EYT düzenlemesinde sona gelindi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Emeklilik için yılını doldurup, yaş şartını bekleyenler, geçici işçilerle ilgili çalışmalarımızı da en kısa sürede tamamlayıp kamuoyuna açıklayacağız" derken, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin de “EYT’den, kadınlar için 20 yıl, erkekler için 25 yıl şartını yerine getirdikleri zaman onlar da bundan istifade edecekler" dedi. Buna göre EYT'ye tabi olacaklar prim ve sigortalılık süresini doldurduğu anda emeklilik hakkı elde edecek. Peki EYT emekli maaş miktarı yıllara göre farklılık gösterecek mi?
Emeklilikte Yaşa Takılanlar’a ilişkin çalışmalar devam ederken Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin önemli açıklamalarda bulundu. Bakan Bilgin EYT kapsamında olan kadınlarda 20 hizmet yılı ve 5000 prim günü, erkeklerde 25 hizmet yılı ve 5400 prim gününü dolduranların emekli olabileceğini belirtti.
EYT ile kadın ve erkekler kaç prim günle emekli olacak?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, EYT'lilere yönelik olarak yaş şartının kaldırılması halinde sadece prim günü ve hizmet yılı şartını yerine getirip emekliliği hak edecek kişi sayısının şu an için 1,5 milyon civarında olduğunu söyledi. 7 Eylül 1999 tarihinde işe giren kadın 5000 prim günü ve 20 hizmet yılını doldurduğu için emekliliği hak etmiş oluyor. Erkeklerde ise yine 7 Eylül 1997 tarihinde işe girmişse 5400 prim günü ve 25 hizmet yılını tamamladığı için emekli olabiliyor. 7 Eylül 1999 tarihinde işe giren erkekler ise 2024 yılında 25 hizmet yılını doldurduğunda emekli olabilecek.
Emekli maaş miktarı yıllara göre farklılık gösterecek mi?
2022’de başvuranlar 2023’te başvuranlara göre daha az maaş ve daha az kıdem alır. 2023’te müracaatta bulunmak daha avantajlı olacak. Zaten yasa Ocak 2023'te çıkacak.
EYT yasasından yararlanarak emekli olacakların dilekçelerini Aralık yerine Ocak ayında vermeleri kendileri açısından bir avantaj oluşturacaktır. Böylece daha yüksek kıdem tazminatı alabilecekler, emekli maaşlarında da bir artış söz konusu olabilecektir.
EYT'lilerin 3600 gün ile tazminat alma hakkı bulunuyor. Eğer emeklilik için daha gününüz varsa ve işten de ayrılmak istiyorsanız yine tazminatınızı alarak ayrılma hakkınız var. Emeklilik için yaş dışındaki şartları tamamlayan EYT'liler SGK'dan alacakları bir yazı ile işyerlerine müracaat ederek tazminat alabiliyor. Bunun için 15 yıl ve 3600 günü tamamlamak yeterli oluyor. 15 yıl süresi çoktan doldu. 10 yıllık primi olan tüm EYT'liler SGK yazısı ile tazminatlarını alabilirler.
EYT'li maaşlarda en üst sınır ve alt sınır kaç TL olacak?
Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Kaya'dan önemli açıklamalar geldi. "SGK'nın 3 bin 500 TL ile bunun 7,5 katına kadar aylık bağlama imkanı var." diyen Kaya, gün sayısı ve çalıştığı dönemde alınan maaşın önemine işaret etti. Haber Global'e konuşan Sosyal Güvenlik Uzmanı Kaya'nın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle; “08 Eylül 1999 öncesi aylık bağlama oranı ile 08 Eylül 1999-2008 arasındaki aylık bağlama oranına baktığımızda yaklaşık yüzde 10'lık bir fark söz konusu.
Yüzde 75'ten 65'e düştüğü için bu fark da eksi yönde. Dolayısıyla gün sayımız 08 Eylül 1999 öncesinde ne kadar yüksekse örneğin 5 bin 250 gün sayısı bu tarih öncesinde daha yüksekse alınacak emekli maaşı da 5 bin 500 seviyesinde olacaktır. Yani 5 bin 250 gün çalışmış ortalama asgari ücretle çalışan bir kişinin alacağı emekli maaşı 5 bin 500 civarında olacaktır.
Aynı kişinin 08 Eylül 1999 ile 2008 yılları arasında full olarak çalıştığını varsayarsak, yaklaşık 8-9 yıla denk geliyor, bu yüzde 75 oranı 65'e düşüyor. Emekli maaşı da 4 bin 800 TL'ye iniyor. Aylık bağlama oranı düştükçe emekli maaşı da düşmüş oluyor.
EYT düzenlemesi ne zaman çıkacak, yasalaşacak?
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin tarafından 1,5 milyon kişiyi kapsadığı aktarılan düzenleme ilgili Meclis tarihi olarak Aralık ayı işaret etmişti. AK Parti Grup Başkan Vekili Emin Akbaşoğlu, "EYT ve sözleşmeli personelin kadroya geçirilmesine ilişkin düzenlemeleri aralık ayı içinde yapmayı planlıyoruz. En kötü ihtimal 2023 yılı başında yasalaşmasına şahit olacağız "dedi.
Meclis takvimine bakıldığında 5 – 16 Aralık tarihleri arasında bütçe görüşmelerinin yapılması bekleniyor. Bu tarihler arasında yasa teklifi Meclis gündeminde olmayacak ancak 16 Aralık sonrası yasanın Meclise gelmesi olası. Gelmemesi durumunda yeni yılda; ocak ayının başında düzenlemenin yasalaşması bekleniyor. Yeni yıla kalması halinde 5-15 Ocak 2023 tarihleri konuşulmaya başladı.