Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna'nın doğusundaki Donbas'a özel askeri operasyon başlattıklarını duyurdu. Putin'in emri sonrası Rus askerleri hızla bölgeye girerken dünyadan ise Ukrayna'ya yönelik işgal girişimine tepkiler yağmaya başladı. Çok sayıda ülke Rusya'ya yönelik ambargo ve yaptırım kararları açıkladı. Peki söz konusu yaptırımlar Rusya'ya boyun eğdirir mi? İşin bu tarafında ise Rusya'nın yaptığı bir ekonomik modelleme öne çıkıyor. Söz konusu çalışmaya göre Rus Merkez Bankası'nın kasasındaki parayla 60 ay sıkıntı çekilmeyeceği ifade ediliyor.
Ukrayna ülke genelindeki patlamalar ve hava saldırıları sonrasında sıkıyönetim ilan etti.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, diğer ülkeleri herhangi bir müdahale girişiminin “hiç görmediğiniz sonuçlara” yol açacağı konusunda uyardı.
Putin'in emri sonrası Rus askerleri hızla bölgeye girerken dünyadan ise Ukrayna'ya yönelik işgal girişimine tepkiler yağmaya başladı.
Çok sayıda ülke Rusya'ya yönelik ambargo ve yaptırım kararları açıkladı.
Peki söz konusu yaptırımlar Rusya'ya boyun eğdirir mi? İşin bu tarafında uzmanlar Rus Merkez Bankası'nın kasasındaki paraya dikkat çekerek bu rezerv ile ne kadar bir süre sıkıntı çekilmeden yaşanabileceğine ilişkin süre paylaşıyor..
Rusya ambargolara karşı 60 ay dayanacak bir ekonomik modelleme yaptı.
Bu modelde, 500-600 milyar Dolar rezerv biriktirmek, Altın rezervini olabildiğince arttırmak, dış borçlanmayı azaltmak hatta sıfırlamak, dolar para biriminden kopmak, siber alanda kendi teknolojisini inşa etmek ana unsurlar.
Rus Merkez Bankası’nın yaklaşık 600 milyar dolarlık döviz ve altın rezervi var.
Bunun Batı’dan gelecek ambargolara karşı en az 60 ay sıkıntı çıkmadan yeteceği görüşü var.
Rusya Maliye Bakanlığı, Ulusal Refah Fonu’nun yaklaşık 200 milyar dolara ulaştığını bildirdi. Bu rakam GSYH’nin yüzde 12’sine eşit.
Öte yandan Avrupa Birliği üye ülkeleri, Doğalgaz temini bakımından Rusya’ya bağımlı durumda.
Rusya, AB’nin toplam doğalgaz ithalatının yaklaşık yarısını, petrol ithalatının da neredeyse üçte birini karşılıyor.
Tek tek üye ülkelere bakıldığında, 11 üye ülkenin doğalgazının dörtte üçünü karşıladığı gerçeği var.
Avrupa Birliği’nde başrolü üstlenen Almanya doğalgazının yarısından fazlasını Rusya’dan karşılıyor.
AB ülkeleri ve ABD Rusya’yı küresel bir finansal iletişim hizmeti olan SWIFT sisteminden çıkarmayı düşünüyor.
Bu ilk etapta Rus bankalarının denizaşırı ülkelerde iş yapmasını fiilen çok zorlaştıracak bir hamle gibi görülüyor. Ancak bu yaptırımın, bankaları Rus finans kurumlarıyla yakın bağları olan ABD ve Almanya gibi ülkeler için ekonomik bir maliyete de neden olacak. O yüzden şu anda SWIFT kılıcı çekilemedi.
Rus parasını İngiltere başkentindeki boyutunu ifade etmek için “Londragrad” takma adı kullanılıyor. İngiltere hükümeti, Londra’ya akan yasadışı Rus parasıyla mücadele sözü verse de bunun kısa vadede gerçekleşmesi beklenmiyor. BBC’ye göre İngiltere hükümeti, bu sorunu, insanların paralarının nereden geldiğini anlatmalarını gerektiren “açıklanamayan servet emirleri” çözümüyle aştığını iddia ediyor.
Londra uzun yıllardır zengin Rusların yaşamak ve gayrimenkul almak için tercih ettikleri bir yer. İçişleri Bakanlığı 2008’den bu yana 2 bin 581 Rus vatandaşına yatırımcı vizesi verdi. Bu yüzden fişi çekmek, ilgili-ilgisiz kişi ayrımı yapmak çok da kolay değil.
İlgili kişilerin varlıklarının dondurulması ve seyahatlerinin yasaklanması gibi ekonomik yaptırımların çoğu zaten yürürlükte. Rusya bu yaptırmalara karşı tedbirli bu yüzden etkilenme beklenmiyor.
Avrupa’nın önde gelen ülkelerinin doğalgaz konusunda Rusya’ya bağımlılığına bakıldığındaysa tablo dikkat çekici.
Rusya doğalgazı Avrupa’ya Kuzey Akımı, Yamal-Europe ve Kardeşlik gibi birkaç ana boru hattıyla yolluyor. Bu doğalgaz bölgesel depolarda toplanıyor, sonra buradan kıtanın dört bir yanındaki farklı ülkelere dağılıyor.
Avrupa’da doğalgaz konusunda Rusya’ya en bağımlı ülke Finlandiya. 2020 verilerine göre Finlandiya’nın aldığı doğalgazın yüzde 94’ü Rusya’dan.
Avrupa’nın en büyük ekonomisi Almanya ise doğalgazının yüzde 49’unu Rusya’dan temin ediyor.
İtalya’da bu oran yüzde 46 olurken Polonya’da yüzde 40, Fransa’da ise yüzde 24.
AB ülkelerinin Rus gazından faydalanma ortalamasıysa yüzde 32.
Dünyanın en büyük doğalgaz üreticilerinden Gazprom, Rus yasalarına göre boru hatlarıyla doğalgaz ihracat yetkisine sahip tek şirket.
Gazprom’un gaz ihracat geliri 2021’de yüzde 120 artarak 55,5 milyar dolara ulaştı.
Rusya’nın petrol ve doğalgaz satarak kazandığı para ise federal bütçenin yaklaşık yüzde 40’ını oluşturuyor.
Bazı uzmanlar Avrupa’ya giden boru hattının tamamen kesilmesinin Gazprom’a günlük 203 milyon ila 228 milyon dolar arasında gelir kaybına mal olacağını hesaplıyor.
Bu miktarda bir kayıp Rus ekonomisi için ağır olsa da Rusya Merkez Bankası rezervlerinin 600 milyar doların üzerinde olduğu biliniyor.