ABD'li şirket Boeing tarafından üretilen 737-MAX uçaklarının kısa sürede iki ölümlü kazaya karışmasının ardından başlayan kriz her geçen gün büyüyerek devam ediyor. Türkiye'nin de dahil olduğu çok sayıda ülke 737-MAX'lerin uçuşunu durdurdu ve hava sahasını da güvenlik gerekçesiyle bu uçaklara kapattı. Yaşanan sürecin ardından gözler "Türkiye, Boeing'e tazminat davası açacak mı?" sorusuna çevrildi. Uluslararası Hava Hukuku konusunda uzman olan Avukat Serkan Cavaklı, Yeni Şafak'a yaptığı açıklamada işin hukuki sürecinin nasıl ilerleyeceğini anlattı, Türkiye'nin olası bir tazminat talebinin hangi aşamalara bağlı olduğunu açıkladı.
Son yılların en büyük havacılık krizlerinden birinin tam ortasında yer alan Boeing, karıştığı iki ölümlü kazanın ardından dünya genelinden gelen 737-MAX adımlarına karşı çıkış yolu arıyor.
Kazaların hemen ardından Türkiye'nin de dahil olduğu çok sayıda ülke 737-MAX'lerin uçuşunu yasaklamakla kalmamış, kendi hava sahalarını da bu uçaklara kapadığını açıklamıştı.
İlk etapta 'Sorun yok. Uçuşlara devam' kararı alan ABD de dün itibariyle bu kararını askıya aldı ve uçakların ikinci bir emre kadar uçuşunun yasaklandığını duyurdu.
İşin aslı raporda meydana çıkacak
Uluslararası Hava Hukuku konusunda uzman olan Avukat Serkan Cavaklı, Boeing'e dava açılmasının mümkün olup olmadığı, mümkünse hangi aşamaların yaşanacağı ve Türkiye'nin atması muhtemel adımları değerlendirdi.
"Şuan uçaklarda gizli bir ayıp olup, olmadığı araştırılıyor" diyen Cavaklı, uçakların bu kapsamda tebdiren uçuşlarının durdurulduğunun altını çizdi.
Şuan dava açmak yanlış olur
"Boeing firmasına şuan uçakların alımı konusunda yapılan sözleşmeden kaynaklı ihtar çekmek veya tazminat davası açmak hukuken yanlış olur" ifadesini kullanan Cavaklı, şöyle devam etti:
"Bizim de 5/6/1945 tarih 4749 sayılı yasa ile taraf olduğumuz ICAO'dan (Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı) resmi ve kesin bir açıklama yok.
Ayrıca Şikago konvansiyonu Ek-13 ve Ek-17 protokolü gereği güvenlik standartları ve uygulama prosedürlerini sivil havacılık yasasına göre yapmamız ondan sonra çıkacak nihai karara göre izlenecek yol belli. Nedir bu madde?
"Boeing tazminat ödese dahi daha sonra bunu geri alabilir "
- Boing'lerin alım sözleşmesine bakarak ilgili madde çerçevesinde uçak ücretlerinin iadesi ile birlikte uğranılan maddi kaybın telafisini tahkime veya sözleşmede belirtilen ülke hukukuna göre mahkemeden istemek.
- Şu aşamada kesin bir rapor olmadığı için, tazminat istemek ileride uçak kazalarının kullanıcı hatası nedeni ile olması durumda Boeing firmasının ödediği tazminatı geri alma etme hakkı olacaktır."
Süreci Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü takip edecek
Avukat Cavaklı, "Bundan sonra süreç nasıl işleyecek?" sorusuna ise şu yanıtı verdi:
"Ulaştırma Bakanlığı, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'ne bu konuda yetkiler verdi. Bu iş onlar eliyle takip edilecek.
Denetçinin oluşturacağı rapor sonucuna göre uçakların uçuş izinlerinin süresiz iptali hatta işletmecinin (bu tüzel yada özel olsun fark etmez) uçuş operasyonunun veya işletmecinin faaliyetini durdurmaya kadar gidebilir."
