşmeleri bir grup gazeteciye değerlendiren Bakan Çavuşoğlu, şu mesajları verdi:

İSİMLER ÇALIŞILIYOR

“(Cenevre) Toplantının verimli, olumlu geçtiğini söyleyebilirim. Amacı anayasa komisyonunun bir an önce kurulmasıydı ve gerek kendi aramızda üç garantör ülke olarak yaptığımız görüşmelerde, gerekse de Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura'nın da katıldığı 4'lü toplantılarda komisyonun kurulması sürecinde önemli noktaya geldiğimizi teyit ettik. Rejimin, muhalefetin ve sivil toplumun oluşturduğu 50'şer kişilik 3 liste var. Rejim epey gecikmeli verdi. Soçi toplantısından kısa bir süre muhalefetin listesi çok önceden verilmişti. Sivil toplum listesinin dengeli olmasını istiyoruz. İsimler konusunda çalışmalara devam ediyoruz.”

LİDERLER RUSYA’DA BULUŞACAK

“Gerçekleştirdiğimiz toplantıda önemli kritik noktaya gelmiş olduk. Kısa süre içinde anayasa komisyonunun kurulacağını umut ediyoruz. BM çalışmalarını yoğunlaştıracak, biz de garantör ülkeler olarak çabalarımızı artıracağız. Üç dışişleri bakanı olarak bir an önce Soçi formatındaki 3'lü liderler zirvesinin de yapılması gerektiğini düşündük. Önümüzdeki ilk zirveye Rusya ev sahipliği yapacak.”

BM DESTEĞİ ÖNEMLİ

“Nihai olmamasının nedeni isimler, adaylar var. Bazı taraflara göre yeni isimler. Bunların kim olduğu, ne olduğunun değerlendirilmesi gerekiyor. BM'nin bize olan desteği ve bu süreçte koordinasyonu sağlaması, kredibilitesi geleceği bakımından önemli. Herkes ister ki yıl başından önce komisyon kurulsun ve toplantılar başlasın. Yeni isimler ortada olduğu için hemen karar vermek gerçekçi olmaz. Muhalefet, iktidar bunların kimlerin getirdiği önemli değil.”

MUHALEFET VE REJİMİN LİSTESİ

“De Mistura görevini yeni özel temsilciye devredecek. Süreç başladığı günden bu yana hatta Cenevre başladığı günden bu yana buralara rejim tarafından ya da muhalefet tarafından isimler ortaya atılmıştır, dahil edilmeye çalışılmıştır. Geçmişte PYD'nin bile muhalefetin içinde yer alması gerektiği hususunda fikirler yer almıştır. Biz buna şiddetle karşı çıkmıştık. Muhalefet de, terör örgütünü içimize almak istemeyiz, demişti. Moskova, Kahire grubu oldu. Buralara özellikle sivil toplum listesine isimler önerilir. Artık muhalefet ve rejimin listesine kimse isim teklif edemez. Sivil topluma olmuş olabilir.”

Yapılamayanı biz yaptık
Bakan Çavuşoğlu, ABD’nin sürece bakışını şöyle anlattı: “ABD, küçük grup formatında yürütmek istiyor. Astana, Soçi formatından pek hoşnut değiller. İran’dan pek hoşnut değiller. Kat ettiğimiz mesafeden duydukları memnuniyeti de söylüyorlar. İlişkilerimizin soğuk döneminde, eylülden bahsediyorum, (ABD Başkanı) Trump, (G-20 zirvesinde) Buenos Aires’te Soçi formatına övgüler dizmiştir. Amacı küçük grubu Astana’ya alternatif oluşturmak. Küçük grupla Astana’nın bir farkı var. Suriye’de rejim ya da muhalefeti dahil eden bir süreç değil. Dışarıdan fikirler ortaya koymak. Astana, Soçi ve anayasa komisyonu sürecinde bir tarafta rejim bir tarafta muhalefet. Cenevre’de yapılamayanı biz Astana, Soçi sürecinde başlattık.”