Eksik primi olanlar için emeklilik tarihini erkene çekme fırsatı sunuluyor. Yıl sonuna kadar borçlanma veya ihya başvurusu yaparak emeklilik tarihini 2025 yerine 2024’e çekenler, yüzde 30 maaş avantajı elde edecek ve daha düşük ödeme yaparak işlemlerini tamamlayabilecek.
Emekli aylığının tutarını belirleyen faktörler arasında, çalışırken SGK'ya bildirilen kazanç tutarı, prim gün sayısı ve emeklilik başvuru tarihi yer alıyor. Uzmanlar, bu yıl emekli olanların, 2025'te emekli olacaklara kıyasla yüzde 30 civarında bir maaş avantajı elde edebileceğini belirtiyor. Peki, bu durumdan nasıl etkilenmemek mümkün? İşte detaylar...
MAAŞ FARKI NEDEN ÇIKIYOR?
Emekli maaşları hesaplanırken, önceki yılların güncelleme katsayısı ve mevcut yılın zam oranları dikkate alınıyor. 2024'te emeklilik dilekçesi verenlerin aylıkları hesaplanırken, 2023 güncelleme katsayısı (enflasyon + büyümenin %30'u) ile belirlenen tutara 2024'ün Ocak ayında %49.25 ve Temmuz ayında %24.73 zam oranı ekleniyor.
1 Ocak 2025'ten sonra dilekçe verenlerin ise bu zamlar yerine 2024 yılı enflasyonu ve büyüme oranı ile hesaplama yapılacak. Bu da maaş farkının ortaya çıkmasına neden oluyor.
EMEKLİLİK TARİHİ NASIL 2024'E ÇEKİLEBİLİR?
Emeklilik tarihini öne çekmek isteyenler için borçlanma ve ihya imkanı öne çıkıyor. Prim günlerini 2025'te tamamlayacak olan kişiler, borçlanma ya da ihya ile 2024'te emeklilik dilekçesi verebilir ve maaş avantajını yakalayabilir.
Ayrıca, bu işlemleri 1 Ocak 2024 öncesinde yaparak daha düşük maliyetle gerçekleştirmek mümkün.
HANGİ SÜRELER BORÇLANILABİLİR?
Kadınların doğumdan sonra çalışmadıkları 2 yıllık süreler (3 kez borçlanılabilir),
Erkeklerin askerlik süreleri (en fazla 540 gün),
Kamu çalışanlarının aylıksız izin süreleri,
Doktora ve tıpta uzmanlık süreleri,
Avukatların 1 yıllık staj süreleri,
Tutukluluk ve gözaltı süreleri,
Hekimlerin fahri asistanlık süreleri,
Grev ve lokavt süreleri,
Seçimlerde istifa edenlerin açıkta geçirdikleri süreler,
Kısmi süreli çalışmada eksik kalan süreler,
Yurt dışında sigortalı çalışarak veya ev kadını olarak geçirilen süreler.
BORÇLANMA İÇİN NE ÖDENİYOR?
2023 yılı içinde doğum veya askerlik borçlanması yapanlar, her gün için 213,36 TL, 1 ay için 6.400 TL ödeme yapıyor. Yurt dışı borçlanmasında ise günlük tutar 300,04 TL ve aylık ödeme 9.001 TL. 2024'te asgari ücrette beklenen artışla birlikte borçlanma tutarları da yükselecek.
KİMLER İHYA YAPABİLİR?
Bağ-Kur prim borçları silinmiş olanlar, dondurulmuş hizmet sürelerini ihya ederek emeklilik için kazanabilirler. İhya yapılacak her gün için en az 213,36 TL prim ödenmesi gerekiyor. İhya işlemleri için başvurular 1 Ocak 2024 öncesinde yapılırsa daha düşük tutarlardan faydalanılabiliyor.
NE ZAMAN BAŞVURU YAPILMALI?
Borçlanma veya ihya yaparak emeklilik dilekçesi vermeyi düşünenler, yıl sonuna kadar başvuru yaparak avantaj elde edebilirler. Ancak, olası bir düzenleme beklentisi nedeniyle acele edilmeden düzenlemelerin netleşmesi beklenebilir.
Emeklilik dilekçesi için son tarih 31 Aralık 2024 (kamu çalışanları için 14 Ocak 2025).
BORÇLANMA VE İHYA TUTARLARI (2023 YILI)
Doğum/Askerlik Borçlanması: Günlük 213,36 TL, Aylık 6.400,80 TL, 2 Yıllık 153.619,20 TL, 18 Aylık 115.214,40 TL
Yurt Dışı Borçlanması: Günlük 300,04 TL, Aylık 9.001,13 TL
Bağ-Kur İhya: Günlük 230,03 TL, Aylık 6.900,86 TL
