1.5 yılda 42 KHK: Devlette büyük temizlik

Nur Banu Aras
04:0015/07/2024, Pazartesi
G: 12/07/2024, Cuma
Yeni Şafak
Arşiv.
Arşiv.

15 Temmuz kalkışması sonrası devleti örgütten temizlemek için hızla harekete geçildi. Darbeden bir hafta sonra ilk KHK çıkarıldı. Örgüt bağlantısı bulunan özel eğitim kurumları, sağlık kurumları, özel öğrenci yurtları, sendika ve vakıflar kapatıldı. Kamudan ilk ihraçlar başladı.

FETÖ’nün kalkışması sonrası devleti örgütten temizlemek için yürürlüğe sokulan OHAL kapsamında 42 Kanun Hükmünde Kararname (KHK) çıkarıldı. İlki 20 Temmuz 2016, sonuncusu ise 12 Ocak 2018 arasında yayınlandı. Örgütün kamudaki eleman kaynağı ile medya, ekonomi ve sivil toplum yapılanmaları KHK’larla tasfiye edildi. Çıkarılan KHK'lardan bazıları şöyle:

JET İHRAÇLAR

Darbeden bir hafta sonra ilk KHK yayınlandı. Çıkarılan ilk 677 sayılı KHK’da 15 Temmuz darbe girişimi ve Fetullahçı Terör Örgütü ile mücadele kapsamında alınması gereken tedbirler sıralandı. Söz konusu KHK ile örgüt bağlantısı bulunan özel eğitim kurumları, sağlık kurumları, özel öğrenci yurtları, sendika ve vakıflar kapatıldı. Kamudan ilk ihraçlar başladı.

 ADIM ADIM TASFİYE

İlk KHK'nın ardından 668 Sayılı KHK çıkarıldı. Bu KHK ile TSK'da temizlik başladı. FETÖ’ye destek olan yayın organlarının faaliyetlerine son verildi. 2016'da yapılması beklenen Yüksek Askeri Şura'nın tarihi değiştirildi. Jandarma Genel Komutanlığı ile Sahil Güvenlik Komutanlığının teşkilat yapısı yeniden düzenlenerek sivil otoriteye bağlandı. OHAL sürecinde iflas erteleme yasağının da yer aldığı 669 Sayılı KHK ile Harp Akademileri, askeri liseler ve astsubay hazırlama okulları kapatılarak Milli Savunma Bakanlığı bünyesinde Milli Savunma Üniversitesi kuruldu. Askeri hastaneler Sağlık Bakanlığına bağlandı. YAŞ'ın yapısı değiştirildi.

 KAYNAKLARINA DARBE

FETÖ’nün kapatılan kurumlarının mal varlıkları 670 Sayılı  KHK ile hazineye devredildi. OHAL kapsamında soruşturma ve kovuşturmaya uğrayanlara ait kişisel verilerin soruşturma ve incelemeyi yürüten kurumlarla paylaşılması düzenlendi. Bir sonraki KHK ile de askeri pilot ve personel teminine yönelik özlük haklarında düzenleme yapıldı. Genelkurmay Başkanlığına atanma kriterleri belirlendi. TBMM, Sayıştay ve Başbakanlık Merkez Teşkilatı gibi birçok kamu kurumundan ihraçlar 672 sayılı KHK ile yapıldı. 673 Sayılı KHK ile FETÖ bağlantısı olduğu tespit edilenlerin yetki belgeleri iptal edildi. 674 sayılı KHK ile  Adli Tıp Kurumu’nun görev ve yetkileri yeniden düzenlendi. 675 Sayılı KHK’da ise OHAL kapsamında kapatılan kurum ve kuruluşlar ile bunların sahibi gerçek ve tüzel kişilere karşı 17 Ağustos 2016 tarihinden önce davaların düşmesine yönelik düzenlemeler yer aldı.

 YENİDEN SIZMAYA ÖNLEM

676 Sayılı KHK ile terör örgütlerinin gelecekte devlette yapılanmasını önlemek için memuriyet girişlerinde güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması zorunlu hale getirildi. Devlet üniversitelerinde rektörlerin atanmasında uygulanan seçim yöntemi devre dışı bırakıldı. 22 Kasım 2016’da çıkarılan 678 Sayılı KHK ile  de 15 Temmuz darbe girişimi esnasında şehit olanların yakınları zorunlu askerlikten muaf tutuldu. Kayyum atanan belediyelerde, belediye hizmetinin başka bir belediye tarafından yerine getirilmesine olanak sağlandı.

 VATANDAŞLIKTAN MEN

679 Sayılı KHK ile göreve iadeler gerçekleştirildi. Daha önce kapatılan bazı derneklerin açılmasına olanak sağlandı. 680 Sayılı KHK ile hakkında soruşturma veya kovuşturma yürütülen ve yabancı ülkede bulunması nedeniyle kendisine ulaşılamayanların Türk vatandaşlığından çıkarılmasına yönelik düzenleme yapıldı.

685 Sayılı KHK ile de Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu kuruldu.

 OKULLARINA KİLİT

KHK’larla eğitim alanında da düzenlemeler yapıldı. Örgütün eğitim alanında yapılanmasında önemli bir aracı olan dershaneler yönelik düzenlemeler getirildi. 687 Sayılı KHK ile öğrenci etüt eğitim merkezleri özel öğretim kurumları arasından çıkarıldı. Belediyeler tarafından kurulan sosyal etkinlik merkezleri yeni bir özel öğretim kurumu olarak hayata geçirildi. Süreç içerisinde göreve iadeler de sürerken 689 Sayılı KHK ile örgüt ile iltisaklı STK’lar kapatıldı.

 FİRARLAR ÖNLENDİ

Örgüt üyelerinin yurt dışına kaçmaları önlemek için de KHK çıkarıldı. 691 Sayılı KHK ile izinli olduğu durumlar hariç, ülke sınırları dışında üç günü geçiren askerler, yabancı ülkeye kaçmış sayıldı.  692 Sayılı KHK ile de FETÖ sanıkları Hakan Şükür ve Arif Erdem’e verilen madalyalar geri alındı. Bir sonra yayınlanan KHK ile emekli askerlerin rütbeleri alındı, kapatılan bazı STK’lar yeniden açıldı.

 FETÖ MAĞDURLARINA İADE

697 Sayılı KHK ile de FETÖ’nün geliştirip kullandığı Mor Beyin yazılımı sonucu görevlerinden ihraç edilen 2 bin 168 kamu görevlisinden bin 823’ü görevlerine iade edildi.




#15 Temmuz
#Darbe girişimi
#FETÖ