Ticaret Bakanlığı düğmeye bastı: Tüketiciyi aldatan reklamlara 9 ayda 187,5 milyon lira ceza

Reklam Kurulu'nun 10 Eylül 2024 tarihinde gerçekleştirilen 349 sayılı toplantısında; tüketicileri aldatıcı ve yanıltıcı nitelikte birçok reklam ve ticari uygulamaya yönelik kararlar alındı.

Toplantının ana gündemini çoğunlukla çevrimiçi kullanıcı ara yüzlerinde bulunan ve tüketicileri çıkarlarına en uygun olmayan seçimleri yapmaya yönlendiren, aldatan, zorlayan veya manipüle eden dünyada ‘karanlık ticari tasarımlar' olarak bilinen aldatıcı ticari tasarımlar oluşturdu. Toplantıda tüketicilere önceden seçili olarak sunulan bazı abonelik paketleri ya da bunlara bağlı ek hizmetler, güncellenen üyelik sözleşmelerinde 'kabul etme' seçeneğinin 'reddetme' seçeneğine göre daha çok vurgulanması gibi manipülatif unsurlar değerlendirildi. Ayrıca, tüketicilerin istedikleri abonelik paketini yükseltmeden 'satın alma' işlemini tamamlamalarını zorlaştıran ara yüz tasarımlarının kullanılması gibi uygulamalar ele alındı.

Abonelik hizmetlerine yönelik yanıltıcı uygulamalar irdelendi

Toplantıda, şeffaf kriterler ve sayısal veriler belirtilmeden belirli abonelik paketlerinin popüler olduğu yönünde yapılan vurgular ve ücretsiz deneme fırsatlarının sunulması için tüketicilerden ödeme yöntemi bilgilerinin zorunlu olarak istenmesi gibi uygulamaların da tüketici iradesini olumsuz yönde etkileyen yanıltıcı ticari yöntemler olduğu belirtildi.

Bu tür uygulamalarda bulunan firmalara idari yaptırım uygulanmasına karar verildi. Bu kapsamda 144 dosyadan 118'i mevzuata aykırı bulunurken, söz konusu reklam ve ticari uygulamalar hakkında durdurma cezası ile birlikte toplam 22 milyon 414 bin 861 lira idari para cezası uygulanmasına karar verildi.

Reklam Kurulu, yılın ilk 9 ayında toplam bin 340 dosya hakkında görüş ve değerlendirmede bulunurken, aldatıcı reklam veya haksız ticari uygulama olduğu tespit edilen bin 173 dosya hakkında durdurma cezasının yanı sıra toplam 187 milyon 456 bin 473 lira idari para cezası uyguladı. Reklam Kurulu'nun tüketicilerin muhtelif sektörlerde dijital mecralarda karşı karşıya kaldığı aldatıcı ticari tasarımlara yönelik incelemelerinin sürdüğü belirtildi.