Bağkur 9000 prim günü 7200 güne düşmesiyle birlikte erken emeklilik söz konusu olacak. Prim eşitleme ile emeklilik erkene çekiliyor. Bu düzenleme, 2023 yılında çıkarılan Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) yasasının ardından, Bağkur'luların da EYT'lilerden yararlanmasını sağlamak amacıyla yapılıyor. Peki Bağ-kur'lu çalışanların prim gün sayısı düştü mü? Bağkur erken emeklilik şartları neler, prim eşitleme Meclis'ten geçti mi? 7200 prim gün sayısında son durum nedir?
EYT yasasının ardından Bağ-Kur’lu çiftçinin erken emekli olmasına imkan sağlayacak yeni bir düzenleme yapılıyor. Bu kapsamda üreticilerin 9000 prim günü yerine SGK’lılar gibi 7200 günle, 5 yıl daha erken emeklilik hakkına sahip olabileceği belirtiliyor. Bunun yanı sıra yüzde 20 daha yüksek emekli aylığı almak mümkün hale gelecek. Peki Bağkur emeklilik prim gün sayısı düştü mü? 7200 gün primle kim ne zaman emekli olacak? SGK’dan 5400 gün ile emeklilik şartları.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, seçim manifestosunda çiftçinin sosyal güvenlik primlerine destek olacaklarını açıklamıştı. Çiftçi ve esnafın prim yükünün azaltılmasına yönelik teknik çalışmayı tamamladıklarını belirten Çalışma ve Sosyal Güvenlik eski Bakanı Vedat Bilgin ise, “Çiftçi odalarıyla, esnaf, tüccarlarla görüştüm. Anadolu'da tarım sigortalılarının da taleplerini de dinledim. Esnafın, çiftçinin prim gün sayıları çok yüksek, bu konuda teknik çalışmaları tamamladık” demişti.
BAĞKUR EMEKLİLİK 7200 GÜNE DÜŞTÜ MÜ, BAĞKUR EMEKLİ PRİMİ NE ZAMAN DÜŞECEK?
Düzenleme, 2. Torba Yasa ile TBMM'ye gelecek ve yasalaştığı takdirde, 8 Eylül 1999 tarihinden sonra Bağkur'lu olarak çalışmaya başlayan erkekler ve kadınlar, 7200 prim günüyle emekli olabilecekler. Bu düzenlemeden yararlanabilmek için, sigortalıların 15 yıllık sigortalılık süresini de tamamlamış olması gerekiyor.
BAĞKUR 7200 ERKEN EMEKLİLİK ŞARTLARI NEDİR?
Düzenlemenin yürürlüğe girmesiyle birlikte, Bağkur'luların emeklilik yaşı 5 yıl düşecek. Örneğin, 9000 prim gününü 2028 yılında tamamlayan bir erkek Bağkur'lu, EYT yasasının çıkmaması durumunda 2038 yılında emekli olabilecekken, düzenlemenin yürürlüğe girmesiyle birlikte 2033 yılında emekli olabilecek. Düzenlemenin Bağkur'luların emeklilik sürecini kolaylaştırması ve emeklilik yaşlarını düşürmesi bekleniyor.
BAĞKUR ERKEN EMEKLİLİK KİMLER OLACAK, ŞARTLAR NELER? 7200 GÜN KAPSAMI NEDİR?
Düzenleme, 8 Eylül 1999 tarihinden sonra Bağkur'lu olarak çalışmaya başlayan erkek ve kadın sigortalıları kapsıyor. Düzenlemeden yararlanabilmek için, sigortalıların aşağıdaki şartları taşıması gerekiyor:
- 15 yıllık sigortalılık süresi
- 7200 prim günü
BAĞKUR EMEKLİLİK 7200 PRİM GÜNÜNE DÜŞTÜ MÜ?
Yapılacak düzenlemeyle çiftçilerin emekliliği için gerekli prim gün sayısı SGK'lı çalışanlarla eşitlenecek. Çiftçiler bu sayede 9 bin gün yerine 7 bin 200 günle emekli olabilecek. Böylece 5 yıl daha erken emeklilik imkânı doğacak.
