Rus ekonomisini felç edecek hamle: İşgal sonrası onlarca ülke ve şirket harekete geçti

Rusya’ya karşı birçok ülke yaptırım kararlarını açıklarken, yaptırımların ilk etkileri Rusya ekonomisinde hissedilmeye başladı. Haftanın ilk gününde ruble ortalama yüzde 30 değer kaybetti. Rusya Merkez Bankası, faizleri yüzde 9.5’ten yüzde 20’ye çıkarmak zorunda kaldı.

Batılı ülkelerin aldığı ekonomik yaptırım kararları arasında en serti, Rus bankalarının uluslararası ödeme sistemi Swift'ten çıkarılması oldu.

Bu yaptırım, bir yandan Rus bankalarının dünya genelinde işlem yapmasını engellerken diğer yandan Rus ihracat ve ithalatını felç etmeyi amaçlıyor.

İşte Rusya'ya karşı alınan yaptırım kararlarında öne çıkanlar:

Rusya Merkez Bankası'nın Avrupa Birliği (AB), Amerika Birleşik Devletleri (ABD), İngiltere ve Kanada'daki varlıkları da donduruldu. Söz konusu adımla Rusya Merkez Bankası'nın kendi bankaları ve şirketlerini desteklemek için yurt dışına varlık satması ve karşılığında Ruble almasının engellenmesi hedefleniyor.

Avrupa Birliği (AB) kaynaklarına göre Rus Merkez Bankası'nın rezervlerinin yarısından fazlası bloke edilmiş durumda. Ayrıca bazı ticari bankaların varlıkları da dondurularak işlem yapmaları yasaklandı.

Rus devlet tahvillerinin alım satımına karşı da adımlar atılması planlanıyor.

AB, Rusya'ya ham petrolün işlenmesi için gerekli olan mal ve teknoloji satışını, transferini, ayrıca ihracatını yasakladı. Bu alandaki hizmetler büyük ölçüde kısıtlanmış oldu. Bu yaptırımın hedefi, Rusya'nın petrol rafinerilerini modernize etmesini engellemek.

Batı ülkelerinden Rusya'ya artık havacılık ve uzay sanayisiyle ilgili mal, teknoloji ve hizmet satışı yapılmayacak. Bu karar çerçevesinde Rus havayollarına uçak, yedek parça ve ekipman verilmeyecek.

Rus ekonomisinin kilit sektörlerinden birini hedef alan bu yaptırımdan Rus havacılığının büyük ölçüde etkileneceği tahmin ediliyor. Zira mevcut Rus uçak filosunun dörtte üçü AB, ABD ve Kanada'da imal edilmişti.

AB ülkeleri ayrıca tüm Rus uçaklarına hava sahasını kapattı.

AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, "Rusya'ya ait ya da Rusya kontrolündeki uçaklar için AB hava sahasını kapatıyoruz. AB topraklarına inemeyecek, bu topraklardan havalanamayacak veya bu topraklar üzerinde uçamayacaklar. Oligarkların özel jetleri dahil" açıklamasını yaptı.

Ayrıca Rus gemilerinin AB limanlarına girişinin yasaklanması da gündemde.

Bazı teknolojik ürün ve teknolojiler de AB ve diğer Batılı ülkelerden artık Rusya'ya kolayca getirilemeyecek.

Bunlar arasında mikroçip üretimi için gerekli olan mikroişlemciler ve ekipmanları da bulunuyor. ABD, yüksek teknolojili ürünlerin Rusya'ya ihracatını da yasakladı.

Avrupa’nın en büyük bankalarından Societe Generale ve Credit Suisse, Rusya’dan emtia ticaretine finansman sağlamayı durdurdular. . Bloomberg News’in konuya yakın kaynaklara dayandırdığı haberine göre Societe Generale ve Credit Suisse, Rusya’dan metal ve petrol gibi ham maddelerin alımı için kredi sağlamayacaklar.

