Kritik ziyarette Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’den ekonomik ilişkilerde önemli tavizler aldı. Şi’nin Rusya’dan ayrılırken, “Yüzyılın değişimini Çin ile Rusya birlikte gerçekleştirecek. Çin, tarihin doğru ve haklı tarafından yer alacak” sözleri dikkat çekti.
Eski taht salonu
Rusya ile Çin liderlerinin zirvede ilan ettikleri stratejik ortaklığa Putin, ayrıca önemli mesajlar da ilave etti. Putin, Çin’den gelen üst düzey konuğunu akşam yemeği için Kremlin Sarayı surları içinde yer alan eski sarayın “Granovita” salonunda ağırlayarak, kadeh tokuşturdu. Amerika’nın keşfedilmesine bir yıl kala 1491 tarihinde Rus Çarı ‘Büyük’ İvan tarafından inşa ettirilen 495 m2’lik “Granovita” taht salonu o dönemde Avrupa’nın en büyüğü sayılıyordu.
Çar Vladimir Salonu
Putin ile Şi, aralarında vardıkları anlaşmalardan sonra eski taht odasında Rus devletinin kurucusu Knyaz Vladimir tablosu önünde poz verdi. 1882’de Rus Çarı 3’üncü Aleksander tarafından yaptırılan bu tabloda Çar Vladimir ve derebeyleri yer alıyor. Tablo aynı zamanda Putin’in Vladimir adını da çağrıştırıyor.
Tarihi önemi var
Aynı salonda 1653’te Ukrayna topraklarının Rusya İmparatorluğu’na katılımı gerçekleşmişti. Yine burada 988 yılında Knyaz Vladimir, Bizans’tan gelen elçilerin ardından Hıristiyanlığı kabul etmişti. Şi yanı sıra bu salonda eski Çin lideri Deng Şioping, eski Yugoslavya lideri Josip Tito, eski ABD Başkanı Richard Nixon ve eski İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth ağırlanmıştı.
Çin'den Rusya yanlısı tutum
Kremlin, Çin’in Ukrayna ihtilafında Rusya’nın yanında yer aldığını ortaya koyan bir açıklama da yaptı. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, “Putin ile Şi, Ukrayna’nın değil sadece Çin’in barış planının detaylarını görüştü” dedi. Ukrayna lideri Volodimir Zelenski de beklentinin aksine Pekin’in kendileriyle hiç temasa geçmediğini söyledi.
'Yüzyılın değişimini birlikte yapacağız'
Çin lideri Şi ile Rus mevkidaşı Putin’in önceki günkü görüşmelerinin ardından, iki ülke arasında stratejik işbirliği konusunda ortak bildiri yayımlandı. Şi dün sabah Rusya’dan ayrılırken de ‘Yüz yılın değişimini birlikte yapacağız’ diyerek Ukrayna ihtilafında Moskova’dan yana bir tavır içinde yer aldı. Oysa başlangıçta Çin’in, Rusya’yı barışa ikna edebileceği beklentisi de vardı. İşte iki liderin ortak bildiriyle verdikleri mesajlar şöyle:
- Liderler, ortak bildiride, ABD ve Batılı ülkelerin krizdeki tavrını üstü kapalı eleştirerek, “Taraflar, herhangi bir ülke veya ülkeler grubunun, başka ülkelerin meşru güvenlik çıkarlarına zarar vererek askeri, siyasi ve diğer alanlarda avantaj elde etmesine karşıdır” ifadelerini kullandı.
- Ukrayna sorununun çözümü için en iyi yolun diyalog olduğu vurgulanarak, gerginliği artıracak adımlardan kaçınılması gerektiği ifade edildi.
- Taraflar, Ukrayna krizinin çözümü için tüm ülkelerin meşru güvenlik kaygılarına saygı gösterilmesi, bloklar arası cepheleşmeden kaçınılmasının önemini vurguladı.
- Taraflar, savaşta nükleer silahların kullanılmaması gerektiğini kaydetti.
- Taraflar, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin onay vermediği her tür tek taraflı yaptırıma karşı olduklarını belirtti.