Çalışanlar sigara için kapı önüne çıkacak

Vatandaşlar gibi işyerleri de, yarın uygulanmasına başlanacak sigara içme yasağına hazırlanıyor. Kamu hizmet binaları, koridorları dahil olmak üzere her türlü eğitim, sağlık, ticaret, sosyal, kültürel, spor ve eğlence yerlerinin kapalı alanlarında sigara içilemeyecek olması, çalışanları işyerlerinin önüne çekeceğe benziyor.

“Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun” ile getirilen sigara yasakları nedeniyle bazı işyerleri, çalışanları için çözüm arayışına girdi. Birçok işyeri, yürürlüğe girmeden sigara yasağını uygulama koyarken, bazı işyeri sahipleri de, çalışanlarına sigarayı bırakmaya yönelik tavsiyelerde bulunacak.

Sigara yasağı ile birlikte bazı işyerlerinde de, çalışanlara sigara içmek için bina yakınlarında, güvenlik tedbirleri nedeniyle aynı anda belli sayıda kişinin olabileceği bir yer gösterilecek. Sabancı Holding, yapılan yeni yasal düzenleme doğrultusunda 1 Mayıs 2008 tarihi itibarıyla Sabancı Center'deki kapalı alanlarda sigara içilmesini yasakladı. Holding çalışanları, kulelerin arka bölümünde yer alan teraslarda ayrılan alanlarda, sigara içebilecek. İş Kuleleri'nde bulanan Kule Çarşı'daki kafelerde bu ayın başından beri sigara içilmiyor.

Bosch Sanayi ve Ticaret A.Ş'de ise, şu aşamada belirlenen yer olan plaza önünde sigara içilecek. Şirkette sigara içme yasağı 2006 yılında başladı, aynı dönemde katlarda da sigara odaları oluşturuldu. 2007 sonundan itibaren tek bir odaya indirildi.

Şirkette teşvik amacıyla önceki yıl tüm personele yönelik bir seminer düzenlendi. Daha sonra da sigarayı bırakmak isteyen çalışanlara yönelik bir tedavi programına başlandı. Tedavi bedeli ve tedavi kapsamındaki bantlar, gerekli ilaçların masrafları şirket tarafından karşılandı. Bosch'un Bursa'daki fabrikasında ise yine dış alanda sigara içilebiliyor. Gönüllü çalışanlar aracılığıyla sigarayı bıraktırma konusunda çalışmalar yürütülüyor.

Renault Mais'in Ümraniye Casper Plaza'ya taşındığı Eylül 2007'den itibaren de şirket içinde sigara içilmiyor.

Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunda (TMSF), 19 Mayıs 2008 itibarıyla mevcut sigara bölümleri iptal edilecek. Fon, sigara bırakmaya yönelik çalışanlarına tavsiyelerde bulunacak ve kurum içi halkla ilişkiler hizmeti sunacak. TMSF'de de sigara bina dışında içilebilecek.

Sigara yasağı, İstanbul Altın Borsası (İAB) başkanlık genelgesi ile personel ve üye temsilcilerine de geçtiğimiz aylarda duyuruldu. 20 Mayıs salı günü sigara içen personel ve üyelere kurum dışında bina yakınlarında, güvenlik tedbirleri nedeniyle aynı anda belli sayıda kişinin olabileceği, bir yer gösterilecek.

İAB'da personel ve/veya Borsa üyelerinin sigarayı bırakmalarına, sigaranın zararlarının duyurulmasına ve bu konuda ortak bir bilinç oluşturulmasına yönelik çalışmaların devam edeceği belirtildi. İstanbul Ticaret Odasının (İTO) Eminönü'deki merkez binasında sigara içilmesi hali hazırda yasak. Yarın uygulamaya konulacak yasak, İTO'da bir değişikliğe neden olmayacak.

