Ceza yerine bağış

Adalet sistemine ilk defa 2005'te giren 'uzlaşma'nın kapsamı 2016 yılında genişletilmiş, etkin pişmanlık hükümlerinin uygulandığı suçlar ile tehdit, hırsızlık ve dolandırıcılık suçları da uygulama kapsamına alınmıştı.

DAVA SAYISI DÜŞTÜ

Ceza İşleri Genel Müdürlüğü Alternatif Çözümler Daire Başkanlığı'ndan alınan bilgiye göre, söz konusu düzenlemeyle uzlaşma kapsamına giren dosya sayısı da artmış oldu. Yani 2016 yılında, uygulamanın kapsamının genişletildiği 2 Aralık'a kadarki 10 ayda sadece 12 bin dosya anlaşmayla sonuçlanırken, 2017 yılında bu sayı 223 bin 400'e çıktı. Uzlaştırma uygulaması sayesinde 2017 yılında asliye ve çocuk ceza mahkemelerine açılan dava sayısında da yüzde 22 azalma görüldü.

7 AYDA 108 BİN UZLAŞI

Mağdur ve fail arasındaki anlaşmazlığın etkin ve hızlı bir şekilde çözümlenmesini sağlayan uzlaştırma, 2017 yılında olduğu gibi 2018 yılında da rekor kırdı. 2018 yılının ilk 7 ayında, 108 bin dosya mahkeme yoluna gitmeden uzlaşma ile sonuçlandırıldı. 26 bin 600 dosya ise uzlaşma sağlanamadı. Böylece uzlaştırmada yüzde 80 oranında başarı yakalanmış oldu. Uzlaştırma bürolarında bu yıl sonunda 200 bin dosyanın uzlaşma yoluyla sonuçlandırılması öngörülüyor.

UZLAŞTIRMA İLE HERKES KAZANIYOR

Uzlaştırma ile mağdurun uğradığı maddi veya manevi zarar 30 gün gibi kısa bir süre içerisinde gideriliyor. Fail ise sabıka kaydı almadan, 'suçlu' damgası yemeden hayatına devam ediyor. Ayrıca uygulama sayesinde taraflar mahkemeye gitmek zorunda da kalmıyor. Böylece mahkemelerin iş yükü azalmış oluyor ve uzun yargılama süreçleri sona eriyor. Taraflar uzlaştırma kurumundan ücretsiz faydalanıyor. Uzlaşma gerçekleştiğinde uzlaştırmacı ücreti ile giderlerin tamamı devlet tarafından karşılanıyor.

Fidan dikerek kurtuldular!
Uzlaştırma, mağdur ile fail arasındaki uyuşmazlığın çözümlenmesinin yanı sıra toplumsal barışa da büyük katkı sağlıyor. Mağdurlar suç nedeniyle uğramış oldukları maddi ve manevi zararların giderilmesini istemenin yanı sıra genellikle toplumsal dayanışma örneği olan edimler (anlaşma konusu olan şey) üzerinde de anlaşıyorlar. Mağdur ve faillerin uzlaştığı bu edimler arasında, “İhtiyaç sahiplerine bağış”, “Ramazan aylarında gıda paketi yardımı”, “Engelli vatandaşlara akülü araba”, “Öğrenci kırtasiye yardımı, mont ayakkabı gibi kıyafet bağışı”, “Mehmetçik Vakfı, Lösemili Çocuklar Vakfı, şehit yakınları ve gaziler için açılan hesaplara bağış”, “Fidan ve ağaç dikme”, “Kızılay’a kan bağışı” yer alıyor.

25 bin 500 uzlaştırmacı

Uzlaştırma sürecinin en önemli aktörleri olan uzlaştırmacılara da zorunlu eğitim getirildi. 33 bin uzlaştırmacı adayı, onarıcı adalet programlarında mağdur fail uzlaştırması, alternatif uyuşmazlık çözümü, iletişim, müzakere teknikleri, uygulama eğitimi ve ceza adalet sistemi gibi konularda eğitim aldı ve 11 Mart 2018 tarihinde uzlaştırmacı sınavına girdi. Adalet Bakanlığınca sınavda başarılı olup ataması gerçekleştirilen eğitimli 25 bin 500 kişi, 4 Haziran 2018’den itibaren Türkiye’nin dört bir yanında uzlaştırmacılık görevine başladı. Uzlaştırmacılar, taraflara uzlaştırmanın içeriği hakkında bilgi veriyor, uzlaşmayı kabul veya reddetmenin hukuki sonuçlarını anlatıyorlar ve tarafların sorularını cevaplayıp, mağdur ile fail arasındaki görüşmeleri kolaylaştırıyorlar.