Prim uçurumunu kapatacak yasal düzenlemeyle emekliler arasında hem gelir hem de aylık bağlanma süresinde eşitlik sağlanacak. SGK'lı çalışanlar Bağ-Kur'lu çalışan arasında 1800 gün yani 5 yıllık süre farkı kaldırılarak emeklilik için gerekli prim süresi eşitlenecek. Prim düzenlemesiyle erken emeklilik imkânının yanı sıra yüzde 20 daha yüksek emekli aylığı almak mümkün hale gelecek.
BAĞKUR 7200 İLE KİM NE ZAMAN ERKEN EMEKLİ OLACAK?
2008'de gerçekleştirilen sosyal güvenlik reformuyla işçi ve memurların emekliliği için gerekli ödeme gün sayısı 7 bin 200 (20 yıl) olarak belirlendi. Ancak Bağ-Kur'lular için bu süre 9 bin gün (25 yıl) olarak tespit edildi.
Bu nedenle Bağ-Kur'lular daha uzun süre prim ödemek ve daha geç emekli olmak zorunda kalıyor. SGK'da 7200 prim günüyle kadınlar 58, erkekler 60 yaşını doldurduğunda emekli olurken, Bağ-Kur da ise kadınlar 58, erkekler 60 yaş ve 9 bin prim günü koşullarını birlikte sağlamaları durumunda emekli olabiliyor.
Normal koşullarda SGK'lılar için emeklilik tarihi hesaplanırken ilk işe giriş, sigorta tescil tarihi esas alınırken, Bağ-Kur da ise fiilen prim ödenen güne göre emekli olunuyor.
BAKUR 7200 GÜNLE ERKEN EMEKLİLİK NE ZAMAN ÇIKACAK?
Emeklilik şartları ve hak kazanma koşulları standart hale gelecek. Yapılacak düzenlemeyle hem farklı mesleklerde çalışanlar arasında bir eşitleme sağlanmış olacak hem de SGK, Bağ-Kur arasındaki prim gün farkı son bulacak. Prim eşitleme işlemleri giriş tarihine göre değişecek. Düzenlemenin yürürlüğe girme tarihi henüz belli değil. Ancak, 2. Torba Yasa'nın 2024 yılı içinde TBMM'ye gelmesi ve yasalaşması bekleniyor.
BAĞ-KUR'LULAR NASIL EYT KAPSAMINA GİRİYOR?
Bağ-Kur’lu kadın çalışanlar 7200 prim gün sayısını, erkek çalışanlar 9000 prim günü tamamladıklarında yaş şartı aranmadan EYT düzenlemesinden yararlanabiliyor.
9 Eylül 1999 öncesi sigortalı olan Emekli Sandığı’na bağlı memurlardan kadın memurlar 7200 prim gün sayısını, erkek memurlar da 9000 prim günü tamamladıklarında düzenlemeden yararlanıp emekli olabilecekler.
BAĞKURLU KADINA KISMİ EMEKLİLİK ŞARTI NEDİR?
Bağ-Kur’lu kadınlar normalde en az 25 yıl (9 bin gün) ile emeklilik hakkına sahip olurlar. Ancak 25 yıldan az, 15 yıldan fazla prim ödemişlerse 50 yaşına aşmak şartıyla kısmi aylıkla da emekli olabilirler. 25 yıldan eksik her yıl için yüzde 1 daha az aylık alırlar.
Bağ-Kur’dan normalde en az 25 tam yıl (9000 gün) ile emekli olabilen erkekler, 25 yıldan az ama 15 yıldan çok prim ödemişlerse belli bir yaşı aşmak şartıyla kısmi aylıkla da emekli olabilirler. Kısmi aylık demek, 25 yıldan eksik her yıl için yüzde 1 daha az emekli aylığı almak demektir.