Hollanda’da ING Group ve Rabobank da Rusya ile Ukrayna’dan emtia alımı için kredi verilmesine sınırlama getirme kararı aldı.

Öte yandan, Çin’in en büyük kamu bankalarından en az ikisi Rus emtialarının alımı için finansman sağlanmasını kısıtladı. Çinli Industrial & Commercial Bank Of China, Ukrayna işgalinin ardından akreditif vermeyi durdurdu.

İngiltere merkezli enerji şirketi BP, Rusya enerji şirketi Rosneft ile ortaklığı sonlandırma kararı aldı.

Şirketin, Rus petrol üreticisi Rosneft’te yüzde 20’lik hissesi bulunuyordu. BP, Rus petrol şirketi Rosneft ile ortaklıktan çekilerek 25 milyar dolarlık zararı bilançosuna yazacağını bildirdi.

Norveç merkezli enerji şirketi Equinor da, Rusya’daki ortak girişimlerden çıkmaya başlayacağını ve ülkedeki yeni yatırımları durdurduğunu açıkladı.

Şirketten yapılan açıklamada, Equinor’un Rusya’da 30 yılı aşkın süredir faaliyet gösterdiği ve 2012’den beri Rus petrol şirketi Rosneft ile işbirliği anlaşması olduğu belirtildi. Açıklamada, Equinor’un Rusya’da 2021 sonu itibarıyla 1.2 milyar dolar değerinde cari varlığı olduğu da ifade edildi.

. Öte yandan, Norveç varlık fonu Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrası ülke varlıklarından çıkma kararı aldığını bildirdi.

Bu kapsamda, Norveç ülkenin 1.3 trilyon dolarlık varlık fonundan Rus varlıklarını çıkarmak için işlemlere başlayacak. Fon çıkış stratejisinin Norveç Maliye Bakanı ile koordineli bir şekilde gerçekleştireceği bildirildi.

Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği (FIFA) de Rusya'ya karşı yaptırım kararı aldı.

FIFA'nın aldığı karara göre Rusya artık uluslararası maçlara ev sahipliği yapamayacak. Rusya'nın ev sahibi olması gereken maçlar tarafsız bir yerde ve seyircisiz olarak oynanacak.

Ayrıca Rus milli takımınn katıldığı maçlarda Rusya bayrağı açılmayacak ve Rus milli marşı okunmayacak.

Bunlara ek olarak mili takım, maçlarını Rusya adı altında değil, Rusya Futbol Birliği adı altında oynayacak. FIFA, krizin uzaması durumunda, Rusya'nın Katar'da yapılacak Dünya Futbol Şampiyonası'ndan men edilmesi gibi ek yaptırım kararları da alabileceğini açıkladı. Avrupa Futbol Federasyonları Birliği'nin (UEFA) de Rusya'ya karşı yaptırım uygulanması konusunda görüşmeler yürüttüğü bildirildi.

ABD, ayrılıkçı sözde yönetimlerin bulunduğu Donetsk ve Luhansk'la tüm ticari ve finansal ilişkileri yasakladı. Bu bölgelerden ithalat ya da ihracat yapılmasını engelledi.

Rus bankaları Vnesheconombank (VEB) ve Promsvyazbank (PSB) ile 42 iştirakini yaptırım listesine aldı. Bu kuruluşların ABD'deki varlıkları donduruldu ve ABD'li bireyler ve işletmelerle herhangi bir işlem yapmaları yasaklandı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in yakın çevresindeki 5 kişi yaptırım listesine eklendi. Kuzey Akım 2 projesini yapan firma ile yetkilileri de yaptırım kapsamına alındı.

Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısının başlamasının ardından ABD, Rus bankalarını ve ekonomisini hedef alan yeni yaptırımlar devreye soktu.

Rusya'nın en büyük ikinci finans kurumu VTB Bank dahil 4 Rus bankasını daha yaptırım listesine eklendi.

