İstanbul’da yıllardır CHP’nin yönettiği belediyeler borç batağında. Onlardan en dikkat çekenleri Adalar ve Beşiktaş. 145,5 milyon TL bütçeli Adalar’ın borcu 128,8 milyon TL. Borcun bütçeye oranı yüzde 87 olan ilçede hiç yatırım yapılmadı. 2,1 milyar TL’lik bütçeye karşın 2 milyar TL borçlanan Beşiktaş’ta borcun bütçeye oranı yüzde 92. Gerçekleştirilen 21 milyon TL’lik yatırımın bütçeye oranı ise yüzde 0,99.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) AK Parti grubu, 31 Aralık 2023’ten itibaren resmi faaliyet raporları ve rakamların referans alındığı bir rapor hazırladı. Söz konusu rapor, İstanbul’da yıllardır CHP’nin yönettiği belediyelerin borç tutarları, borçlarının bütçeye oranı ve bütçelerle yaptıkları yatırım oranlarını ortaya koydu. İşte raporda dikkat çeken veriler:
REKOR BORÇLANMA
* 145 milyon 500 bin TL bütçesi bulunan Adalar’ın borcu 128 milyon 888 bin TL, bu borcun bütçeye oranı ise yüzde 87. Adalar’da bu devasa bütçeye karşın 0 yatırım gerçekleşti.
* Beşiktaş’ta 2 milyar 180 milyonluk bütçeye karşın 2 milyar 55 milyon TL’lik borçlanma yoluna gidildi. Bu borcun bütçeye oranı yüzde 92 oldu. İlçede gerçekleştirilen 21 milyon TL’lik yatırımın bütçeye oranı da yüzde 0,99 olarak kayıtlara geçti.
* Sarıyer’de de durum pek farklı değil. 2 milyar 104 milyon TL bütçesi bulunan Sarıyer Belediyesi, 1 milyar 630 milyon TL borçlandı. Borcun bütçeye oranı yüzde 74. İlçede 142 milyon TL’lik yatırım yapıldı. Bu yatırımın bütçeye oranı yüzde 7 olarak belirlendi.
* 2 milyar 74 milyon TL bütçesi bulunan Şişli’de tam 2 milyar 460 milyon TL borçlanma gerçekleşti. Borcun bütçeye oranı yüzde 117 oldu. İlçede yatırıma ayrılan miktar ise yalnızca 162 milyon TL. Bu rakamın bütçeye oranı yüzde 8.
* Kartal’da da 2 milyar 159 milyon TL bütçenin yanında 1 milyar 710 milyon TL borç yapıldı. Borcun bütçeye oranı yüzde 67 oldu. İlçede 365 milyon TL’lik yatırım yapıldı. Yatırımın bütçeye oranı ise yüzde 17.
* Küçükçekmece’de 2 milyar 838 milyon bütçesinin üstüne 1 milyar 163 milyon TL borç alındı. Borcun bütçeye oranı yüzde 41 oldu. İlçede 511 milyon TL’lik yatırımın bütçeye oranı yüzde 18 olarak aktarıldı.
* Kadıköy’de de durum pek iç açıcı değil. 2 milyar 801 milyon TL’lik bütçeye ek olarak 2 milyar 6 milyon TL borç alındı. Borcun bütçeye oranı yüzde 65’i buldu. 522 milyon TL’lik yatırım yapılırken, yatırımların bütçeye oranı yüzde 19 oldu.
* 1 milyar 54 milyon TL bütçesi olan Bakırköy’ün borcu 860 milyon TL. Borcun bütçeye oranı yüzde 70. Bakırköy’de gerçekleşen yatırımlar ise 220 milyon TL tuttu. Yatırımın bütçeye oranı yüzde 21.
* 1 milyar 851 milyon bütçesi bulunan Büyükçekmece, 720 milyon TL borçlandı. Borcun bütçeye oranı yüzde 36 olarak yansıdı. İlçede yapılan 381 milyon TL’lik yatırımın bütçeye oranı ise yüzde 21 oldu.
* Beylikdüzü’nde 1 milyar 825 milyon TL’lik bütçeye karşın yapılan borç 1 milyar 593 milyon TL’yi aştı. Borcun bütçeye oranı yüzde 76 olarak belirlendi. İlçede yapılan yatırımların tutarı 423 milyon TL olurken bu rakam bütçenin yüzde 23’ü oldu.
* Ataşehir Belediyesi ise 2 milyar 193 milyon TL’lik bütçesinin üzerine 1 milyar 446 milyon TL borçlandı. Borçlanmanın bütçeye oranı yüzde 61 oldu. İlçede 542 milyon TL’lik yatırım yapıldı. Yatırım bütçeye yüzde 25 oranında yansıdı.
* Maltepe’de 2 milyar 309 milyon TL’lik bütçenin yanında 1 milyar 288 milyon TL’lik borçlanma gerçekleşti. Borcu bütçeye oranı yüzde 53 oldu. Maltepe’de 744 milyon TL’lik yatırım yapıldı. Yatırımın bütçeye oranı yüzde 32 oldu.
* 1 milyar 369 milyon bütçesi ile Avcılar’ın borcu 476 milyon TL’yi buldu. Borcun bütçeye oranı yüzde 29 olurken, 447 milyon TL yatırım yapıldı. Yatırımın bütçeye oranı da yüzde 33 oldu.
EN ÇOK BORÇLANAN 4 BELEDİYE
Tüm bu verilere göre borçları bütçesine oranla en yüksek 4 belediye şunlar oldu: Yüzde 117,16 borçlanma oranıyla Şişli birinci, yüzde 9,122 borçlanma oranıyla Beşiktaş ikinci, yüzde 86,79 borçlanma oranıyla Adalar üçüncü, yüzde 76,22 borçlanma oranıyla Beylikdüzü dördüncü.
EN AZ YATIRIM YAPAN İLÇELER
Yatırımları bütçesine oranla en düşük belediyelerin çoğu da yine CHP’li belediyelerden oluştu. Buna göre aldığı dev bütçeye rağmen en az yatırım yapan belediyeler şöyle: Yüzde 0 oranla Adalar birinci, yüzde 0,99 oranla Beşiktaş ikinci, yüzde 6,77 oranla Sarıyer üçüncü, yüzde 7,82 oranla Şişli dördüncü.
İBB’DE BORÇLANMA 2 KATINA ÇIKTI
Rapora göre, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nde ise AK Partili belediye başkanının bulunduğu 2014-2019 döneminde borcun bütçeye oranı yüzde 87,20, CHP’li belediye başkanının yönettiği 2019-2024 döneminde borcun bütçeye oranı yüzde 148,49. 2014-2019 yılları arasında İBB’nin yatırımlarının bütçeye oranı yüzde 54,57 iken 2019-2024 yılında bu rakam yüzde 38,24’e düştü.