A-08.09.1999 gününden önce sigortalı olanların emeklilik şartları
Kadınlar 50 yaşını ve 15 yılı tamamlamalarına kalan süreye göre, hangisi daha geç ise o tarihe göre yandaki tablodaki yaşlarından kısmi emekli olacaklar.
(Gerek 1479 Sayılı Bağ-Kur ve gerekse 2926 Sayılı Tarım Bağ-Kur kanunlarına göre sigortalı olanlardan kısmi aylık başvurusu yapacaklar için tablodur.)
Örnek: 01.01.1957 doğumlu olan ve 01.10.1987 tarihinde SSK’lı olarak işe başlayan Bayan Y, SSK sigortalısı olarak 360 gün çalışmış ve daha sonra işten ayrılmıştır. Daha sonra 1996 yıl başında bir şirkete ortak olarak Bağ-Kur sigortalılığı başlamış ve halen devam etmektedir.
01.10.1999 itibarıyla Bağ-Kur’a ödediği prim süresi,
01.06.1999
-01.01.1996
00.05.0003 (3 yıl, 5 aydır.)
Bu sigortalı daha önce de 360 gün SSK’ya prim ödemişti. Bunu da ilave ettiğimizde, toplamda 4 yıl, 5 ay prim ödemiştir.
15 yılı tamamlamasına kalan süre,
(15 yıl) 30.11.14
-00.05.04
30.06.10 (10 yıl, 7 aydır.)
Kalan süreyi de hesaplamak gerekiyor.
Öte yandan, 01.10.1999 günü itibarıyla 50 yaşını tamamlamasına kalan süreyi de hesaplamamız gerekiyor:
01.10.1999
-01.01.1957
00.09.0042 (42 yaş 9 aylık) olan hanımefendinin 50 yaşını tamamlamasına kalan süre 7 yıl, 3 ay olduğuna göre, 15 yılı tamamlamasına kalan süresi daha geç olacağı için tabloda 10 yıldan çok kalanlar bölümüne bakacağız. Bu durumda da bu Bağ-Kur’lu 56 yaşından sonra olmak kaydıyla 15 tam yılı tamamlayınca emekli olacaktır.
B- 08.09.1999 ile 30.04.2008 günü arasında işe girmiş (sigortalı olmuş) olan Bağ- Kur’lu kadınlar
08.09.1999 günü ve sonrasında işe giren kadınların kısmi emeklilik şartlarıyla yani 5400 gün sayısı (15 tam yıl) ile emekli olabilmeleri için 60 yaşını tamamlamış olmaları gerekmektedir.
Örnek: 01.01.1963 doğumlu bir kadın, 01.01.2005 günü işe girmiş ise 5400 gün sayısı ile 60 yaşından yani 01.01.2023 gününden sonra emekli olabilecektir.
5400 GÜNLE EMEKLİ OLMANIN ŞARTLARI NELER?
C- 01.05.2008 gününden sonra işe girmiş kadınların SGK’dan 5400 gün ile emeklilik şartları
İlk defa 01.05.2008 tarihi ve sonrasında işe girmiş yani sigortalı olmuş veya olacak kadınlardan 4/B bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için kısmi emeklilik şartının prim gün sayısı şartı 5400 gündür. Emeklilik yaşlarının tespiti de 5400 günü tamamladıkları/tamamlayacakları zamana göre belli edilir. Buna göre; 5400 günü 31.12.2035 tarihine kadar tamamlayan kadınlar 61 yaşında emekli olurlar ama diğerleri için yaş,
1) 1/1/2036 ila 31/12/2037 tarihleri arasında kadın için 62,
2) 1/1/2038 ila 31/12/2039 tarihleri arasında kadın için 63,
3) 1/1/2040 ila 31/12/2041 tarihleri arasında kadın için 64,
4) 1/1/2042 tarihinden itibaren ise kadın için 65 olarak uygulanır. Ancak yaş hadlerinin uygulanmasında 5400 prim gün sayısı şartının doldurulduğu tarihte geçerli olan yaş hadleri esas alınır.