IMF raporuna göre salgın sürecinde G20’nin yükselen ekonomileri arasında GSYH’sine oranla vatandaşına en fazla likidite desteği sağlayan ülke Türkiye oldu. Türkiye milli gelirin yüzde 9,4’ü oranında destek sağladı.
IMF Mali İzleme Raporu’na göre, salgın sürecinde Türkiye, G20’nin yükselen ekonomileri arasında GSYH’sine oranla en fazla likidite desteği sağlayan ülke oldu. 100 yılda bir görülen bu denli büyük bir salgında her ülke kendi başarı whikayesini yazmaya çalışıyor.
YÜKSELEN EKONOMİLERDE ÖNCÜ
İlgili rapora göre, salgın sürecinde vatandaşlarına en fazla destek veren ülkeler sıralamasında gelişmiş ekonomilerle kıyaslandığında alt sıralarda yer alan Türkiye’nin, likidite desteklerinde ise G20 yükselen piyasalar sınıfında yer alan ülkeler arasında ise lider pozisyonda olması dikkati çekiyor.
YÜZDE 9,4’LÜK ORAN DİKKAT ÇEKİYOR
IMF raporunda salgın süresince milli gelirin yüzde 9,4’ü oranında likit destek sağladığı belirtilen Türkiye, aynı kategoride değerlendirildiği Çin, Brezilya, Hindistan, Güney Afrika gibi ülkeleri geride bıraktı. Türkiye’ye en fazla yaklaşabilen ülke yüzde 6,2 ile Brezilya oldu.
Rusya ve Çin ise bu alanda yüzde 1,5 ve yüzde 1,3 ile sıralandı. Türkiye’de ayrıca, Kredi Garanti Fonu kapsamında sağlanan kredilerin milli gelire oranı yüzde 6,4’ü buldu.
YENİ DESTEK YÖNTEMİ
Türkiye teşvikler kapsamında kredi ve borçların yeniden yapılandırılması, piyasaya likidite desteği, düşük faizli kredi olanakları ve politika faizinde değişiklik gibi destek yöntemlerini kullandı. Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre, Türkiye'nin 31 Aralık 2020 itibarıyla brüt dış borç stoku 450 milyar dolar oldu. Stokun milli gelire oranı yüzde 62,8 olarak hesaplandı. Türkiye'nin net dış borç stoku da 268,9 milyar dolar olarak belirlendi. Stokun milli gelire oranı yüzde 37,5 olarak kayıtlara geçti
BU DESTEKLER AYAKTA TUTTU
-IMF’nin raporuna göre , Türkiye’nin sağladığı likidite destekleri, öz sermeye takviyesi, krediler, varlık alımı veya borç üstlenimi, garantiler ve borç ertelemesi gibi yarı mali nitelikteki işlemleri kapsadı. Bu kapsamda, Türkiye Varlık Fonu (TVF), Kovid-19’dan etkilenen firmalara sermaye desteğiyle görevlendirildi. Ziraat Bankası, Halkbank ve Vakıfbank, nakit akışları salgından olumsuz etkilenen firmaların anapara ve faiz ödemelerini en az 3 ay erteledi ve yeniden finansman sağladı.
-Salgın süresince kamu bankaları öncülüğünde, kredi kartı kredileri için geri ödeme sürelerinin uzatılması, düşük gelirli haneler için düşük faizli kredi paketleri, esnafların nisan, mayıs ve haziran geri ödemelerinin cezasız ertelenmesi, esnaflar için yeni düşük faizli krediler ve daha uzun geri ödeme süreli kredi kartları sağlanması, istihdamını koruyan firmalara kredi paketleri sunulması gibi olanaklar getirildi.
Merkezi Londra’da bulunan Bluebay Varlık Yönetimi Gelişen Piyasalar Kıdemli Stratejisti Timothy Ash, Türkiye’nin G-20 ülkeleri içerisinde salgın sürecinde verilen mali destekle ilk sırada yer almasına ilişkin, “Bu Türkiye’nin mali borcunun Gayri Safi Yurtiçi Hasılasına (GSYH) oranla düşük olması nedeniyle Kovid-19 desteklerinde çok fazla mali manevra alanına sahip olduğunun altını çizmektedir” dedi.
Yatırımcı Jim Rogers ise, “Türkiye (mali desteklerde) çoğu ülkeden çok daha fazlasını yaptı" dedi. Türkiye’nin destek sağlarken mali disiplini de koruduğunu belirten Rogers, gelişmiş ekonomilerin kamu borcuna oranla yüksek borçluluk oranlarına ilişkin, “Örneğin, Japonya, ABD ve İngiltere’de verilen desteklere ilişkin ciddi şüphelerim var. ABD’de gençler devasa borç yüküyle karşılaşacak” değerlendirmesini yaptı.
