Nurdağı ve İslahiye’yi ziyaret eden Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, depremin vurduğu 11 şehirdeki seçmenlerin durumunu açıkladı: Deprem nedeniyle ikameti değişen vatandaşlarımız, gittikleri yeri ikinci adres göstererek burada yer alabilir. Nerede kullandıysa oyu orada sayılacak. Bundan önceki bütün seçimlerde böyle oldu. Başka illere gidenler nedeniyle 11 ilin milletvekili sayısında azalma olmaz.
Kahramanmaraş merkezli deprem felaketinin ilk gününden bu yana sahada olan ve Diyarbakır’daki çalışmaları koordine eden Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, depremin vurduğu 11 şehirdeki seçmenin oyu için “Nerede kullandıysa orada sayılacak” dedi.
Gaziantep’in Nurdağı ve İslahiye ilçeleri ziyareti sırasında Yeni Şafak’ın sorularını yanıtlayan Bozdağ, seçim süreci, fahiş fiyat, kentsel dönüşüm ve deprem soruşturmalarına ilişkin bilgi verdi.
İKİNCİ ADRES GÖSTEREBİLİRLER
Deprem sonrasında memleketini terk eden seçmenin nerede ve nasıl oy kullanacağını açıklayan Bozdağ, şunları söyledi: “Yüksek Seçim Kurulu (YSK) ikametgah adreslerini esas alıp ilan edecek. Örneğin deprem felaketi olmasaydı Gaziantep’teki bir kardeşimizin ikameti burada gözüküyor ama İstanbul’a gitti. Nüfusunu oraya aktardığında ya da orayı ikinci adres diye gösterdiğinde bulunduğu adreste de oy kullanabiliyordu. Deprem nedeniyle ikameti değişen vatandaşlarımız, gittikleri yeri ikinci adres göstererek burada yer alabilirler.”
BÜTÜN SEÇİMLERDE BÖYLE OLDU
“Yurtlarda kalan üniversite öğrencilerimizin esas adresi de memleketlerinde. Ama diyelim ki İstanbul’da okuyor çocuklar. Ne yapıyor? Orada ikinci bir adres olarak, diğer adres olarak gösteriyor. Orada nüfusa kaydedilip seçmen yazıldığında okuduğu yerde oy kullanabiliyor. Ayrıca askıya çıkınca eğer listede ismi yoksa 2 hafta içinde ismini yazdırabiliyor. Burada aynı usul işleyecek. Yeni bir usule gerek yok, ihtiyaç da yok. Bizim yasalarımız buna cevap veriyor. Nerede kullandıysa orada sayılacak. Bundan önceki bütün seçimlerde de böyle oldu.”
Vekil sayısı değişmez
Bakan Bozdağ, “Deprem bölgesindeki illerin milletvekili sayısı değişmez” vurgusu yaparak şunları anlattı: “Sebebi de bizim kanunumuza göre YSK her yıl nüfus ilanından sonra 6 ay içinde illerin milletvekili sayısını ilan edilen nüfusa göre belirler. 1 yıl içinde artan ve eksilen nüfus milletvekili sayısını değiştirmez. 2023’teki nüfusumuz, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü tarafından 31 Aralık 2022’de açıklanan sayıya göre esas alınır. YSK da 31 Aralık baz alınarak açıklanan nüfusa göre deprem bölgesindeki illerin milletvekili sayılarını ilan edecek.”
TEMSİLDE EKSİKLİK OLMAYACAK
“Dolayısıyla deprem nedeniyle başka illere gidenler nedeniyle bu illerin milletvekillerinde bir azalma veya artma söz konusu olmayacak. Temsilde bir eksiklik de söz konusu olmayacak. Anayasa’ya göre seçim kanunlarında yapılacak değişiklikler 1 yıl içinde yapılacak seçimde uygulanmaz. Seçim Kanunu’nda bir değişiklik yapılsa bile mevcut seçimde uygulanmayacaktır, böyle bir değişikliğe de ihtiyaç yok.”
Kentsel dönüşüm itirazına düzenleme
- Kentsel dönüşüme karşı engellemeye yönelik bir düzenleme yapacaklarını ifade eden Bozdağ şöyle devam etti: “Kentsel dönüşüm konusu Türkiye’nin değişimi ve bina stokunun teknik şartnamelere uygun hale getirilmesi, deprem ve benzeri felaketlerde vatandaşlarımızın depreme dayanıklı konutlarda oturabilmesi için son derece önem arz eden bir konu. Biz, 2012’de bu konuda özel bir kanun çıkardık. Maalesef bu kanun, CHP tarafından Anayasa Mahkemesi’ne taşındı. Daha sonra 2016’da yine değişiklik yaptık. O değişikliği de Anayasa Mahkemesi’ne taşıdığı gibi kentsel dönüşümü de kamuoyuna ‘rantsal dönüşüm’ diye takdim ederek vatandaşlarımızın kentsel dönüşüme karşı bir duruş sergilemesi için epey gayret sarf ettiler. Tabii bu gayret kentsel dönüşümü yavaşlattı.”