İstanbul Sanayi Odası (İSO) binasında sigara yasağı uygulaması, “Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanun”un 1996 yılında yürürlüğe girmesiyle başladı. Bu çerçevede, ofislerde uzun yıllardır sigara içilmiyor, sadece ofislerin yer aldığı kat girişlerinde sigara içilmesine izin veriliyor.

Sigara içme yasağının kapsamını genişleten ve yarından itibaren yürürlüğe girecek yasada yapılan yeni düzenleme dikkate alınarak İSO'da, Mart 2008 itibarıyla sigara içme yasağı, bina genelinde uygulanmaya başlamıştı. Oda, sigara içen personeline ek binanın girişindeki açık alanı tahsis etti.

Vakıf Gureba Eğitim ve Araştırma Hastanesinde ise sigara içme yasağı, yasa uygulamaya geçmeden önce uygulamaya konuldu. Hastanenin bahçesinde de sigara içilemiyor.

Hastane yönetimi, sigara konusunda birlikte çalıştığı firmalardan da aynı hassasiyeti göstermesini beklerken, sigara içilmemesi konusunun, yapılan anlaşmalarda da yer aldığı belirtildi.

Taksi hizmeti verenler dahil olmak üzere, kara, demir, deniz ve hava yolu toplu taşıma araçlarında da sigara içme yasağı uygulanacak. İstanbul Otomobilciler Esnaf Odası Başkanı Semih Kaçanoğlu, yaklaşık 1 yıl önce İstanbul Valiliği ile arabaların içinde “sigara içmeme kampanyası” başlattıklarını hatırlatarak, İstanbul'da 18 bin taksi, 572 taksi dolmuş, 35 bin şoför bulunduğunu ve günde ortalama 1,5 milyon insan taşıdıklarını anlattı.

Kaçanoğlu, “Aramızdan birkaç arkadaşımız 'ben arabanın içinde sigara içerim, ben tiryakisiyim' demesine rağmen İstanbul Taksiciler Esnaf Odası olarak, ben Semih Kaçanoğlu olarak, kesinlikle arabaların içinde sigara içilmeyeceğini ve bunun arkasında da dimdik duracağımızı arkadaşlarımıza söyledik” şeklinde konuştu. 14 ay sonra yasağın duraklar için de yürürlüğe gireceğini, 2 bin 800 civarında kulübeli durakları bulunduğunu ve duraklarda da sigara içilmemesi için telsiz ağlarından anons etmeye başlayacaklarını belirten Kaçanoğlu, bazı taksici esnafının, müşterinin “ben arabaya bindim, kardeşim içerim” demesi halinde ne yanıt vereceklerini kendisine sorduğunu anlattı.

Kaçanoğlu, şöyle devam etti:

“19 Mayıs'tan itibaren kapalı alanlarda sigara içilmemesi olayı var. Demek ki, arabanın içi kapalı alan olduğuna göre müşterilerimiz de buna saygı duyacak. Hatta bir taksi durağımızdan bir müşteri, 'sigara içilen arabayı bana gönderin' diye espri mi, artık ciddi mi bilemiyorum... 'Bizim sigara içilen arabamız yok, bizim bütün arabalarımız sigara içilmeyen arabalardır' diyeceksiniz ve 'telefonu kapatacaksınız' dedik. Bunu arkadaşlarımıza izah ettim. İstanbul Otomobilciler Esnaf Odası olarak, arabanın içinde kesinlikle sigara içilmemesi, duraklarda da içilmemesi için ama arabanın içinde kesinlikle böyle bir şeye müsaade etmeyeceğimizi bütün İstanbul halkının da bilmesini istiyoruz.”

