"Asrın felaketi" olarak nitelenen Kahramanmaraş merkezli depremlerde arama kurtarma çalışmalarına destek veren Türkiye Taşkömürü Kurumunda çalışan madenciler, "domuz damı", "ayı bacağı", "sarma" gibi yöntemlerle birçok kişinin enkazdan kurtarılmasını sağladı.
Kahramanmaraş'ın Afşin ilçesindeki arama kurtarma çalışmalarına katılan 16 yıllık madenci Mehmet Pampal, AA muhabirine, kurtardıkları her bir can için çok mutlu olduklarını söyledi.
Bir an olsun durup dinlenmeyi düşünmediklerini belirten Pampal, "12 saat sonra enkazdan biri hamile iki kişiyi kurtardık. Çorum itfaiye personelinin bize söylediği çok önemli bir şey vardı; 'Madenciler olmasa buraya girmeye gözümüz kesmezdi.' dediler. 6 kişiyi hiç durmadan 76 saat aralıksız çalışarak ve eksi 20 derecede hiçbir şekilde dinlenmeden kurtardık." dedi.
Pampal, üzerlerindeki 4-5 kat kıyafete rağmen üşüdüklerini ancak enkazdan kurtardıkları bir çocuğun üzerinde sadece bir bezle 48 saat boyunca beklediğini anlatarak ambulansa konulduğunda çocuğun hala gülüyor olmasının kendisini çok etkilediğini dile getirdi.
Her bir canı kurtardıklarında sevinçten ağladıklarını aktaran Pampal, enkaz altında kendi yakınları varmış gibi çalıştıklarını ifade etti.
"Enkaz bölgesinde ne bulduysak ondan domuz damı yaptık"
Adıyaman'daki arama kurtarma çalışmalarına destek veren 17 yıllık madenci Murat Biçer de ellerinden geldiğince insanlara yardım etmeye çalıştıklarını vurguladı. Depremde 3 kızı vefat eden Mahmut Gülmez'in hikayesinin kendisini çok etkilendiğinden bahseden Biçer, şöyle devam etti:
"8 gün boyunca sırtında bir hırkasıyla ayağında şalvarı, kara lastikleri ve delik çorabıyla Mahmut amca gece gündüz, aç susuz o soğukta enkazın yanı başında kızlarını bekledi. Çok şeye şahit oldum ama Mahmut amca gibi beni etkileyeni olmadı. Mahmut amcanın iki lafından biri şuydu; 'Ben her şeye hazırlıklıyım, kızlarımı bana verebilirseniz bir mezarları olsun, gidip başlarına dua edeyim.' Biz madencilere o kadar çok güvendi ki... O güveni boşa çıkarmadan geldiğim için çok mutluyum. 3 kızını toprağa vermiş olabilir ama unutmasın ki Zonguldak'ta binlerce evlat sahibi oldu. İneğinin sütüyle yaptığı peyniri satıp kızlarını okutmaya çalışmış. Öyle mülayim, mütevazı, içtendi ki onun gibisine canımı veririm. Cenazeleri Mahmut amcaya teslim ettikten sonra sadece ona, 'Hakkını helal et.' diyebildim. Sonrası gözyaşı, acı ve hüzündü. İki kelime daha edemedik ama Allah nasip ederse uzun kelimeleri Mahmut amcayı ziyaret ettiğimizde konuşacağız. Burada yüzlerce evladı olduğunu unutmasın. O bu saatten sonra sahipsiz değil. Madenci bugün orada can kurtarmaya gittiyse yaraları sarmaya gitmesini de bilir."
Biçer, "domuz damı", "ayı bacağı", "sarma" gibi yöntemlerle enkazdan çok sayıda kişiyi kurtardıklarına işaret ederek "Domuz damı yükü sağlama alır. Yürüme yolu ya da kaçış yolu sağlar. En önemlisi de budur, kaçış yolu. İçerdeyken bina yıkılsa bile emniyet sağlar. Çok önemlidir. Biz de enkaz bölgesinde ne bulduysak ondan domuz damı yaptık" dedi.
"Bize orada 'beyaz melekler' dediler"
Adıyaman'daki çalışmalarda yer alan 17 yıllık maden işçisi Sinan Durdu ise hiç tahmin etmedikleri bir manzarayla karşılaştıklarını, bir can daha fazla kurtarabilmek için her taşın altına baktıklarını dile getirdi.
Durdu, 7 katlı Bereket Apartmanı enkazından 17 yaşındaki Gülsüm Yeşilkaya'yı "domuz damı" yöntemiyle kurtardıklarına değinerek "Gülsüm'ü depremin 4. günü çıkardık. Bizden sürekli su istiyordu. UMKE ekibi bize çok yardımcı oldu. Gülsüm'e gerekli müdahale yapıldı. Şu anda evinde, görüşüyoruz da. Maşallah hiçbir şeyi yok. Anlatılmaz bir duygu. Bize orada 'beyaz melekler' dediler. Halk yememizden içmemize her konuda çok yardımcı oldu." diye konuştu.
Enkaz altında kalan iki kişi kurtarmaya çalıştıklarında artçı deprem olduğundan bahseden Durdu, "Songül ve Senem kızlarımızı enkazdan alırken iki kere artçı olmuş. Dışarıdaki kurtarma ekiplerinin hepsi kaçmış, biz Senem ile Songül'ün yanındayız. Depremi hissetmedik bile hatta Senem ve Songül bize, 'Abi deprem oluyor.' dedi. Bizler de 'Olsun kızım, sıkıntı yok, bizler sizin yanınızdayız. Burada sizi bırakmayacağız, alacağız.' diyerek onlara moral vermeye çalıştık."ifadelerini kullandı.
"72 saat boyunca hiç uyku uyumadan devamlı çalıştık"
Adıyaman'daki çalışmalara katılan maden işçisi Ramazan Direk de enkazda kalan genç bir kızı kurtardıklarına dikkati çekerek "Genç kız, 'Ben artık kelimeişahadet getirmiştim. Allah'ım artık al canımı. Umudumu kesmiştim.' dedi. Öyle bir cesaretlenip öyle bir kenetlendik ki birbirimize... Allah da yardım etti, kızımızı oradan sağ salim aldık." dedi.
Kahramanmaraş'ın Afşin ilçesindeki arama kurtarma çalışmalarına destek veren madenci Tarık Örenli ise birini kurtardıklarında daha hırslı ve azimli çalıştıklarını kaydederek "72 saat boyunca hiç uyku uyumadan devamlı çalıştık. TTK zaten bizim için bir okul. Biz bu okulda sürekli göçük açmalarla uğraşıyoruz. Enkaz bölgesinde vatandaşlarımızı kurtardık, çok şükür." diye konuştu.