İSTANBUL’DA 5 BİNDEN FAZLA DAVA
“Kentsel dönüşüm pek çok yerde bu kirli, kara propagandaların tesiriyle olumsuz etkilendi ve pek çok da davaya konu oldu. Depremi yaşayan 11 ilimiz ile Ankara, İstanbul ve Kocaeli’ne baktığımızda 2015 ve 2022 tarihleri arasında 7 bin 95 dava açılmış. Bunun 5 binden fazlası İstanbul’da. Davacılara baktığımızda onlar da kamuoyunda çoğu bilinen bazı partilerin de arka bahçesi olan kimi STK’lar. Türkiye’de kentsel dönüşümün yavaşlamasına sebep oldular.”
ARTIK ERTELENEMEZ
- “Halbuki kentsel dönüşüm artık ertelenemez ve derhal yapılması gereken bir dönüşümdür. Bunun önünde kim durursa büyük bir yanlışın içine girer. Ancak milletle el ele vererek dönüşümü hızla yapabiliriz. Vatandaş karşı durarak işi hep yargıya taşındığı zaman, yargıya taşıma yolu açık olduğundan yargı süreci devreye giriyor. Buna engel olmak büyük bir vebaldir. Yeni dönemde elbette kentsel dönüşümü yavaşlatan konular üzerinde de çalışacağız ve bunlarla ilgili de birtakım tedbirler, düzenlemeler gündeme getireceğiz.”
Fırsatçılara 5 yıl hapis
Fahiş fiyat artışlarına ve fırsatçıların cezalandırılmasına yönelik bir çalışma yaptıklarını ifade eden Bozdağ, şöyle konuştu: “İnsanlarımızın darda ve zorda olduğu bir dönemde, onların darda ve zorda olmasını fırsat bilerek kira, nakliye, alım ve satım gibi bütün işlerde haksız yere fiyat artırmak haksız kazanç elde etmektir. Bunu yapmak gayri ahlaki, gayri hukuki bir durumdur. Bizim ahlakımız da hukukumuz da buna izin vermez. Bütün bu gerçeklere rağmen bunların olduğunu görüyoruz. Mevcut kanunlarımız elbette uygulanıyor, uygulanacaktır. Şikayetler üzerine cumhuriyet başsavcılıkları pek çok yerde haksız yere kira artışlarıyla ilgili soruşturmalar başlattılar ve adli işlemler sürüyor. Ayrıca da bakanlık olarak hazırlığımız var. Deprem, salgın hastalıklar veya benzeri büyük felaketler olduğu zaman vatandaşın darda ve zorda olmasını kendi haksız kazancı için fırsat görerek orantısız artış yapanlarla ilgili hapis cezası ve adli para cezası öngören bir düzenlemenin hazırlığı içindeyiz. Bunu Cumhurbaşkanımıza da arz edeceğiz ve ondan sonra da parlamento grubumuza intikal ettireceğiz. 2 yıldan 5 yıla kadar hapis öngörülebilir belki biraz daha artabilir. Hem hapis hem de adli ceza para cezası ikisi beraber olacak. Bunlar sadece felaket, salgın hastalık ve benzeri hadiselerin olduğu dönemde ve bunların çıkardığı zorluklardan istifade ederek haksız kazanç elde edilme halinde uygulanacak. Kalıcı bir hüküm olacak.”
Kimin kusuru varsa ortaya çıkacak
Depremde vatandaşların öldüğü ve yaralandığı her binayla ilgili soruşturmalar açıldığını ifade eden Bozdağ, “Müteahhidinden ruhsat izni verene, mühendisine, işçisine, denetimcisine kadar kim varsa hepsi ayrı ayrı soruşturuluyor. Kimlerin kusuru varsa bilirkişi raporlarıyla ve yargılama sonucunda ortaya çıkacak. Soruşturmalar kusuru olan herkesi kapsayacak. ‘Sadece müteahhit soruşturuluyor’ ya da ‘sadece kolon kesen soruşturuluyor’ böyle bir şey yok. Soruşturmalar hukukumuzun emrettiği usulde yapılıyor, yapılmaya da devam edecektir” dedi. Kimliği tespit edilemeyen vatandaşlara yönelik çalışmaların sürdüğünü belirten Bozdağ, “Çok az sayıda kimliklendirilmeyen vatandaşımız kaldı. Bu işlemlerin hepsi bittiğinde kimliklendirilmeyen insanımız kalmayacak. Kilis, Diyarbakır, Şanlıurfa, Adana, Osmaniye ve Gaziantep merkezde kimliği tespit edilemeyen kalmadı” diye konuştu.
