Sahadaki denetimlerini artıran Hazine ve Maliye Bakanlığı, randıman analiziyle firmaların üretim bantlarına kadar indi. Firmaların üretim kapasitesiyle, reel üretimini karşılaştıran bakanlık müfettişleri, son olarak bir sigara üreticisine 6 milyar liralık ceza kesti.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, kayıt dışı ekonomiyle mücadelesini kesintisiz sürdürüyor. Vergi Denetim Kurulu da, büyük mükellefler nezdinde yürüttüğü incelemelere aralıksız devam ediyor. Kurul, işletmelerin gerçek üretim miktarını tespit etmek üzere ‘randıman analizi’ yöntemiyle yoğun vergi incelemelerine başladı. Randıman analizinde, firmaların; üretim teknolojisi, üretimde kullandığı makine ve takım, ham madde, üretim girdileri, fire oranları bilgilerinden faydalanarak gerçek üretim değerlerine ulaşılıyor. Ortaya konulan sonuçlarla, incelenen mükellefe ait kayıt dışı işlemlerin varlığı araştırılıyor.
ENERJİ TÜKETİMİNE KADAR İNCELENDİ
Geçtiğimiz günlerde Vergi Denetim Kurulu müfettişleri, tütün ürünleri imalatıyla uğraşan bir firma için gerçekleştirdiği randıman analizinde, üretim bantlarının kapasite ve çalışma saatleriyle işletmenin doğal gaz, tütün ve sigara filtresi tüketimi verilerini inceleme altına aldı. Yapılan incelemede, sunulan beyanlarla üretim kapasitesinin tutmadığı görüldü ve firmaya yaklaşık 6 milyar lira vergi cezası kesildi. Vergi müfettişlerinin 8 aylık titiz çalışması sonrası şirketin sattığı sigara ile kullandığı tütün ve sigara kağıdı arasında önemli farklar tespit edilince şirket vergi cezasından kurtulamadı.
ÜRETİMLE BEYAN KARŞILAŞTIRILIYOR
Randıman analizi, inceleme yöntemiyle, işletmenin üretime ilişkin verilerinden yola çıkarak vergi matrahının gerçeği yansıtıp yansıtmadığını tespit edilebiliyor. Randıman incelemelerinde sonuçların doğrulunun tespiti için fiili sayım yapılması incelemenin amacına ulaşması bakımından önem arz ediyor. Randıman incelemesi yapılan dönem ile incelemenin yapıldığı dönemin farklı olması buna imkan vermiyor.
KAYITLAR MERCEK ALTINDA
Randıman incelemelerinde; üretim sürecinin doğru olarak kavranması, dönemsellik ilkesine riayet edilerek inceleme yapılması, Vergi Usul Kanunu’nun değerlemeye ilişkin hükümlerinin dikkate alınması, fire ve zaiyat oranları ile ilgili yeterli araştırmanın yapılması ve bu oranların doğru olarak dikkate alınması ve randıman farklarından kaynaklanan matrah ve vergi farklarının yasal defter kayıtları, kapasite raporları ve banka hesap hareketleri gibi delillerle de desteklenmesi hususları büyük önem taşıyor.
MÜKELLEFTEN ÖNCE IZAHAT ISTENIYOR
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın ‘çok kazanandan çok vergi alma’ prensibi ile randıman analizini uyguladığını ifade eden Mali Müşavir Halil Erdem Gültekin, randıman analizinin yeni bir yöntem olmadığını belirtti. Vergi Usul Kanunu’nun 3’üncü maddesiyle bu denetlemenin desteklendiğini dile getiren Gültekin, cezai süreçle alakalı da şunları söyledi: “Öncelikle denetimlerde usulsüzlük veya geliri tam beyan etmediği tespit edilen mükelleflere izaha davet ediliyor. Mükellef gerekli izahı yapamazsa vergi cezası tahakkuk ediliyor.”
MAYISTA 2 ŞİRKETE BÜYÜK CEZA KESİLMİŞTİ
Hazine ve Maliye Bakanlığı, sektör bazlı yürüttüğü vergi incelemeleri sonucu geçtiğimiz mayıs ayında, demir-çelik sektöründeki iki firmaya 7 milyar liralık ceza kesmişti. Ankara Emniyet Müdürlüğü, Hazine ve Maliye Bakanlığı ve MASAK operasyonda birlikte hareket etti.Bir yıldan uzun süren teknik takip sonucunda vergi kaçakçılığı somut delillerle kanıtlandı. Sahte faturalar ile kamuyu zarara uğratan ve haksız kazanç sağlayan firmalar düzenlenen operasyonun ardından 7 milyar liralık ceza ödemeye mahkum edildi.
