Savunma Sanayii Başkanlığı koordinasyonunda yürütülen çalışmalarla bir dizi insansız kara aracı geliştirilerek güvenlik güçlerinin kullanımına sunulacak. 1 kilogramdan hafif, atılabilir insansız araçlar toprak yol, oyuk, mağara, bina içi ortamlarda ilerleyerek keşif ve gözetleme yapabilecek. Orta sınıf araçlar 500 metre uzaktan kontrol edilebilecek, hendek aşabilecek, değişik çapta silah sistemleriyle donatılabilecek. Envanterde bulunan taktik tekerlekli ve paletli kara araçları insansızlaştırılacak, insansızlaştırma kiti ve bu kitin uygulanabileceği asgari araç özellikleri belirlenecek.
Güvenlik güçlerinin kullanımına sunulan insansız kara araçlarının çeşidi ve sayısı artırılacak.
Türkiye'de insansız sistemlerin geliştirilmesi ve Türk Silahlı Kuvvetleri envanterine girmesi yönündeki çalışmalar, dünyadaki gelişmelere paralel olarak 2000'li yılların başında yoğunlaştı. Çalışmalar sonucu çeşitli insansız hava ve kara aracı, güvenlik güçleri tarafından operasyonel olarak kullanılmaya başlandı. Geçen sürede ise askeri ve sivil alanda insansız sistemlere olan ihtiyaç hızla arttı.
Bu gelişmeleri dikkate alan Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB), insansız sistemler alanında yerli çözümlerin artırılmasına ve çeşitlendirilmesine yönelik çalışmaları yoğunlaştırdı.
- SSB, Cumhurbaşkanlığı 100 Günlük Eylem Planı kapsamında geliştirilmesi planlanan insansız kara araçlarını hafif, orta ve ağır sınıfta olmak üzere 3 ana kategoride gruplandırdı.
Küçük robotlar girilmedik yer bırakmayacak
Buna göre, Hafif Sınıf İnsansız Kara Araçları kategorisinde yürütülecek çalışmalar 3 farklı seviyede gerçekleştirilecek.
Bu kategorideki birinci seviye araçların ağırlığı 1 kilogramdan az olacak. Gündüz ve gece ortamında keşif ve gözetleme maksadıyla toprak yol, oyuk, mağara, bina içi ortamlarda ilerleyebilecek mobiliteye sahip bu araçlar, özellikle bina içi ve kapalı alanlardaki görevleri çok düşük ses seviyesiyle yerine getirecek.
Atılabilir ve bir personel tarafından sökülüp takılabilir, gerektiğinde uzatılabilir/ayarlanabilir çubuk yardımıyla gözetleme ve dinleme yapabilir özellikteki araçlar, uzaktan kumandayla kontrol edilebilecek ve görev süresi 2 saati bulacak.
Kategoride yer alan ikinci seviye araçlar ise toprak yol, oyuk, mağara, menfez, meskun mahal/kapalı alan, çok katlı bina içi operasyon öncesi keşif, gözetleme, tuzak tespiti ve emniyet operasyonları icra edebilecek.
- Atılabilen ve merdiven çıkabilen, ağırlığı 3 kilogramla sınırlı olacak bu araçlar, yüksek otonom seviyede, yarı otonom ya da uzaktan kumandalı olabilecek. 17 santime kadar dik engelleri aşabilecek araçlar, 2 saate kadar görev yapabilecek.
Kategoride yer alan üçüncü seviye araçlar, toprak yol, oyuk, mağara ve benzeri ortamlarda keşif-gözetleme kabiliyetiyle birlikte geniş arazi bölgelerinde ve meskun mahal içinde bulunan oda/alanlarda operasyon öncesi karar destek sağlamak ve emniyet almak amacıyla haritalama yapabilmekte kullanılacak.
- Keşif-gözetleme, genişletilmiş gözetleme, haritalama, KBRN modüllerine sahip olacak, merdivende ilerleyebilecek araçların ağırlığı 6 kilograma kadar çıkabilecek, bunlar yarı otonom ya da uzaktan kumandalı görev yapabilecek.
Araçlar büyüdükçe görevler çeşitlenecek
Orta Sınıf İnsansız Kara Araçları kategorisinde ise iki farklı seviyede araç geliştirilecek.
Bu kategorideki araçlar genel olarak uzaktan komuta birimiyle kontrol edilerek keşif ve gözetleme yapabilecek, gerektiğinde silah kulesi entegre edilebilecek, eve dönme, belirlenecek seviyede balistik koruma, yüksek hareket ve engel aşma, kablolu ve kablosuz kontrol edilebilme gibi kabiliyetlere sahip olacak.
- En az 500 metreden kesintisiz olarak kontrol edilip veri aktarımı yapabilecek araçlar, kontrol paneliyle iki yönlü ses iletişimi sağlayabilecek, belirlenen genişlikteki hendekleri ve su birikintilerini aşabilecek.
Bu kategorinin birinci seviyesinde keşif, gözetleme ve küçük çapta hafif silahla ateş etme yeteneğine sahip, azami 500 kilogram ağırlıkta, üstün hareket kabiliyetinde sahip araçlar geliştirilecek.
İkinci seviyede ise keşif, gözetleme ve hedef tespiti yapabilecek, üzerinde faydalı yük olarak değişik çapta silah sistemleri ve lojistik kapsamda değişik yükleri ve gerektiğinde insan taşıma kabiliyeti olan, değişik hava, arazi ve görüş şartlarında üstün hareket kabiliyetine ve faydalı yükle birlikte azami 2,5 ton ağırlığa sahip araçlar üretilecek.
Mevcut zırhlılar insansız da görev yapacak
Ağır Sınıf İnsansız Kara Araçları kategorisinde ise öncelikle envanterde bulunan taktik tekerlekli ve paletli kara araçlarının insansızlaştırılması, bununla birlikte araçları insansızlaştırmak için asgari hazır bulunuşluk gereksinimleri göz önüne alınarak geliştirilecek insansızlaştırma kitinin ve bu kitin uygulanabileceği asgari araç özelliklerinin belirlenmesi hedefleniyor.
Bu kapsamda insansızlaştırılan platformların lojistik hizmetler, riskli arazi kesimlerinde keşif ve ulaştırma hizmetleriyle yüksek ateş gücü ve hareket kabiliyetini kullanarak düşmana yaklaşma ve gerektiğinde etkisiz hale getirme amaçlarıyla kullanılması planlanıyor.
Söz konusu araçlar her türlü hava, arazi ve görüş şartlarında uzaktan kumandalı/yarı otonom görev yapabilecek, istendiğinde insan tarafından normal bir platform gibi kullanılabilecek, üzerindeki kameralardan gelen görüntüler uzaktan kontrol birimine gönderilebilecek, platformun görev kritik alt sistemleri (far, fren, gaz, vites, direksiyon ve benzeri), üzerindeki silah, çevre izleme ve karıştırıcı sistem gibi faydalı yükler uzaktan kontrol edilebilecek.