Türkiye’yi otomotiv sektöründe küresel aktöre dönüştürecek milli otomobil projesi, dünyada büyük yankı uyandırdı ama içerideki muhalefeti rahatsız etti.
Türkiye’nin ilk küresel otomotiv markası olma amacıyla kurulan Türkiye Otomobili Girişim Grubu’nun (TOGG) mühendis ve tasarımcıları tarafından hazırlanan ve 2022 yılında üretimine başlanacak yerli otomobil, yurtiçi ve yurtdışında geniş yankı uyandırdı. Otomotivde Türkiye’yi montajcılıktan küresel bir aktöre dönüştürecek milli otomobil projesi, yabancılardan önce muhalefet partileri korkuttu. Otoyollar, Avrasya Tüneli, Osmangazi Köprüsü, Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Çanakkale Köprüsü, İstanbul Havalimanı ve Kanal İstanbul gibi mega projelere karşı çıkan CHP ve ortağı İYİ Parti, tanıtımı yapılan ilk yerli otomobili de görmezden geldi. CHP ve İYİ Partililerin ezici bir çoğunluğu dev projeye gözlerini kapatırken, araca dair bir şeyler yazanlar da genellikle alaya almayı tercih etti.
TEK KELİME ETMEDİ
Yerel seçim öncesi 22 Mart’ta Ordu’daki konuşmasında yerli otomobil projesini hedef alan CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu suskunluğa bürünen isimlerin başında geldi. “Hani oturdular, büyük gösteriler yaptılar. İşadamları bir araya geldi. Bakanlar, Başbakanlar, Cumhurbaşkanları bir araya geldi. ‘Otomobil üretiyoruz’ dediler. Hani nerede? Milleti kandırmak için... Nerede?” diyen Kılıçdaroğlu, bu sözlerinden 9 ay sonra tanıtımı yapılan yerli otomobile Fransız kaldı. Kılıçdaroğlu, tüm kanalların canlı yayınla millete duyurduğu projeye dair tek kelime etmedi.
PROJEYİ KÖTÜLEDİLER
Kılıçdaroğlu gibi CHP’nin 139 milletvekili de sessizliğe büründü. Aktif sosyal medya kullanıcısı vekiller konuya hiç girmemeyi tercih etti; mesaj atanlar ise projeyi kötüledi. CHP milletvekili Kemal Zeybek, “İtalya’da üretilip Türkiye’ye gelen otomobil (yerli olmayan) için show yapanlar” diye yazarken CHP’li Tahsin Tarhan ise şu paylaşımı yaptı: “CB Erdoğan: ‘Hava yağmurlu olmasaydı yerli otomobille şöyle bir Ankara yoluna çıkardık. Şimdilik burada görelim.’ İtalyanlar yağmurda, karda gitmeyen otomobil mi yapmış?”
139’DA SADECE 2 KİŞİ!
CHP’li Haydar Akar da “Bugün yerli otomobilin prototipi tanıtıldı. İtalya’da dizayn edildi ve orada üretildi. Hiç önemli değil, önemli olan Türkiye’de üretilecek olmasıdır. Biz yine de yerli ve milli diyelim. Teşvikleri görünce umarım arkasından Katar’lı bir ortak gelmez” yazdı. Bedri Serter ise otomobilin test sürüşü ile dalga geçmeyi denedi: “Bugün Osmangazi Köprüsü’nden bazı araçlar bantlı geçmiş. Bir sorun mu var ki?” Koskoca partide sadece 2 vekil, Mehmet Akif Hamzaçebi ve Ömer Fethi Gürer, milli otomobile destek mesajı vererek CHP tarihine adını yazdırdı.
İP’LİLER ŞAŞIRTMADI
‘Milliyetçi’ bir parti olduğunu iddia eden İYİ Parti’de ise kafalar oldukça karışık. 39 milletvekiline sahip İYİ Parti’de projeye destek verenlerin sayısı 5’i geçmedi. Meral Akşener liderliğindeki partinin vekilleri, marjinal sol örgütlerin kullandığı “Daha fabrikası yok”, “İtalyanlar dizayn etti” gibi söylemlerle projeyi kötülemeye çalıştı. İşte onlardan sadece birkaçı:
*Erzurum Milletvekili Naci Cinisli: “Şunu anlıyoruz. AK Parti’nin, isterse seri halde sergileyebileceği oyun ve senaryo stoğu mevcut. Hem de seyirci garantili. Sahneye çıkaracağı oyuncular dünden razı. Bu kadar ciddiyetsizlik fazla. Yazık oluyor ülkemize, geçmiş bu kadar emeğe.”
*İzmir Milletvekili Aytun Çıray: “Kanalı hallettik. Yerli otomobil tamam. Artık asgari ücretliye, esnafa, işçiye bir araba alıp gezmek, yatla kanaldan geçmek, bir de Libya’da ihvancıların canını kurtarmak kaldı.”
ALMANLAR ŞAŞKIN
- CHP ve İP’in karşı çıktığı yerli otomobil, dünya otomotiv sektörünün liderlerinden Almanya’da kafaları karıştırdı. Almanya’nın resmi yayın organı Deutsche Welle (DW) yerli otomobilin tanıtımının yapıldığı gün “Türkiye’nin yerli otomobilinin yurtdışında şansı var mı?” başlıklı bir haber yayınladı. Yerli oto için yıllık 175 bin adetlik üretimin dünya pazarları açısından çok küçük bir miktar olduğu ve kısa vadede dikkat çekecek bir marka olamayacağının belirtildiği haberde Türkiye’nin uluslararası otomotiv devlerinin üretim üssü olduğu da vurgulandı. Haberde görüşlerine yer verilen Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Başkanı Alper Kanca, “Böylesi zorlu bir konjonktürde Türkiye’nin kendi ürettiği elektrikli aracıyla dünya pastasından pay alması kısa vadede mümkün görünmüyor” dedi.
- BILD ‘DEVRİM’İ HATIRLATTI
- Berlin merkezli Tagesspiegel gazetesi gelişmeyi, “Türkiye milli elektrikli aracına milyarlarca yatırım yapıyor” başlığıyla duyururken, projenin Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın uzun vadeli hedefi olduğu hatırlatıldı. Aynı haberde, Alman otomotiv üreticisi Volkswagen’in daha önce 2025 yılı olarak açıklanan 1 milyon elektrikli araç üretimi hedefine 2023’de ulaşacağı bilgisine de yer verilmesi dikkati çekti. Die Welt gazetesinin internet sitesindeki görüntülü haberde ise Türkiye’nin otomobil üretmek için cazip bir pazar olduğuna işaret edilerek, Volkswagen’in ülkede bir fabrika kurma kararı aldığı fakat bu kararın şu an askıda olduğu anımsatıldı.
- Bild gazetesinin haberinde de 1960’lı yıllarda Türkiye’nin kendi markası ‘Devrim’ ile ilk denemesinin başarısız olduğu paylaşıldı. Der Spiegel, “Türkiye, 2022’den itibaren ilk yerli elektrikli otomobilini üretmek istiyor. Bunun için, gelecek 13 yıl içinde buna 3 milyar avrodan fazla yatırım yapılacak” şeklinde bilgi verirken Focus dergisinde ise Türkiye’nin yerli otomobil rüyasının gerçekleştiğinin altı çizilerek, elektrikli otomobil için aşılması gereken birçok engele rağmen bu konudaki yatırımının muazzam olduğu kaydedildi.