Zam ve stoklara sıkı takip

ABD’de 6 Kasım tarihinde yapılacak kongre ara seçimlerinde siyaseten zorlanacağı ortaya çıkan Başkan Trump’ın siyaseten başlattığı ticaret savaşlarının getirdiği kur dalgalanmaları içerideki bazı fırsatçılar tarafından kötüye kullanılmaya başlandı. Girdi maliyeti ve döviz kuru artışından etkilenmemesine rağmen bu durumlardan etkileniyormuş gibi hareket eden fırsatçıların artması dikkat çekiyor.

ZAMLARI ŞİKAYET EDİN

Vatandaşlardan gelen yoğun şikayet üzerine Ticaret Bakanlığı önemli bir tedbir aldı. Anlık takibi sıklaştıran bakanlığın denetimlerinin yarısıra belediyelerin denetim birimleri de ürün ve hizmet fiyatlarında yapılan aşırı artışlar mercek altına almaya başladı. Spekülatif dolar kurunu fırsat bilen kesimlere karşı toplumsal muhalefet oluşmaya başladı. Özellikle stok yaparak ürünlerin piyasada yetersiz kalmasını sağlayanların vatandaşlar tarafından şikayet edilmesi, fırsatçılığın önüne geçmek için büyük önem taşıyor.

DAYANIŞMAYI BOZMAYA ÇALIŞIYORLAR

Döviz kurlarındaki spekülatif artışa karşın vatandaşlar ellerindeki altın ve dövizleri bozdurarak önemli bir dayanışma örneği gösterirken, stokçu ve zamcıların bu dayanışmayı bozmaya çalışması dikkat çekiyor. Başkan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “döviz kurunu, döviz kurşunu şekline dönüştürdüler” tespitini hatırlatan ekonomi kurmayları, tüketiciye sunulan mal veya hizmetin satış fiyatında haksız artış yapanların da kurlardaki artışı silah gibi kullandığına dikkat çekiyor. Döviz kurundaki artışı gerekçe göstererek ürünlere zam yapanlar, “Aldatıcı” muamelesi görecek. Ticaret Bakanlığı’nın girişimiyle Resmi Gazete’de dün yayımlanan “Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliğinde" bir değişiklik yapıldı. Girdi maliyeti ile döviz kuru artışı gibi fiyat değişimlerinden etkilenmemesine rağmen, etkileniyormuş gibi fiyat artışı yapan, tüketiciye sunulan ürünlerin fiyat dengesini bozan uygulamaları aldatıcı ticari uygulamalar kapsamına dahil edildi.

DAVA DA AÇILABİLECEK

Ayrıca tüketici örgütleri ve Ticaret Bakanlığı’nın da Kanuna aykırı bir durumun doğma tehlikesi olan hâllerde bunun önlenmesine veya durdurulmasına ilişkin ihtiyati tedbir kararı alınması veya hukuka aykırı durumun tespiti, önlenmesi veya durdurulması amacıyla tüketici mahkemelerinde dava açabilecek. Ayrıca Reklam Kurulu, idari yaptırım mekanizmasını işletebilecek. Dava açma hakkı dışında, haksız reklam ve ticari uygulamaları durdurma, düzeltme ve yapanlara idari para cezası verme hususlarında görevli olduğuna dikkat çekiliyor.

TİCARETİ DURDURULABİLİR

Reklam Kurulu’nun; mal veya hizmet piyasalarını resen veya şikayet üzerine; inceleme, düzenleme ve denetim yapma, denetim sonucuna göre haksız ticari uygulamaları durdurma yetkisi de var. Türk Ticaret Kanunu uyarınca haksız rekabet niteliğinde bir eylemde bulunan kişi veya işletmeler; haksız rekabet failleri kapsamında tazminat sorumluluğu dışında belirli hal ve şartlarla hem hürriyeti bağlayıcı ceza hem de adli para cezası ile cezalandırılır.

Denetimleri sıklaştırdık

Zam spekülatörlerini ve stokçuları uyaran Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, son dönemde dayanışma ruhunun dışında finansal piyasalardaki geçici dalgalanmaları fırsat gören, çeşitli ürün ve ürün gruplarında arz-talep dengesi ile uyuşmayan fiyat artışlarına gidildiğine dikkat çekti. Stokçuluk yapanların da dikkatlerden kaçmadığını belirten Pekcan, “Bu konuda Ticaret Bakanlığı olarak, gelişmeleri anlık olarak takip ediyoruz ve piyasanın bozulmasını engelleyici tedbirler almaya devam ediyoruz ve edeceğiz” dedi. Dün İstanbul’da konuşan pekcan, istismarların önüne geçmek için Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nde ufak bir değişiklik yaptıklarını ifade etti.

DAYANIŞMA RUHUMUZUN BOZULMASINA İZİN VERMEYİZ

Pekcan, “Girdi maliyeti ile döviz kuru artışı gibi fiyat değişimlerinden etkilenmemesine rağmen, etkileniyormuş gibi fiyat artışı yapan, tüketiciye sunulan ürünlerin fiyat dengesini bozan uygulamaları aldatıcı ticari uygulamalar kapsamına dahil ettik” diye konuştu. Bundan böyle Reklam Kurulu’nca denetimler yapacaklarını, uygulamaların hızla tespit edilerek, yaptırımlar uygulanacağını kaydeden Pekcan, şunları kaydetti: “Bu yeni dönemde bakanlığımız politikalarıyla uyumlu şekilde Rekabet Kurumu, Tüketicinin Korunması, Piyasa Gözetimi ve Denetimi Kurumu ile Ürün Güvenliği mevzuatlarıyla daha aktif, daha görünür olacağız. Hepsi hem üreticimizi hem tüketicimizi koruma yönünde hareket edecekler. Dayanışma ruhumuzun bozulmasına izin vermeyeceğiz.”

NE KADAR CEZA KESİLEBİLCEK?
Bu kesimler Ticaret Bakanlığı’nın “Aldatıcı Ticari Uygulamalar” yönetmeliğine göre haksız ticari uygulamanın üç aya kadar tedbiren durdurulması veya durdurulması yaptırımı veya 5 bin TL idari para cezası uygulanıyor. Reklam Kurulu, ihlalin niteliğine göre bu cezaları birlikte veya ayrı ayrı verebiliyor. İdari para cezası, aykırılık ülke genelinde gerçekleşmiş ise 50 bin Türk Lirası olarak uygulanıyor.