5 soru cevap bekliyor

Kıymet Sezer
04:0017/08/2019, Cumartesi
G: 17/08/2019, Cumartesi
Yeni Şafak
Fotoğraf: Arşiv
Fotoğraf: Arşiv

Türkiye ile ABD “barış koridoru” konusunda mutabakata varsa da birçok konuda belirsizlik sürüyor. Türkiye’nin “oyalamalara izin vermeyeceğiz” söylemleri arkasında 5 maddedeki direnç yatıyor. Güvenli bölgenin derinliği konusunda Türkiye’nin taleplerine yaklaşılsa da Pentagon, Başkan Trump’ın 20 mil sözünü tutmuyor. Amerika, Türkiye’ye saldırmamış PYD yandaşları kalsın istiyor, DEAŞ tehdidinin sürdüğü bahanesiyle YPG’ye desteğini sürdürüyor. Münbiç Yol Haritası’nda olduğu gibi çalışmaları “belli bir takvime yayma” söylemleri öne sürülüyor.

Türkiye, Fırat’ın doğusunda güvenli bölge tesisi için çalışmaları hızlandırdı. Bir yandan Müşterek Harekat Merkezi oluşturulurken bir yandan da Türk Silahlı Kuvvetleri’nin bölgedeki yığınaklanması devam ediyor. NATO’nun ikinci büyük ordusu TSK’nın Fırat’ın doğusuna tek başına müdahale kararlılığı karşısında Amerika, Türkiye ile görüşmelerde mutabakat sağladı. Ancak bu mutabakat da “ön mutabakat” noktasından öteye geçemedi.

OYALAMA TAKTİĞİ Mİ?

Amerika, diplomasi seçeneğini son ana kadar zorlayan Türkiye’ye karşı oyalama taktikleriyle masaya gelse de Türkiye’nin kararlı tutumu karşısında hızlı adımlar attı. “Barış koridoru” mutabakatı, halen “ön mutabakat” formunda ve neredeyse her konu detaylandırılmayı bekliyor. Türkiye’nin “oyalama taktiği” olarak gördüğü, 5 maddede Amerika ile uyuşmazlık konuları şöyle:

1-DERİNLİK:

Türkiye, güvenlik endişelerinin giderilmesi ve Türkiye’deki Suriye vatandaşlarının topraklarına döndürülmesi noktasında güvenli bölgenin 30-40 kilometre derinliğinde olmasını istiyor. Amerika, derinlik konusunda Türkiye’nin taleplerine yaklaşsa da, YPG angajmanını sürdüren Pentagon, Başkan Trump’ın 20 mil sözünü yerine getirmiş değil. Türkiye’ye bu doğrultuda getirilen öneriler şu ana kadar kabul edilmedi. Türkiye için 20 mil (yaklaşık 32 kilometre) asgari derinlik olarak görülüyor.

2-PYD’NİN TAMAMEN ÇIKARILMASI:

PKK’nın uzantısı PYD-YPG’yi SDG başta olmak üzere başka adlar altında gizlemeye çalışan Amerika, yine aynı yönteme başvuruyor. Amerika, PKK terör örgütüyle bağlantısı olan teröristlerin çıkarılması ancak PYD’lilerin kalmasını istiyor. Türkiye ise tamamen terörist yapı ve yandaşlarının bölgeden çıkarılmasını istiyor. Türkiye için terörist unsurların ve yandaşlarının bölgeden tamamen çıkarılması, mutabakatın ana omurgası olarak olmazsa olmaz olarak masada tutuluyor.

3-YPG’YE AĞIR SİLAH DESTEĞİNE DEAŞ’LA MÜCADELE BAHANESİ

Türkiye, bölgenin ağır silahlardan tamamen arındırılmasını istiyor ve terörist örgüte silah ve mühimmat desteğinin tamamen sonlandırılması gerektiğini belirtiyor. YPG’yi adeta bir ordu gibi donatan ve Suriye’nin geleceğinde düzenli ordunun bir parçası olarak görmek isteyen ABD ise DEAŞ’la mücadelenin devam ettiği bahanesiyle YPG’ye silah ve mühimmat sevkiyatını sürdürüyor.

4-“TAKVİME YAYALIM” OYALAMASI:

Amerika, Münbiç Yol Haritası’nda olduğu gibi güvenli bölge çalışmalarını “belli bir takvime yayma” hesabı yapıyor. Ancak Türkiye’nin harekat kararlılığı karşısında, Müşterek Harekat Merkezi’nin kurulması başta olmak üzere bazı adımları hızlandırmak zorunda kaldı. Münbiç Yol Haritası’nda, planlama süreçlerinin uzatılması, askerlerin müşterek harekat eğitim sürecinin zamana yayılması gibi pek çok detayla bölgenin YPG’den arındırılması geciktirilmiş ve nihayetinde yol haritası uygulanmamıştı. Türkiye, oyalama taktiklerine müsaade edilmeyeceğini en üst düzeyde ve ısrarla dile getiriyor ve Münbiç’ten farklı olarak Amerika ile Türkiye arasındaki koordinasyon hayli hızlı bir şekilde devam ediyor. Planlamalar kapsamında ağustos ayı sonuna kadar Türk ve Amerikan askerlerinin sınır ötesine geçerek belli noktalarda kontrol sağlaması isteniyor.

5-YEREL YÖNETİMLER DÜĞÜMÜ:

Türkiye, bölgenin güvenli hale getirilmesinden sonra mülteci durumundaki Suriyelilerin bölgeye geri dönmelerini ve yönetimin de Arap ve Türkmen ağırlıklı olan bu insanlar tarafından oluşturulmasını istiyor. Ortağı YPG’nin ile demografik yapıyı değiştirdiği bölgede Amerika, yerel yönetimlerin bölgenin asıl sahibi olan Arap ve Türkmenlerden belirlendiği modele karşı çıkıyor. Bölgeden Türkmenler ve Araplar çıkarıldıktan sonra yerel yönetimler de SDG’lilerden oluşturulmuştu. Amerika, mevcut yönetimin devam etmesini isterken, Türkiye ise bunu asla kabul etmeyeceğini vurguluyor.

  • İHA’lar 5 kilometreyi geçti
  • PKK/PYD-YPG’nin ABD’ye dayattığı 5 km’lik haritalar servis edilerek Türkiye dar alana hapsedilmek istenirken, İHA’ların keşif faaliyetleri bu haritaları yalanladı. Akar da güvenli bölgenin derinliği konusunda “ABD taleplerimize yaklaştı” demişti. Güvenlik uzmanları, “Bir yerin kontrolü üç şekilde sağlanabilir; Gözetlemeyle sağlarsınız, ayak basarak coğrafyayı kontrol edersiniz ya da elinizdeki silah ve ateş destek vasıtalarıyla kontrol edebilirsiniz. Türkiye zaten 5 km’yi gözetleme sistemleri vasıtalarıyla kontrol ediyor. İHA’ların kaldırılmış olması, çok daha derin bölgelerde keşif yapıldığını gösteriyor. Bu keşifler, PKK’yı bu bölgelerden çekilip çekilmediğini tespit etmek, sistemin kontrolünü sağlamak için” bilgisini verdi.

#ABD
#Suriye
#Mutabakat