Çok su içmek öldürür mü? Su, hayatın temel kaynağıdır ve sağlıklı bir yaşam sürdürmek için yeterli miktarda su içmek gereklidir. Ancak aşırı su tüketimi tıpki diğer besinlerde olduğu gibi ciddi sağlık sorunlarına hatta su zehirlenmelerine bile yol açabilir. "Su zehirlenmesi de olur mu?" demeyin. Bilinçsiz tüketimde en sağlıklı kaynaklar bile kişinin zehirlenmesine neden olabilir. Peki, fazla su içmek zararlı mı? Çok su içmek mi daha tehlikeli az su içmek mi? Su zehirlenmesi nedir, nasıl anlaşılır, belirtileri neler? Medipol Acıbadem Bölge Hastanesi, Nefroloji Uzmanı Doç Dr. Veysel Kıdır temel yaşam kaynağı su ile ilgili merak edilen tüm soruları Yeni Şafak’a cevapladı.
Çok su içmek öldürür mü? Evet, özellikle kısa sürede çok fazla su tüketilmesi vücudun su ve tuz dengesini bozarak ciddi sağlık sorunlarına hatta ölüme bile neden olabilir. Peki nasıl? Günde ne kadar su tüketmeliyiz? Medipol Acıbadem Bölge Hastanesi, Nefroloji Uzmanı Doç Dr. Veysel Kıdır, su zehirlenmesi ile ilgili tüm detayları tek tek anlattı.
İnsan vücudunun ideal su tüketimi konusunda uyarılarda bulunan Doç Dr. Veysel Kıdır, "Suyun kaç litreden sonra zararlı olacağı bireye ve suyun alınma süresine bağlıdır." diyerek, "Böbreklerin 1 saatte işleyebileceği su miktarı 0,8-1 litre civarındadır. Bir kişi 1-2 saat gibi kısa bir sürede 3-4 litre ve daha fazla su tüketirse böbrekler suyu yeterince atamaz ve vücutta su birikmesi olur. Bu durum su-tuz dengesini bozarak Hiponatremi dediğimiz duruma neden olur. Sağlıklı bir insan için olağanüstü bir durum olmadığı müddetçe günde 7-8 litreden fazla su içilmesi genellikle risklidir." ifadelerini kullandı.
1- Su zehirlenmesi, hiponatremi dediğimiz sodyum seviyesinin kanda düşmesidir, bu durum hücrelerin içine su girmesine ve hücrelerin şişmesine neden olur.
2- Aşırı su tüketimi, beyin ödemi, beyin hücrelerinin şişmesi ve hastada kafa içi basıncının artmasına bağlı bulguları da beraberinde getirir..
3- Zamanla böbrek hasarı ve böbrek fonksiyonlarında bozulmalara neden olur.
4- Elektrolit dengesizliğine neden olur.
5- Şişkinlik ve sindirim sorunlarına neden olur
6- Kalp, damar sisteminde sıvı yüklenmesine bağlı sorunlar,
7- Hormon dengesizlikleri gelişebilir.
Su zehirlenmesinin, fazla miktarda su tüketilmesi nedeniyle vücuttaki sodyum seviyesinin tehlikeli düzeyde düşmesiyle oluşan bir durum olduğunu vurgulayan Doç Dr. Veysel Kıdır, bu durumun bebekler, yaşlılar, kalp-karaciğer- böbrek hastaları, maraton koşucuları ve sporcular, psikiyatrik hastalığı olanlarda, idrar söktürücü ilaç alanlarda daha sık görüldüğünü belirterek su tüketimi konusunda uyarılarda bulundu.
Su zehirlenmesinin hafif, orta ve ciddi belirtileri olabilir.
Baş ağrısı, bulantı, kusma kas krampları, zihin ve bilinç bulanıklığı, nöbetler, şuur kaybı ve hatta ölüm bile gelişebilir.
Su zehirlenmesinin tedavisinde; su alımının azaltılması, tuzlu diyet, ciddi vakalarda damardan kontrollü tuzlu sıvı desteği ve bazı ilaçlar kullanılır.
Yetişkin bir insanın günlük su tüketimi, 2-2,5 litre, çocuklarda 1-1,5 litre arasında olmalıdır. Bu durum kişinin vücut ağırlığına, cinsiyetine, fiziki aktivitesine, iklime göre, hamilelik-emzirme durumu, ateşli hastalıklar, kusma – ishal gibi durumlara göre değişkenlik göstermektedir. Açık sarı renkli idrar yeterli su alımının göstergesidir.
Plastik şişelerden suya geçen mikroplastikler insan sağlığını tehdit edebilir.
Özellikle sıcağa ve güneş ışığına uzun süre maruz kalan sularda, aynı pet şişenin birden fazla kullanılması, eskimiş çizilmiş damacanaların kullanılması sağlık için tehlikelidir. Açılmış plastik şişelerde ve damacanalarda uzun süre bekleyen sularda bakteri çoğalması sonucu ciddi hastalıklar gelişebilir.
Uzman hekim suyun pH’ının 7 olmasını nötr, 7’nin altı olmasını asidik ve 7’nin üstü olasını alkali olarak kabul edildiğine dikkat çekip, su için ideal pH değerinin 6,5 -8,5 arasında olduğunu ifade ederek, "Suyun hafif alkali yani 7.2-8 arası olması insan sağlığı için faydalıdır. Suyun fazla asidik (pH’ının 6.5’tan küçük) olması dişlerde mine tabakalarının kaybına, (diş çürümesine) kemik erimesine; fazla alkali olması da (pH’ının 8.5’tan büyük) reflü, şişkinlik, sindirim sorunlarına ve asit- baz dengesinin bozulması gibi mide sorunlarına neden olur." dedi.
YANLIŞ: Ne kadar çok su içersen o kadar iyi
DOĞRU: Hayır, her şeyin fazlası zarar olabileceği gibi fazla su içmek de zararlı olabilir.
YANLIŞ: Herkesin günde 8 bardak su tüketmesi gerekir
DOĞRU: Hayır, bu yanlış bir genellemedir. Kişilerin su ihtiyacı değişkenlik gösterir.
YANLIŞ: Yemek yerken su içmek sağlıklı değildir.
DOĞRU: Hayır, belirli bir ölçüde ve azar azar içilen su sindirimi kolaylaştırır. Hızlı bir şekilde fazla miktarda su içilmesi ise midede şişkinlik yapar, sindirimin bozulmasına sebep olur.
YANLIŞ: Yalnızca susadığım zaman su içmeliyim
DOĞRU: Hayır, günlük hayatta iş temposundan dolayı insanın su içmek aklına bile gelmez. Yanı başımızda su bulundurmamız hatırlatıcı olur. Yaşlılarda ve küçük çocuklarda susama hissi az olabilir. Onlarda sıvı yetersizliği daha çabuk oluşur.