Türkiye ile ABD arasında adeta bir yılan hikayesine dönen F-35 projesinde ABD tarafından yeni bir tehdit daha geldi. Avrupa'daki en üst düzey rütbeli ABD komutanı unvanına sahip ABD Avrupa Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Scaparrotti, Ankara'nın S-400 füze savunma sistemi almasına ilişkin, "Benim askeri olarak 'en iyi önerim' ABD'nin F-35'leri Ankara'ya teslim etmeyi reddetmesi olur" cümlesiyle gözler bir kez daha TSK'nın hava gücü unsurlarına çevrildi. ABD'nin muhtemel kararlarını değerlendiren uzmanlara göre Türkiye, F-35'ler olmazsa farklı alternatiflere yönelebilir, bu dönemde çok sayıda İHA ve HÜRKUŞ ile ülke sınırları içerisinde başarılı icralara devam edebilir. Peki, F-35'lerin özellikleri neler, ABD F-35'leri teslim etmezse ne olur?
Türkiye’nin 1998 yılından bugüne tüm sürecin içerisinde olduğu 5. nesil savaş uçağı F-35'lerin teslimine kısa bir süre kala ABD senatosundan gelen 'vermeyin' çağrısı, son olarak ABD Avrupa Kuvvetleri (EUCOM) ve NATO Müttefik Kuvvetler Yüksek Komutanı Orgeneral Curtis M. Scaparrotti'nin sözleriyle yeni bir boyut kazandı.
"Türkiye'nin Rusya'dan S-400 hava savunma sistemi alması durumunda F-35 savaş uçaklarının Türkiye'ye verilmemesi gerektiğini" söyleyen Scaparrotti'ye ABD farklı birimlerden de anında destek geldi. Senatör Tillis'in "Türkiye bence F-35 üretim zincirinden de çıkarılmalı" açıklamasını yaparken, Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Palladino, "Türkiye'nin S-400 alması F35 programındaki rolünün gözden geçirilmesinin yanı sıra gelecekteki silah transferlerini de risk altına alır" dedi.
"Vermeme ihtimalleri var, ama ceza ödemeleri gerekir"
Türkiye ve Etki Alanındaki Bölgeler Savunma Analisti Turan Oğuz, ABD'nin Türkiye'ye F-35'leri teslim etmekten vazgeçmesi halinde neler yaşanabileceğini anlattı.
- ABD'nin ilgili kurumlarıyla "Türkiye'ye F-35 teslim edilmeyecek" kararı alması halinde yapılacak bir şey olmadığına vurgu yapan Oğuz, "Eğer böyle bir karar alınırsa ilgili firmanın yapabileceği bir şey yok. Bize F-35’leri vermezler ama sözleşmedeki ceza maddeleri uyarınca da Türkiye tazminat talep edebilir" dedi.
"Türkiye için yolun sonu değil"
"F-35'ler teslim edilmezse ne olur?" sorusunu da yanıtlayan Oğuz, Türkiye'nin elindeki uçakları ne zamana kadar kullanabileceğine ilişkin de şunları söyledi:
"Türkiye alternatifler için Rusya ve Çin'e yönelebilir"
F-35'lerin verilmemesi durumunda Türkiye'nin 5. nesil savaş uçakları için Rusya ve Çin'e yönelebileceği bilgisini paylaşan Oğuz, "Rusların SU-57 uçakları var 5. nesil. PAK-FA programı kapsamında Hindistan'a bu uçağı birlikte geliştirmeyi teklif etti Ruslar. Tabi ki verilmek istenen uçakların elektromanyetik harp belki de motor özellikleri bir nebze de olsa düşürülerek bu satışlar yapılacaktır. Aynı şekilde Çin'de de J-31 uçakları var ve onlar da 5. nesil. Onların da bu uçağın ihraç modeli olan FC-31’i ' Pakistan’a satmak için görüştükleri Pakistan medyasında yer alıyor. Bu kapsamda Türkiye'nin 5. nesil uçak alması konusunda tek alternatifinin ABD olmadığını söylemek mümkün, sadece süre ve bir miktar farklı teknik özellikler meselesi" şeklinde konuştu.
En kötü senaryoda nasıl bir yol haritası izlenebilir?
Oğuz, hiçbir alternatifin mümkün olmayıp, mecbur kalınması durumunda ortaya çıkacak yol haritasını ise şu sözlerle açıkladı:
"Öncelikle Türkiye'nin sonuna kadar 5. nesil uçak almak için süreci zorlaması gerektiğini belirtmekte fayda var. Çünkü dünya 5. nesil uçaklara geçerken sizin eskide kalmanız büyük hedefler koyan bir ülke için pek olumlu değil.
Bu noktada şunu da vurgulamak lazım, unutmamak gerekir ki dördüncü nesil uçaklar çok iyi elektromekanik platformlar olabilirler ama F35’ler uçabilen bilgisayarlar, yani çok farklı bir seviyedeler.
- Bu sistemleri desteklemek için de 2023’te seri üretime başlaması planlanan HÜRJET’i ve 2030’da hizmete girmesi planlanan MMU’yu (Milli Muharip Uçak) gerektiğinde hiç batı yardımı olmaksızın daha kısa sürede hazırlayabilecek şekilde hızlandırmayı planlamamız gerekebilir.
- Ayrıca yapay zekalı, hava-hava saldırısı ve sinyal istihbaratı kabiliyetli AKINCI İHA’nın varlığı da önemli bir destek olacaktır.
- Tabi o noktada bunu destekleyecek güçlü bir hava savunma sistemi ihtiyacımız olacağının da altını çizmek gerek.
Tüm bu alternatifleri optimize edebilen bir Türkiye, muharip uçaklar konusunda, tüm beklentilerini değilse bile beklentilerine mümkün olan en yakın çözümü yakalar.