Rusya'nın bankacılık varlıklarının yaklaşık yüzde 80'ini hedef alan kısıtlamalar getirildi. ABD Hazinesi, Bank Otkritie, Sovcombank OJSC ve Novikombank ile 34 iştirakini de yaptırım listesine dahil etti.

Rusya'nın en büyük bankası Sberbank ile 25 iştirakinin ABD merkezli bankalarda muhabir hesabı açması engellenerek dolar üzerinden yapılan işlemlere erişim kısıtlandı.

Büyük Rus kurumları Sberbank, AlfaBank, Credit Bank of Moscow, Gazprombank, Russian Agricultural Bank, Gazprom, Gazprom Neft, Transneft, Rostelecom, RusHydro, Alrosa, Sovcomflot ve Russian Railways'e yeni borç ve öz sermaye kısıtlamaları getirildi.

Putin'e yakın 10 kişi de yaptırım listesine eklendi.

AB, Rusya Parlamentosu'nun alt kanadı Duma'nın 351 üyesine yaptırım getirdi.

Rus operasyonlarını mali olarak destekleyen veya bunlardan fayda sağlayan bankalar, iş insanları ve oligarklar ile dezenformasyon kampanyaları yürüten toplam 27 yüksek profilli kişi ve kuruluşa yaptırım uygulandı. Putin'in yakın çevresindeki kişiler de yaptırım listesinde yer aldı.

Almanya da Kuzey Akım 2 projesinde ruhsatlandırma sürecini durdurdu.

AB, ikinci aşamada, Rusya Devlet Başkanı Putin, Dışişleri Bakanı Lavrov, Rusya Ulusal Güvenli Konseyi üyeleri ile ilave Duma üyelerini yaptırım listesine ekledi.

Rusya Devlet Başkanlığı, Savunma Bakanlığı gibi çeşitli kamu kurumları ile enerji, havacılık ve finans sektöründe faaliyet gösteren 64 önemli kuruma da yaptırım getirildi. Bunların AB finansal hizmetlerine erişimi kesildi ve bunlara teknoloji sağlanması yasaklandı.

Alfa Bank, Bank Otkritie, yaptırım listesine dahil edildi. Bu kurumlarla sermaye piyasaları işlemleri ve finansal hizmetler yasaklandı.

Rus kamu kurumlarının borçlarının yeniden finanse edilmesi engellendi.

AB bankalarının, Rus vatandaşlarından 100 bin avrodan daha fazla miktarda mevduat kabul etmelerine yasak getirildi.

AB'deki tahvil takas kurumlarının Rus kurumlarına hizmet vermesi yasaklandı.

Rusya'ya petrol rafinerileri için gerekli mal, hizmet ve teknoloji gönderilmesine yasak getirildi.

Rus hava yollarına yedek parça ve ekipman satışı yasak kapsamına alındı.

İngiltere, ilk aşamada, Rossiayaz Bank, IS Bank, General Bank, Promsvyazbank ve Black Sea Bank'a yaptırım getirdi.

Bazı varlıklı Ruslar yaptırım listesine eklendi.

Londra, sonraki aşamada Rus bankalarını, şirketlerini, kuruluşlarını ve bireyleri hedef alan yeni ek yaptırım paketi belirledi.

Büyük Rus bankaları ve oligarkları da içeren 100'den fazla şirket ve kişi hedef alındı.

VTB Bank'ın tüm varlıkları donduruldu.

Rus hava yolu şirketi Aeroflot'un faaliyetlerine son verildi.

Rusya devletine ve büyük şirketlerine İngiltere piyasalarından finansman sağlanması engellendi.

Rus vatandaşlarının İngiltere'deki banka hesaplarına yatırabilecekleri para miktarı sınırlandırıldı.

Rusya Devlet Başkanı Putin ile Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov'a da yaptırım kararı alındı.