Kapat atma nedir, büyükbaşta kapat atma nasıl anlaşılır? sorusu Kurban Bayramı nedeniyle kurbanlık hayvan alacak vatandaşlar tarafından merak edilmekte. Kurbanlık hayvan deve için beş; sığır ve manda için iki; koyun ve keçi için bir yaşını doldurması gerekir. Hayvanların yaşlarının tayini için çiftlik kayıtları, diş gelişimi, boynuzlardaki değişiklikler ve erişkin özellikleri dikkate alınır. En iyi yaş tespiti diş gelişimine bakarak tayin edilir. Peki kapat atmış hayvan nasıl anlaşılır? Hayvanın yaşı dişlerden nasıl tespit edilir, kurban kesilecek hayvanın kaç yaşında olduğu nasıl ortaya çıkar? İşte büyükbaş ve küçükbaş hayvanın yaş tespiti.
"Kesilecek hayvanın gözlerinin biri veya ikisi kör olmamalı, boynuzları ve kulakları dibinden kesilmiş veya kırılmış olmamalı, dişlerinin çoğu veya tamamı olmayanlar, kuyruksuz veya kuyruğunun yarısından fazlası olmayanlar alınmamalıdır. Hayvanın kurban olabilecek yaşı doldurması gerekir. Peki Kapak atma' nedir, kurbanlık seçerken nelere dikkat edilmeli?
Kurbanlık hayvan en az kaç yaşında olmalıdır?
Kameri yıl esasına uygun olarak, devede 5; sığır ve mandada 2; koyun ve keçide ise 1 yaşını doldurma şartı aranır. Bunun yanında, 6 ayını tamamlayan koyun, bir yaşını doldurmuş gibi gösterişli olması hâlinde kurban edilebilir.
Sığır cinsi büyükbaş hayvanların kurban edilebilmesi için, en az iki kamerî yaşlarını bitirmeleri gerekir (Ebû Dâvud, Dahâyâ, 5; İbn Mâce, Edâhî, 7; Mevsıli, el-İhtiyâr, IV, 258).
Buna göre iki yaşını bitirdikleri kesin olarak bilinen sığır cinsi büyükbaş hayvanların dişlerinin kapak atmaması, bu hayvanların kurban olmalarına engel olmaz. Yine dişleri kapak attığı hâlde henüz iki kamerî yaşını doldurmamış olan büyükbaş hayvanlar da kurban olarak kesilemezler.
Ancak doğumu kesin olarak bilinmeyen sığır cinsi büyükbaş hayvanlar için kapak atma denilen iki ön dişin çıkması, o hayvanın kurban edilebilmesi için bir ölçü olarak kabul edilebilir.
Kurbanlık hayvanın kaç yaşında olduğu nasıl anlaşılır? Kapat atma nedir, dişlerden hayvanın yaşı nasıl ortaya çıkar?
Sığırların alt çenede bulunan kesici dişlerinin durumu incelenerek yaş tayini yapılabilir. Sığırlarda dişlere göre yaş tayini kesici süt dişlerinin yerine kesici kalıcı dişlerin alması ve aşınma süreleri dikkate alınarak yapılır.
Kesici dişler alt çenenin önünde sağ ve solda dörder tane olmak üzere 8 adettir (2 adet ön kesici, 2 adet orta kesici ve 2 adet son kesici). Süt dişleri kalıcı dişlere göre daha beyaz ve küçük olup, parmakla dokunulduğunda oynarlar yani çeneye gevşek bağlıdır ve şekil olarak mantara benzerler.
Kalıcı dişler sarımtırak renklidir, çene kaidesine sıkı sıkıya bağlıdır. Şekilleri daha düzgün ve çeneye bağlanma noktaları daha kalındır. Genelde enleri boylarına yakın olduğu için süt dişlerinden farklı oldukları kolaylıkla anlaşılır. Besleme ve ırk özelliklerine bağlı olarak bazı değişiklikler gösterebilir.
Sığır ve mandada iki yaşını tamamlayıp tamamlamadığını ve üç yaşına girdiğini anlamak için iki ön kesici süt dişlerinin yerini kalıcı dişlerin alması gerekir ki halk arasında buna “kapak atma” denir. Dolayısı ile sığır veya mandanın alt çenesinin önünde gelişimini tamamlamış iki kalıcı kesici dişin bulunması o hayvanın iki yaşını doldurduğunu göstermektedir.
Kurban ne demektir?
Sözlükte yaklaşmak, Allah’a yakınlaşmaya vesile olan şey anlamlarına gelen kurban dinî bir terim olarak, Allah’a yaklaşmak ve O’nun rızasına ermek için ibadet maksadıyla, belirli şartları taşıyan hayvanı usûlüne uygun olarak kesmeyi ve bu amaçla kesilen hayvanı ifade eder.
Kurban ibadetinin dinimizdeki yeri nedir?
Kurban, Kur’an-ı Kerim, Sünnet ve icmâ ile sabit bir ibadettir. Kurbanın meşru bir ibadet olduğuna dair Kur’an-ı Kerim’de deliller mevcuttur. Hz. İbrahim’in oğlu Hz. İsmail’in yerine bir kurbanın, Allah tarafından kendilerine fidye (kurban) olarak verildiği açıkça bildirilmektedir (Sâffât, 37/107).
Kimler kurban kesmekle yükümlüdür?
Kurban kesmek, akıl sağlığı yerinde, büluğa ermiş, temel ihtiyaçları ve borçlarından başka -nâmî (artıcı) olup olmadığına ve üzerinden bir yıl geçip geçmediğine bakılmaksızın- nisap miktarı mala sahip olup seferî olmayan her Müslümanın yerine getireceği malî bir ibadettir. Buna göre yukarıda zikredilen şartları taşıyıp, temel ihtiyaçlarından ve borcundan başka 80.18 gram altın veya değerinde para ya da eşyaya sahip olan kimselerin kurban kesmesi gerekir.
Kurban keserken nelere dikkat edilmelidir?
a) Hayvanın yemek ve nefes borularıyla, iki atardamarından en az birinin kesilmesi gerekir. Bu şekilde yapılan bir kesim sırasında, hayvanın omuriliğinin kesilmesi mekruhtur. Bu konuda etlik kesim ile kurbanlık kesim arasında bir fark yoktur.
b) Hayvanın canı çıkmadan başının gövdesinden ayrılmamasına özen gösterilmelidir.
c) Kurban edilecek hayvana acı çektirilmemeli ve eziyet edilmemelidir. Hayvanlar ehil kişiler tarafından kesilmeli ve boğazlama işlemi süratli bir şekilde yerine getirilmelidir.
d) Çevre temizliği için gerekli tedbirler alınmalıdır.
f) Hayvanların bir diğerinin kesimini görecek şekilde yan yana bulundurulmamalarına azami özen gösterilmelidir.