Başlatıkları kampanyaya birçok arkadaşlarının uyduğuna, çoğunun da bunun yanında olduğuna ve saygı duyduğuna işaret eden Kaçanoğlu, “Ben, taksici esnaf arkadaşlarıma güveniyorum. Biz bir aile olarak, taksici ailesi olarak karar verdiğimiz zaman bu karara da uyacaklarına eminim. Doğru olduğuna inandığımız için bu kampanyaya evet diyoruz. İstanbul halkına iyi bir hizmet vermeye çabalıyoruz. Bu konuda bir örnek olacağız, yani bütün 154 tane meslek grubunun içinde bir örnek olacağımıza inanıyorum” görüşünü dile getirdi.

Birkaç yıldır kademeli olarak sigara yasağı uygulanan İstanbul Kültür Üniversitesi'nde (İKÜ) uygulama kapsamında önce derslik ve laboratuvar gibi eğitim mekanlarında yasaklanan sigara, 2 yıl önce tüm binalarda yasaklanarak sigara içimi için “tiryaki odaları” oluşturuldu.

Üniversitede 2007-2008 eğitim öğretim dönemi başından itibaren ise tüm kapalı mekanlarda sigara içme yasağı uygulanıyor. Yasak, her iki yerleşkede, derslik, laboratuvar ve öğretim elemanı odaları gibi kapalı mekanlar yanında tüm restoran, kantin, kulüp ve sosyalleşme odalarında da uygulanıyor.

Üniversitede yasakla ilgili uyarılar her iki yerleşkede sıklıkla görülürken, uygulama çok sıkı tutulduğu ve dikkatle takip edildiği için öğrenciler ve öğretim elemanlarının da yasağa uyma konusunda dikkatli davrandıkları belirtiliyor. Yasağa uymayan öğrenciler, öğrenci kimlikleri alınarak haklarında disiplin soruşturması başlatılıyor. Üniversitede şu anda “tiryaki odaları” da kapatılırken, sadece yerleşke dışı açık alanlarda sigara içilebiliyor. İKÜ'de üst yönetim, sigara karşıtı kampanyalar düzenliyor, bilinçlendirme amaçlı toplantılar yapıyor.

International Hospital Gögüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Bülent Tutluoğlu, sigara paketlerinin üzerinde “zararlı” ve sağlığa olumsuz etkisine ilişkin sloganların yer alması, şimdi de sigara yasağının gündeme gelmesi ile bilinçli bir yaklaşımın oluştuğunu, bunun kişi için uyarıcı olduğunu ve kişiyi sigara bırakma konusunda motive ettiğini söyledi.

Tutluoğlu, “Bırakmak isteyenlerin oranının arttığını söyleyebiliriz. Çünkü insanlar bundan sonra rahatlıkla her yerde sigara içemeyeceğini de gördü. Zaten sigara içenlerin yaklaşık yüzde 70'i sigarayı bırakmak ister. Dışarıdan birtakım mesajlar aldığı zaman bu istek, daha çok gün ışığına çıkıyor ve daha çok kişi bırakmak istiyor” diye konuştu.

Toplumda sigarayı bırakma konusunda bilinç ve isteğin arttığını ifade eden Tutluoğlu, yasağın ABD'de uygulanmasından önce erişkin nüfusta yüzde 45 olan sigara içme oranının, sigaranın zararlarının sürekli gündeme gelmesiyle son dönemlerde yüzde 25'lere indiğini, Türkiye'de bu kadar “keskin” olmazsa bile mutlaka belli bir düşüş olacağını kaydetti.

“Sigarayı bırakma konusunda en önemli şey kararlı olmaktır. Sonuçta bu beyinde biten bir şey” diyen Tutluoğlu, kişileri motive edecek her türlü şeyin yararlı olduğunu, şirketlerin sigarayı bırakmak için çalışanlarını teşvik etmesi ya da ödüllendirmesini de yararlı bulduğunu ifade etti.

Tutluoğlu, “Bu tür şerler kişiyi kararlı hale getirebilir. Kişi, bu tür şeyleri bir fırsat olarak düşünüp kararlı hale gelebilir. Kişi bu tür ödüllerle sigarayı daha kolay bırakabilir” şeklinde konuştu.