2024 yılında emeklilik dilekçesi vermenin, 2025’e göre maaş açısından daha avantajlı olacağı ortaya çıkınca, emekliliklik için SGK’nın kapısı çalınmaya başlandı. 2024 yılında emekli olacaklar ile 2025 yılında emekli olacakların aylıkları arasında oluşacak farkla ilgili bir çalışmanız var mı? sorusuna Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’dan cevap geldi. Peki emekli dilekçesini vermeyip erteleyenlerin emekli maaşı düşecek mi? Geç emekli olan fazla maaş mı alacak? Emekli maaşı nasıl hesaplanıyor? İşte detaylar.
2024 yılı içinde emekli olmakla 2025 yılına ertelemek arasında emekli maaşı açısından neden fark oluşacak? sorusun yanıt aranıyor. 2025 yılında emekli olacaklar ile 2024’te emekli olacaklar arasında maaş açısındana fark oluşmakta. Bu fark, tamamen 2025 yılında hedeflenen ekonomi politikalarından kaynaklanıyor. Farkın temel kaynağı da enflasyon ve büyüme hızı. 2024 yılında emekli olacakların emekli maaşı hesaplaması; 2023 yılındaki yüzde 4.5’lik gelişme hızı ve yine 2023 yılındaki yüzde 64.77’lik TÜFE’ye göre yapılacak ve buna göre de güncelleme katsayısı 1.6612 olarak uygulanacak. 2024 sonuna kadar emekli olmayıp da 2025 yılına bırakanların maaş hesabı nasıl olacak?
2024 yılında emekli olacaklar ile 2025 yılında emekli olacakların maaş farkı çözüldü mü?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'ndeki Kabine Toplantısı sonrası basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
"2024 yılında emekli olacaklar ile 2025 yılında emekli olacakların aylıkları arasında oluşacak farkla ilgili bir çalışmanız var mı? Kamuoyunda konuşulan bazı formüller var, bunlarla ilgili bir netlik var mı?" sorusu üzerine Işıkhan, "Bir netlik yok, ekiplerimiz çalışıyor, Hazine ve Maliye Bakanlığımız ile çalışıyoruz. Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcımız ile bir araya gelip görüşeceğiz." diye konuştu.
Bakan Işıkhan, "Çalışma saatlerinin kısalmasına yönelik bir çalışmanız var mı?" sorusuna da "Böyle bir çalışmamız yok." yanıtını verdi.
Maaş farkının önüne geçmek için kamunun yıl sonuna kadar bir düzenleme yapacağına ilişkin AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler açıklama yaptı. Güler, “Şu anda kanun teklifi haline gelmiş bir şey yok. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığımız bu konuda çalışmalarını devam ettiriyor. 2024 ile 2025 arasında enflasyondan kaynaklı nasıl bir etki ortaya çıkabilir, bunun bir rapor haline getirilmesi lazım. Ona yönelik olarak da hakkaniyetli, orta bir çözüm ortaya konabilir. Ama şu anda bunun sayısal bir veri olarak nelere tekabül ettiğine dair bir veri yok. Bunlar ortaya çıktıktan sonraki aşamada Bakanlık bürokrasisiyle de görüşerek belli bir noktaya ulaşabiliriz” dedi.
2024 ile 2025'te emekli olanın maaş farkı ne kadar?
TÜRK-İŞ’in hazırladığı rapora göre, 1990-2024 yılları arasında toplam 12.600 gün prim ödeyen bir çalışan 2024 yılında emekli olursa 50 bin lira maaş alacakken, 2025 yılında emekli olursa yüzde 42 enflasyon tahminine göre 38 bin lira aylık bağlanacak.
Emeklilik sistemi değişecek mi?
AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler, katıldığı bir televizyon programında mevcut emeklilik sisteminin prim sayısı ve yaş bakımından değerlendirilerek ele alınması gerektiğini söyledi.
"Bizim daha adil, daha dengeli ve sürdürülebilir mahiyette bir emeklilik sistemini inşa etmemiz lazım" ifadelerini kullanan Güler, Avrupa ülkelerinde uygulanan emeklilik yaş oranına dikkat çekerek, "Gelişmiş ülkelerdeki uygulamayı esas alırsak emeklilikte üç başlık öne çıkıyor; ödediğiniz prim miktarı, ödediğiniz süre ve yaş" dedi. EYT düzenlemesinden sonra bir günlük farkla emekliliği kaçırdıklarını söyleyen vatandaşlar, kademeli geçiş düzenlemesi yapılmasını talep ediyor.
Emeklilik yaşı kaç?
Emeklilik Sistemi Reformu taslak çalışmasına göre yaş ve ödenen prim gün sayısı odağa yerleştiriliyor. Mevcut yasada 2035’e kadar emeklilik için kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaş koşulu bulunuyor. 2035’ten sonra ise herkes için 65 yaş koşulu var.
Geç emekli olan fazla maaş mı alacak?
Emeklilik Sistemi Reformu taslak çalışmasına göre, ödenen prim miktarı, ne kadar süre ödendiği ve yaş koşuluna göre artan ve azalan aylık bağlama oranları üzerinde bir çalışma yürütülüyor. Yüksek miktarda, uzun süre prim ödeyen ve çok geç emekli olan daha çok maaş alacak.
Emekli aylığı nasıl hesaplanıyor?
Emeklilik maaşı hesaplamasında ilk sigortalı olunan tarihe göre, 2000 yılı öncesi, 2000-2008 arası ve 2008 sonrası olmak üzere üç farklı tarih var. Çalışanın ödediği prim gün sayısı, aylık ortalama kazanç, enflasyon, büyüme hızı, aylık bağlama oranı, gösterge rakamına göre maaşlar hesaplanıyor ve değişiyor.
2000 yılı öncesi sigorta girişi olanların gösterge rakamı için, çalışanın yıllık ortalama kazancı hesaplanıyor; aylık bağlama oranının yüzde 60’ı, katsayı için de 12.000 alınıyor. 2000-2008 arası ilk sigorta girişi olanlarda gösterge rakamı yerine güncelleme katsayısı kullanılıyor ve emekli olunacak tarihten bir önceki yılın büyüme hızı (gelişme hızı) ve enflasyonu (TÜFE) hesaba katılıyor.
Çalışanın 2000-2008 yıllarında sahip olduğu kazançları güncellenerek ortalaması alınıyor. Kazançların güncellenmesinde de yıllık TÜFE ve gelişme hızının yüzde 100’ü alınıyor. 2008 yılından sonra sigortalı olanlarda aylık kazancın ortalamasına, güncelleme katsayısına, TÜFE oranına bakılıp hesaplama yapılıyor. Güncelleme katsayısı emekli olunacak tarihten bir önceki yılın TÜFE oranının yüzde 100’ü, gelişme hızının yüzde 30’u alınıyor.
