Prof. Dr. Canan Karatay yine kalıpları yıkan açıklamalara imza attı. Karatay, güneş kremleri ve güneşlenme saatiyle ilgili 'Sektörün esiri oluyorsunuz' diyerek dikkat çeken uyarılarda bulundu. Canan Hoca'nın sözleri tıp dünyasında büyük ses getirdi, tartışmaların da fitilini ateşledi. Güneş kremi sürmenin zararı var mı? Öğle saatlerinde güneşlenmek yararlı mı değil mi? İşte Canan Karatay'ın açıklamaları ve uzmanların değerlendirmeleri...
Kalp ve İç Hastalıkları Profesörü Canan Karatay, yaz aylarında sıklıkla yapılan hatalara değindiği açıklamalarıyla yine tıp dünyasını ikiye böldü.
Canan Karatay güneş koruyucularla ilgili ezber bozan bir uyarıda bulundu.
Güneş kremlerinin kanser riskini artırdığını iddia eden Karatay, özellikle yüksek korumalı kremlerin vücuda D vitamini alımını engellediğini öne sürdü.
'Güneş kremi kanser yapıyor'
Karatay, "Asla ama asla güneş kremi kullanmayın, kanser yapıyor. Her türlü kimyasal maalesef hücrelerimizin DNA'sını bozuyor" dedi.
'Cildimize güneş ışını hiçbir engel olmadan gelmeli'
Karatay şu ifadeleri kullandı:
- "Güneş hayattır. Ultraviyole B ışını ciltte kolesterol varsa D vitamini üretir, yoksa üretmez. D vitamini ciltte üretildikten sonra dolaşımla karaciğere gider aktive olur, böbreğe gider aktive olur ve ondan sonra faydası vardır. D vitamini hayat kurtaran bir vitamindir. Aslında vücutta üretildiği için vitamin bile değildir. Ama başka bir ad koyulmadı. O bakımdan cildimize güneş ışınının hiçbir engel olmadan, hiçbir koruyucu kullanmadan vurmasını, etkilemesini sağlamamız lazım."
'Koruyucular kimi neden koruyor kardeşim?'
- "Koruyucular kimi neden koruyor kardeşim? Koruyucuların kanser yaptığı biliniyor. Bir kere D vitaminini önlediği için tehlikeli. Ayrıca o koruyucuların içerisindeki kimyasallar! Bir de kolesterol ilaçları, kolesterolü düşürdüğü için D vitamini olmuyor. O da tehlikeli. Yani kanınızda, cildinizde, hücrelerinizde kolesterol düşükse D vitamini üretilemiyor. Diyoruz ya 'Gün ışığı yeterlidir' diye. Aslında bunu söylemek istiyorum."
'Bilimsel veri yok'
Canan Karatay'ın bu görüşleri, uzmanlar arasında farklı değerlendirmelere neden oldu.
Dermatolog Doç. Dr. Ezgi Özkur, güneş kremlerinin güneşin zararlı etkilerinden korunmak için önemli olduğunu vurgulayarak, güneş kremi kullanımının D vitamini eksikliği yaptığına dair bilimsel verilerin olmadığını belirtti. Özkur'a göre, güneş kremi, cilt kanseri riskini azaltmada etkili bir araç olarak kabul ediliyor.
'Bilinçli kullanılmalı'
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta, güneş kremlerinin içerdiği kimyasalların bazılarının kanserojen veya hormon bozucu olabileceğini belirtti. Küçükusta, bu nedenle güneş kremlerinin bilinçli kullanımının önemli olduğunu ifade etti. Ayrıca, güneş kremlerinin D vitamini sentezini olumsuz etkileyebileceğine dair bilgiler üzerinde durdu.
'Yıllardır öğle saatinde güneşlenmeyin dediler ama...'
Karatay ayrıca vücudun öğle zamanındaki güneş ışığına ihtiyacı olduğunu belirterek yine ezber bozan açıklamalarına bir yenisini ekledi:
"Aslında öğle zamanında ışığı almamızda fayda var. Fakat senelerden beri 'Saat 10.00'dan sonra güneşlenmeyin, 16'dan sonra güneşlenin' diyorlar. Atmosferden yatay gelen gün ışığı, ultraviyole B; atmosferde emilip kalıyor size etki etmiyor.
Kısa geldiği zaman yine emiliyor ama çoğunluğu değil. 20 dakika korumasız olarak güneşlenildiği zaman günde 20.000 ünite D vitamini üretiyor vücut. Her gün 20 dakika 20.000 ünite üretiyor. Yani bu da 'D vitaminin çok yüksek dozu tehlikelidir' lafını yalanlıyor."
'Sektörün esiri olmayın'
Uzman isim toplumun bir nevi kısırdöngüye sokulduğunu ifade edip "Sektörün esiri oluyorsunuz kardeşim. Ben, aklımızı kullanalım diye uğraşıyorum" dedi.
Zeytinyağını önerdi: Esprili sözleri gülümsetti
Canan Karatay, cilt kuruluğuna karşı zeytinyağı sürülmesi gerektiğini şu esprili sözlerle anlattı:
"Uzun süre güneşte yatmanın cilde faydası var. Ama cildi kurutur. Bunu önlemek için de cilde zeytinyağı süreceksiniz. Zeytinyağından korkmayın. Vücudunuza sürdüğünüz zaman bir tek faydası var, eşiniz size yaklaşmaz."
D vitamini düşük olan vatandaşların gerekli kontrolleri yaptırdıktan sonra takviye almaları gerektiğini belirten Karatay'ın güneşlenme saatiyle ilgili sözleri de tartışmalara neden oldu.
Güneş yanığına dikkat
Doç. Dr. Özkur, öğlen saatlerinde güneşin dik geldiği zamanlarda güneş yanığı riskinin artabileceğini belirtirken, Prof. Dr. Küçükusta ise öğlen vaktinde kısa süreli güneş banyosunun yeterli olabileceğini savundu.
'Cilt kanseri riskini artırıyor'
İç hastalıkları uzmanı Uzm. Dr. Yener Gün ise cilt kanserinden korunmak için 10.00-16.00 saatleri arasında güneşe fazla maruz kalınmaması gerektiğini vurguladı.