TBMM Başkanvekili Sırrı Süreyya Önder’i yoğun bakımlık yapan ‘aort yırtılmasının’ nedenlerini, Prof. Dr. Murat Uğur şöyle sıraladı: Yüksek tansiyon, genetik nedenler, aort kapağı defekti, aort iltihabı, göğüs bölgesinin bir kaza ya da düşme sonucu hasar görmesi, sigara, ağırlık kaldırma.
TBMM Başkanvekili Sırrı Süreyya Önder’in aort yırtılması sonucu hastaneye kaldırılmasının ardından hastalığa dair belirtiler de merak ediliyor. Türkiye’nin önde gelen 3 kalp uzmanı, hastalığa dair kafaları karıştıran sorulara yanıt verdi.
EN BÜYÜK DAMAR
Aort yırtığı, tıbbi adıyla aort diseksiyonu, kalpten çıkan en büyük damar olan aortun iç tabakasının yırtılmasıyla oluşan hayati tehlike içeren bir durum olarak biliniyor. Yırtılmayla birlikte kan, damar duvarının katmanları arasına sızarak bu katmanları birbirinden ayırır. Bu, kanın normal akışını bozabilir, organlara yeterli kan gitmesini engelleyebilir ve hatta aortun tamamen yırtılmasına (ruptür) yol açarak iç kanamaya ve ani ölüme neden olabiliyor. Toplumda merak edilen hastalıkla ilgili soruları kalp alanında çalışan 3 uzman yanıt verdi.
EN RİSKLİ FAKTÖR YÜKSEK TANSİYON
Aort damarının iç tabakasının yırtılmasıyla başlayıp ve kanın damar katmanları arasında ilerlemesine neden olarak hastalığın hayati risk oluşturduğunu belirten Liv Hospital Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Özkara, “Ani göğüs veya sırt ağrısı, nefes darlığı ve bayılma hissi, diseksiyonun en önemli belirtileri olurken, bu şikayetlerle zaman kaybetmeden sağlık kuruluşuna başvurulmalı. Tedavi gecikirse diseksiyon ilerleyerek damarın tamamen yırtılmasına (aort rüptürü) ve büyük iç kanamaya yol açar. Bu durum çoğu zaman hastaneye ulaşamadan ölüme neden olabilir. Tedavi çoğunlukla acil cerrahi olur, uzmanlar yırtılan aort kısmı yapay damar ile değiştirilir, gerektiğinde aort kapağı ve koroner damarlara da müdahale edilir” dedi. Hastalığa dair en büyük risk faktörünün yüksek tansiyon olduğunu anlatan Özkara, “Hipertansiyon hastalarının düzenli takibi ve tedavisi hayati öneme sahip. Ayrıca Genetik bağ dokusu hastalıkları (örneğin Marfan sendromu) bu riski artırıyor. Bu kişilerin düzenli kardiyolojik takibi şart. Sigara, damar sertliği ve yaşlanma gibi faktörler de riski yükseltirken, yaşam tarzı değişiklikleri koruyucu etkiye sahip. Diseksiyon sadece kalbi değil, beyin, böbrek gibi organları da etkiler. Felç, organ yetmezliği ve hatta beyin ölümü gibi kalıcı sonuçlar doğurabilir” şeklinde konuştu.
GÖĞÜSTE YIRTICI AĞRIYA DİKKAT
Göğüste aniden gelişen yırtıcı tarzda bir ağrı ile kendini belli ettiğini ifade eden Medicana Zincirlikuyu Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Bölümü'nden Prof. Dr. Murat Uğur da hastalığın trafik kazası, yüksekten düşme gibi dış etkenlerle ortaya çıkabileceğini söyledi. Ağrı boyun, sırt ve karına yayılabildiği gibi bilinç kaybı, görme bozuklukları, felç, böbrek yetmezliği gibi ciddi komplikasyonlara da yol açabildiğini ifade eden Uğur, “Göğüste aniden gelişen yırtıcı tarzda bir ağrı ile kendini belli eder. Bu ağrı boyun, göğüs ve sırtın altına kadar yayılan şiddetli bir ağrı olarak tarif edilir. Bilinç kaybı, ani görme sorunları oluşabilir. Eğer beyne giden damarlar etkilendiyse bayılma, inme ile bulgu verebilir. Yırtık sonrası genişleyen aort damarında kanama gelişirse buna bağlı şok görülebilir” ifadelerini kullandı.
YILDA 1 TOMOGRAFİ ŞART
Medipol Acıbadem Bölge Hastanesi’nden Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Cengiz Köksal, özellikle 40 yaş sonrası, yüksek tansiyon veya aort kapak sorunu olan bireylerin yılda bir tomografi çektirmesini önerdi. Aort yırtılmasının ani ölüm sebeplerinden biri olduğunu vurgulayan Köksal, “40 ile 60 yaş arası bireyler bu açıdan en riskli grupta. Genetik faktörlere ve doğuştan gelen kalp kapağı bozuklukları, zamanla damarın genişlemesine ve yırtılma riskinin artmasına yol açıyor” diye konuştu.
GENÇ OLMAK DA KORUMUYOR
Bu rahatsızlık 20’li yaşlardaki gençlerin de adeta sessiz kâbusu. Uzmanlar, ailede damar hastalığı öyküsü olan gençlerin, erken tanı ve düzenli kardiyolojik takip konusunda bilinçli olması gerektiğine dikkat çekiyor.
