Cumhurbaşkanı Erdoğan tarihi projeyi kaleme aldı: TANAP enerjinin ipek yoludur

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Gürcistan'da faaliyet gösteren "Diplomat" dergisinin "The New York Times” iş birliğiyle çıkan yeni sayısında "TANAP: Bölgesel Kalkınma ve Barış Projesi" başlığıyla bir makale kaleme aldı.

Türkiye'nin son 18 yıldır yaşadığı değişim ve dönüşümün, bölgedeki enerji kaynaklarının Türkiye'ye ve Avrupa'ya sevkinin de bir anlamda önünü açtığına işaret eden Erdoğan, şunları paylaştı:

"Azerbaycan ve Gürcistan ile yapılan iş birliği sayesinde önce Bakü-Tiflis-Ceyhan Ham Petrol Boru Hattı hayata geçirilmiş ve 2006 yılında işletmeye alınmıştır. Sonrasında Azerbaycan'ın Şahdeniz Sahası'nda üretilecek doğal gazın Gürcistan'a ve Türkiye'ye arzı için Bakü-Tiflis- Erzurum Doğal Gaz Boru Hattı hayata geçirilerek 2007 yılında işletmeye alınmıştır. Bu üçlü iş birliğinin geliştirilmesi yönündeki irade TANAP'ı hayata geçirmiştir. TANAP'a ilişkin ilk adımlar 25 Ekim 2011 tarihinde Türkiye ve Azerbaycan arasında imzalanan Hükümetlerarası Anlaşma ile atılmıştır. Devamında yürütülen müzakereler neticesinde hem Gürcistan'ın hem de Azerbaycan'ın Şahdeniz Sahası ortaklarının destekleri sayesinde 26 Haziran 2012 tarihinde TANAP'ın Hükümetlerarası Anlaşması ve Ev Sahibi Hükümet Anlaşması imzalanmıştır. 2013 yılının Aralık ayında Şahdeniz Sahası ortaklarının Faz 2 projesine yönelik almış olduğu nihai yatırım kararı sonrasında, Azerbaycan ve Gürcistan üzerinden Türkiye'ye uzanan Bakü-Tiflis-Erzurum Doğal Gaz Boru Hattı'nın genişletilmesine ve TANAP'ın inşasına ilişkin çalışmalar hız kazanmıştır. 17 Mart 2015 tarihinde temeli atılan TANAP, üç yıl gibi kısa bir sürede inşa edilerek 12 Haziran 2018 tarihinde Türkiye'ye gaz taşımaya başlamıştır. Ayrıca 30 Kasım 2019 tarihinde gerçekleştirilen törenle TANAP'ın Avrupa bağlantısının açılışı yapılmıştır."

"Türkiye'nin ve Avrupa'nın enerji arz güvenliğine önemli katkı sağlayacak"

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye'nin Azerbaycan'dan başlayarak Gürcistan, Türkiye ve Avrupa'ya uzanan doğal gaz tedarik zincirinin her aşamasında siyasi ve ticari desteğini ortaya koyduğunun altını çizdi.

Yüzde 19 hissesiyle Türkiye Petrolleri'nin Şahdeniz Sahası'nın ve Bakü-Tiflis-Erzurum Doğal Gaz Boru Hattı'nın en büyük ikinci yatırımcısı ve yüzde 30 hissesiyle BOTAŞ'ın ise TANAP'ın en büyük ikinci yatırımcısı konumunda olduğunu anlatan Erdoğan, şunları kaydetti:

"Türkiye, Şahdeniz Faz 2 Projesi, Bakü-Tiflis-Erzurum Doğal Gaz Boru Hattı Genişleme Projesi, TANAP ve TAP'tan oluşan yaklaşık 45 milyar dolarlık değer zincirinde anahtar bir konuma sahiptir. Yaklaşık 6,5 milyar dolar yatırımla hayata geçirilen TANAP'ta Türk boru üreticileri ve inşaat müteahhitleri önemli bir rol üstlenmiştir. Gürcistan-Türkiye sınırından başlayarak 20 il, 67 ilçe ve 600 köyden geçen TANAP, yıllık 16 milyar metreküp doğal gaz taşıma kapasitesi ile Türkiye'nin ve Avrupa'nın enerji arz güvenliğine önemli katkı sağlayacaktır. 2019 sonu itibarıyla Türkiye, toplam 3,7 milyar metreküp doğalgazı TANAP üzerinden almış bulunmaktadır. Bu miktar tedricen artarak yıllık 6 milyar metreküpe ulaşacak ve Trans Adriyatik Gaz Boru Hattı'nın 2020 yılında tamamlanmasıyla Avrupa'ya 10 milyar metreküp doğal gaz arz edilecektir."

Erdoğan, gelecek yıllarda TANAP'ın kapasitesinin önce 24 milyar metreküpe ve sonrasında maksimum teknik kapasitesi olan 32 milyar metreküpe çıkarılması planlandığını hatırlattı.

"Dünya enerji haritası değişmekte, yeni aktörler ve yeni iş birliği modelleri ortaya çıkmaktadır"

Dünyanın doğal gaz rezervlerinin yüzde 70'inin Türkiye'nin bulunduğu coğrafyada yer aldığına değinen Erdoğan, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Dünyanın en büyük 18. doğal gaz pazarı olmasının yanı sıra ikinci en büyük pazarı olan Avrupa'ya komşu bir konumdadır. Bu bağlamda TANAP, Azerbaycan'daki diğer doğal gaz sahaları ile diğer Hazar kaynakları ve bölge ülkelerinde üretilecek doğal gazın Türkiye'ye ve Avrupa'ya ulaştırılması için önemli bir potansiyele sahiptir. TANAP'ın enerji arz güvenliğine yaptığı katkının ötesinde, artan nüfus ve büyüyen ekonomiler nedeniyle bugün ciddi bir küresel mesele haline gelen enerjinin bölgesel barışa katkısını da gözler önüne sermektedir. Bugün dünya enerji haritası değişmekte, yeni aktörler ve yeni iş birliği modelleri ortaya çıkmaktadır.
Geçtiğimiz iki asra baktığımızda enerji kaynaklarının kontrolü için büyük savaşlar verildiğini görüyoruz. Özellikle Türkiye ve Gürcistan'ın içerisinde bulunduğu coğrafyaya önemli etkileri olmuştur. Her ne kadar hidrokarbon kaynakları açısından zengin ülkeler olmasa da her iki ülke de bu etkileri hissetmiştir. Bu açıdan bakıldığında TANAP, bazı aktörlerin enerji kaynakları üzerinden çıkardığı çatışma ortamına barış ve iş birliği ile verilen en güzel cevaptır. Türkiye ve Gürcistan, enerji üreten ve tüketen ülkelerin kavşağındaki coğrafi konumunu çatışma ortamını körüklemek için değil, barış ve iş birliği ortamını geliştirmek için kullanmıştır. Bölgedeki gerilimin ve istikrarsızlığın her geçen gün arttığı bir dönemde enerji kaynaklarını insanlığın hizmetine sunmak için gerekli gayreti göstererek tüm dünyaya örnek olmuştur."