Emekli aylık sistemi değişiyor mu sorusu, son dönemde yeniden gündemin önemli başlıklarından biri haline geldi. Türkiye'de emekli maaşı hesaplama sisteminde değişiklik yapılacağına dair iddialar giderek artarken, bu konuda uzmanların açıklamaları merakla takip ediliyor. SGK uzmanı maaşların hesaplamaları hususunda önemli açıklamalarda bulundu.
Yeni yıla yaklaşırken zam artış oranlarıyla ilgili beklentiler hızla gündemdeki yerini koruyor. Emekliler ve çalışanlar, 2025 Ocak ayında yapılacak zam oranlarına odaklanmış durumda. Her gün farklı zam tahminleri ortaya atılırken, emekli aylığı hesaplama sisteminin değişeceği yönündeki söylentiler de merak uyandırıyor.
Emeklilik sisteminde köklü değişiklik kapıda. 'İkisi bir arada' ve 2025 formülü ile tüm sistem yeniden değişecek.
Düzenlenecek yeni sistemle hem maaş farkları hem de en düşük emekli aylığı sorunu ‘ikisi bir arada’ formülü ile aynı pakette gündeme gelecek.
Enflasyon üzerinden yapılan hesaplama yöntemiyle, 2024 yılında emekli olan bir vatandaş, 2025 yılında emekli olan bir vatandaştan ortalama olarak yüzde 30 kadar daha fazla zam alacaktı. Yapılacak çalışma sonucunda yeni bir yola gidilecek.
Sistem kökten değişecek
Ekonomi yönetimi, emekli olmaya hak kazananların hangi yıl emekli olurlarsa olsun, en yüksek hangi yıla karşılık geliyorsa o yıl için hesaplanan aylığı almasına yönelik bir çalışma için düğmeye bastı.
7 bin gün prim ödeyenle 9 bin gün prim ödeyen aynı aylığı almayacak.
Yeni çalışma ile aylık bağlama esaslarında da bir değişiklik yapılarak, prim günü ile aylıklar arasındaki dengesizliğin de giderilmesi hedeflenenler arasında. Örnek vermek gerekirse; 7 bin gün prim ödeyen ile 9 bin gün prim ödeyen vatandaşlar aynı aylığı almayacak.
Kulislerde dolaşan bilgilere göre, yeni yapılacak çalışmada bu iki konu bir arada gündeme getirilecek. Bununla ilgili genel bir paket hazırlanacak. Şu anda ekonomi yönetimi, yapılacak çalışmaların etki analizi üzerinde duruyor. Tüm seçeneklerin ayrı ayrı bütçeye getirisi ve götürüsü hesaplanıyor. Etki analizi uyarınca ortaya konulacak çözüm yöntemlerinden hangisi için kanuni düzenleme hangisi için ikincil mevzuat düzenlemesi yapılacağı konusunda da bir rapor hazırlanarak yetkililere sunulacak.
2025 formülü ne?
Orta Vadeli Program’da (OVP) yer alan sosyal güvenlik sistemi için atılacak adımlar netleşmeye başladı. Çalışan emekliler için de yeni düzenleme geliyor.
2025'in ikinci çeyreğinde uygulanacak.
Resmi Gazete’de yayımlanan 2025-2027 Orta Vadeli Program (OVP), ekonomik hedeflerin yanı sıra sosyal güvenlik sistemi ve emeklilik reformlarına dair önemli düzenlemeleri de içeriyordu. Programda, 2025’in ikinci çeyreğinde uygulanacak önlemler “Sosyal güvenlik sisteminin, bireylerin istihdamda kalmalarını destekleyen, adaleti ve aktüeryal dengeyi öncelikli kılan düzenlemelerle güçlendirilerek mali sürdürülebilirliğinin sağlanacağı” şeklinde ifade edilmişti. Bu kapsamda tartışılan reformların detayları da netlik kazanmaya başladı.
Edinilen bilgilere göre ekonomi bürokrasisi sosyal güvenlik sisteminde dengeyi sağlamak için birçok seçeneği masaya yatırdı. Yetkililer, alternatiflerin tartışıldığını belirtirken, belli bir yaşa kadar emekli olup çalışanlardan genel sağlık sigortası primi alınabileceğini belirtti.
55-60 yaş kriteri gündemde
Halen emeklilik dönemine kadar çalışanlardan toplam yüzde 12.5 genel sağlık sigortası primi kesiliyor. Bu primin yüzde 7.5’u işveren payı olurken, yüzde 5’i ise çalışan payı oluyor. Emekli olduktan sonra emekli maaşını da alarak, çalışmaya devam edenlerde ise sistem değişiyor. Böyle bir durumda çalışanlardan sadece sosyal güvenlik destek primi kesiliyor.
Ayrıca bir genel sağlık sigortası primi ödenmesi söz konusu olmuyor. Bu kapsamda tartışılan modelde ise emekli maaşı alarak çalışmaya devam edenlerden, belli bir yaşa kadar genel sağlık sigortası alınması öngörülüyor. Yeni çalışma için yaş sınırı belirtilmezken 55-60 yaş gibi bir kriterin getirilebileceği konuşuluyor.
