ABD-Çin ticaretinde savaş borusu sesleri yükselirken, küresel piyasalar iki ülkenin art arda yaptığı yüz milyarlarca dolarlık misilleme hamlesiyle dalgalanıyor. Ticaret savaşı korkusu hisse senedi piyasaları, dolar ve tahvile yön verirken, savaşın küresel ekonomiyi ve ABD'de büyümeyi olumsuz etkileyeceği endişesi emtia piyasalarında da hissediliyor. Dünya gazetesinde yer alan habere göre, demir cevheri fiyatları, ABD Başkanı Donald Trump'ın çelik ithalatına yüzde 25 ve alüminyum ithalatına yüzde 10 vergi getireceğini açıkladığı mart başından bu yana yüzde 20'den fazla gerileyerek ticari gerilime en sert tepki veren emtia ürünlerinden oldu.
İşlendikten sonra otomotiv sektöründen inşaat sektörüne kadar birçok alanda yararlanılan demir cevherinin fiyatında arz-talep dengesi ve Çin'in çelik endüstrisinde üretimin azalması nedeniyle yaşanan aşağı yönlü hareket, son bir aydır sıkça duyduğumuz 'ticaret savaşları' haberlerinin yarattığı kaotik ortamda hızlandı. Yurtdışı piyasalarda yüzde 62 demir içerikli cevherin fiyatı mart başından bu yana beşte bir oranında gerileyerek 62 dolar/ton seviyesine indi.
Analistlere göre fiyatlarda gerileme sürecek. Ticari endişeler ortaya çıkmadan önce finans kuruluşlarının yaptığı tahminler daha iyimserdi. İsviçre merkezli UBS bu yıl demir cevherinin ortalama 64 dolardan satılacağını öngörürken, ANZ'nin 2018'de ortalama fiyat beklentisi 69 dolardı. Geçtiğimiz günlerde düzenlenen Küresel Demir Cevheri ve Çelik Konferansı'nda katılımcılar da demir cevheri fiyatlarının bu yıl ortalama 68 dolar/tonda seyredeceği tahmininde bulunmuştu. Ancak katılımcıları daha çok madenciler ile mütaahitlerden oluşturduğu ve talebi oluşturan taraftan fazla katılımcının olmadığı konferanstaki tahminler analistlere göre gerçekçi değil.
Dünyanın en büyük demir cevheri ihracatçılarından Avustralya'da hükümet, olası bir ticaret savaşının ekonomik faaliyetleri olumsuz etkilemesi ve talebi azaltması halinde fiyatların 2017 yılına oranla yüzde 20 değer kaybederek ortalama 51.50 dolar civarına gerileyecegini öngörüyor. Demir cevheri fiyatları en son Haziran 2017'de 52 doların altına inmişti.
Trading Economics de teknik analizlere ve bazı analistlerin görüşlerine dayanarak, cevherin fiyatının yılın ikinci çeyreğinin sonunda 59.65 dolar/tona ineceğini, yılın son çeyreğinde 50.24 doları test edeceğini tahmin ediyor. 12 ay içinde ise fiyatların 46.10 dolara kadar gerileyebilecegi tahmininde bulunuyor. Bu tahminlerin doğru çıkması halinde, fiyatlarda 'çöküşe' yakın düşüşlerin kapıda olabileceği uyarıları yapılıyor.
ABD ile artan ticaret gerilimi nedeniyle Çin’in yeni açıklanan karşı önlemleri kapsamında Amerikan buğdayı, pamuğu ve soya fasulyesi için getirilen yüzde 25'lik tarife üzerine açıklamalarda bulunan Amerikan Soya Fasulyesi Birliği Başkanı John Heisdorffer, Çin’in soya fasulyesine tarife koymasının Amerika’daki soya çiftçileri üzerinde yıkıcı bir etki doğuracağı uyarısı yapıyor.
Çin hükümeti, ABD Başkanı Donald Trump'ın 50 milyar dolarlık tarifeye ilaveten 100 milyar dolarlık gümrük tarifesi uygulanması talimatına yönelik, "Her ne pahasına olursa olsun ulusal çıkarlarını koruyacakları" vurgusu yaptı.
Çin Ticaret Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, Trump yönetiminin ABD Ticaret Temsilciliğinden (USTR) Çin'e 100 milyar dolarlık ilave gümrük vergisi getirilmesini talep etmesine ilişkin, "Washington yönetimi Çin’in ve uluslararası toplumun karşı çıkmasına rağmen tek taraflılığı ve ticari korumacılığı sürdürmesi durumunda, Çin de sonuna kadar gidecek, karşı saldırıda bulunmak ve yeni kapsamlı karşılayıcı önlemler almak zorunda kalacaktır. Her ne pahasına olursa olsun ulusal çıkarlarını korumayı sürdürecektir." ifadeleri kullanıldı.
Ayrıca, iki ülke arasındaki ticari çatışmayı başlatan asıl tarafın, küresel serbest ticarete ve küresel çok taraflı ticaret sistemine meydan okuyan Washington yönetimi olduğu savunularak, Çin'in reformları, dışa açılımı, çok taraflı ticari sistemi korumayı, küresel serbest ticaret ve yatırımın özgürleştirilmesini teşvik edeceği kaydedildi.
ABD Başkanı Trump, dün, Çin'in 50 milyar dolar değerindeki ABD menşeli 106 ürüne yüzde 25 vergi getirileceği kararını açıklamasını "haksız misilleme" olarak değerlendirmiş, ABD'nin daha önce 50 milyar dolar tutarında bin 300 Çin menşeli ürüne yüzde 25 vergi getirilmesine ilaveten 100 milyar dolarlık gümrük tarifesi uygulanmasının değerlendirilmesi talimatını vermişti.
ABD Başkanı Trump’ın Çin’e karşı verilen 375 milyar dolar ticaret açığını kapatmak için ek gümrük vergisi getireceğini ilan etmesiyle başlayan ticaret savaşı tarafların sert hamleleriyle giderek büyüyor.
Pekin yönetimi de fitili ateşlene ticaret savaşına cevap olarak, hafta başında ABD menşeli 128 ürüne yüzde 15 ila yüzde 25 tarife getirildiğini ilan etmiş, birkaç gün önce de 50 milyar dolar değerinde ABD menşeli 106 ürüne yüzde 25 ek gümrük vergisi getirileceğini açıklamıştı.
ABD'nin vergi planı genel olarak Çin'in savunma, havacılık ve imalat sektörlerini hedef alırken, Çin'in misilleme vergileri de et, elektrikli araçlar, kimyasal maddeler, otomotiv, hava araçları ve soya fasulyesi gibi 106 Amerikan menşeli ürünü hedef alıyor.