ABD, 10 bin kişiyi sordu

Terörün finans kaynaklarını kesmek için harekete geçen Türkiye, ABD ve Avrupa ülkeleriyle ciddi işbirliği başlattı. Başta IŞİD terör örgütü olmak üzere PKK, PYD ve FETÖ'ye karşı uluslararası bilgi paylaşım kanallarında söz konusu ülkelerle trafik arttırıldı. ABD, 2015 yılında Mali Suçları Araştırma Kurulu'ndan (MASAK) 10 bin 98 kişi ve şirket hakkında detaylı bilgi istedi. MASAK ise ABD'ye 752 kişi ve şirketi sordu.

İtalya, Almanya, Hollanda, İngiltere başta olmak üzere çok sayıda Avrupa ülkesi de Türkiye'nin terörün finansmanına ilişkin yüzlerce bilgi talebine karşılık verdi.Türkiye'nin PKK ve FETÖ'ye yönelik yaptırım talebi, sayının artmasında önemli rol oynadı. 17/25 Aralık operasyonlarıyla hükümeti devirmeye çalışan FETÖ'nün mali kaynaklarını da takibe alan Türkiye, yurtdışı ile yoğun temas kurdu. MASAK'ın 2015 yılı faaliyet raporuna göre, suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile mücadele kapsamında ABD, İtalya, Belçika, Almanya ile yoğun bilgi alışverişi yapıldı.

Kara paranın aklanması ve terörün finansmanının tespiti kapsamında çalışmalar yapan MASAK geçen yıl şüpheli işlem bildirimi (ŞİB) sayısını, önceki yıla göre iki katına çıkardı. 2014 yılında 36 bin 483 olan ŞİB, 2015'te 74 bin 221'e ulaştı. Bu artışta MASAK'ın bankalar nezdinde başlattığı ŞİB konusundaki katı tutumunun yanı sıra, “elektronik ŞİB” uygulaması ile sektörel ŞİB formları ve formların sadeleştirilmesi etken oldu. Böylece 2015 yılında bankacılık kesiminde MASAK'a yapılan ŞİB'in hem sayısında hem kalitesinde önemli artış oldu.

Buna göre 2015 yılındaki 74 bin 221 adet ŞİB'in 66 bin 719'u 34 banka tarafından yapıldı. Söz konusu ihbar dağılımı 2011'de 8 bin 141, 2012'de 13 bin 504, 2013'te 22 bin 86 ve 31 bin 146 adedi buldu. ŞİB'de ikinci sırayı, 2 bin 597 adet ihbar ile 48 finansman faktöring kiralama şirketi aldı. Geçen yıl 25 aracı kurumdan gelen ihbar sayısı ise 151 oldu. 34 sigorta ve emeklilik şirketlerinden gelen ihbarlarda düşüş oldu. 2014 yılına kadar ortalama 629-693 arasında olan ihbar sayısı geçen yıl 451'de kaldı. Geçen yıl kargo şirketlerinden yapılan ihbarlarda ise ciddi bir artış görüldü.

MASAK'ın suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanı ile mücadelesinde ağırlığı PKK, PYD, IŞİD ve FETÖ oluşturdu. MASAK, bu terör örgütlerinin mali kaynaklarına yönelik yoğun çalışmalar oluşturdu. Bu yapılar hakkında yurdışı ile bilgi alışverişi yapan MASAK'a, geçen yıl ABD hükümetinden 10 bin 98 kişi ve şirket hakkında bilgi talebi geldi. Aynı dönemde ABD ise MASAK'ın talebi üzerine 752 kişi ve şirket hakkında bilgi verdi.

Bilgi alışverişi Avrupa ülkeleri ile de sıkı tutuldu. Almanya 745 kişi ve şirket hakkında bilgi verdi, 160 kişi ve şirket hakkında bilgi talep etti. Belçika 73 kişi ve şirketi gözaltına aldı, 722 şirket ve kişi hakkında bilgi verdi. İtalya da 11 kişi ve şirketle ilgili bilgi talebinde bulundu. Türkiye ise İtalya'dan 726 kişi ve şirket hakkında bilgi istedi. Hollanda hükümeti 251 kişi ve şirketle ilgili bilgi talep ederken, Hollanda'dan da 210 kişi ve şirket hakkında bilgi alındı. İngiltere 94 kişi ve şirket hakkında bilgi toplarken, Türkiye'ye 220 kişi ve şirket hakkında bilgi verdi. Fransa hükümeti de 34 kişi ve şirketi Türkiye'de izledi. 199 kişi ve şirket hakkında da Türkiye'ye bilgi verdi. Rusya ise 108 kişi ve şirket hakkında bilgi talebine karşılık 76 kişi ve şirketle ilgili bilgi verdi. Avusturya hükümeti de 25 kişi ile ilgili bilgi alışverişine karşılık 65 kişi hakkında bilgi verdi.

Önceki yıllarda 61-194 arasında yapılan ihbar sayısı geçen yıl aniden 424 adede ulaştı. Yine geçen yıl ilk kez iş makineleri dahil her türlü deniz, hava ve kara nakil vasıtaları alım satımı ile uğraşanlardan da 35 adet ihbar yapılması dikkat çekti. Gerçek ve özel hukuk tüzel kişileri de MASAK'a 403 ihbarda bulundu. Bu sayının 129'u şüpheli işlem ihbarı, 109'u terörün finansmanı, 65'i vergi kaçırma kapsamında oldu. Kamu kurumları tarafından yapılan ihbarlar önceki yıl 122 iken 2015'te 218'e yükseldi. Gerçek kişi/özel hukuk tüzel kişilerinin 350 olan ihbar sayısı geçen yıl 85'e geriledi.