Bütün dünyanın ne zaman açılacağını merakla beklediği Süveyş Kanalı’ndaki gemi krizinin küresel ekonomiye maliyeti gün geçtikçe büyüyor. Dünyanın en yoğun kullanılan deniz yollarından biri olan Süveyş Kanalı’nda geçtiğimiz Çarşamba günü karaya oturan 400 metrelik yük gemisi Ever Green’in ne zaman yüzdürüleceği konusundaki belirsizlik, petrol piyasası başta olmak üzere ürün tedariğinde büyük bir aksama yaşatıyor. 20 bin TEU (1 TEU, 20 feetlik koyteyneri ve 34 metreküplük bir hacmi ifade ediyor) taşıma kapasiteli dünyanın en büyük konteyner gemilerden biri olan Ever Given’in tıkadığı Süveyş Kanalı’nı geçmek için bekleyen yük gemilerinin sayısı ise 321’e ulaştı.
Konuyla ilgili gelişmeleri değerlendiren Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu; çok sayıda geminin geçiş için kanalın kuzeyinde ve güneyinde beklediğini, bu durumun dünya deniz ticaretini olumsuz etkilediğini ve her geçen gün bu kaybın büyüdüğünü kaydetti. Her yıl yaklaşık 18 bin geminin geçtiği Süveyş Kanalı’nda yaşanan kaza neticesinde denizcilik ekonomisi ve tedarik zincirinin belirgin şekilde etkilendiğini belirten Karaismailoğlu, “Kurtarma çalışmalarının uzaması halinde, lojistik koridorunda önemli ve kalıcı etkilere mahal verebilecek olan bu krizi, bir an önce çözebilmek tüm denizcilik sektörünün birinci önceliği haline gelmiştir” dedi.
Kaza anından kısa süre sonra artışa geçen petrol varil fiyatlarına dikkat çeken Karaismailoğlu, şöyle konuştu: “Kaza tarihi itibariyle halen 30’dan fazla büyük tonajlı tankerin her iki uçta beklemekte olduğu, Cuma günü petrol fiyatlarının yüzde 3 oranında arttığı görülmektedir. Karadeniz ve Akdeniz Suezmax ve Aframax tanker navlunları halen yüzde 70 artmış durumdadır. Avrupa’nın gas oil tedariğinin yüzde 60’nın Asya piyasasından sağlandığı göz önüne alınırsa bölgede halen az sayıda uygun gemi bulunmasına rağmen aksayan ürün tedariğinin Karadeniz piyasasından sağlanmaya yönelinmesi halinde Türk Boğazlarında tanker trafiğinde göreceli artış olacağı öngörülebilir.”
Sigorta şirketlerince kazanın global ekonomiye maliyetinin haftalık 6 ile 10 milyar dolar olarak hesaplandığına dikkat çeken Bakan Adil Karaismailoğlu, “Ever Green’i kurtarma ve kanalı açma çalışmaları halen sonuç vermiş değil. Tarama gemileri ile geminin oturduğu kara kısmının derinleştirilmesine devam ediliyor. Geminin yükünü hafifletip; geminin su çekiminin azaltılması gibi opsiyonlar da var. Ancak henüz böyle bir operasyona başlandığı bilgisi alınmadı. Bununla birlikte, konteyner gemileri stabilite açısından hassas gemiler olup geminin yakıtının ve dip tanklarında yer alan deniz suyunun boşaltılması gündeme gelse de bu işlemin gemi dengesini bozup daha tehlikeli bir duruma düşüreceği dikkate alınmalıdır” dedi.
Dünyanın en önemli su yollarından biri olan Süveyş Kanalı’nda 24 Mart’ta “The Ever Green” isimli konteyner gemisi Mısır’da yaşanan kum fırtınası ve kötü hava şartları neticesinde görüş mesafesinin düşmesi nedeniyle kıyıya çarparak kaza yapmıştı. Geminin dar kanalda enlemesine sıkışarak geçiş yolunu kapatması sonucu Süveyş Kanalı, dört gündür seyrüsefer trafiğine kapalı.
Ever Green gemisinin kurtarılması için Türkiye’nin yardıma hazır olduğunu belirten Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, Türkiye’nin; Türk Boğazları olmak üzere tüm kıyılarımızda meydana gelen deniz kazaları ve her türlü acil durumlarda en geç 1-2 gün içerisinde deniz emniyetini yeniden temin ettiğine dikkat çekti. Karaismailoğlu, Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü’nce işletilen ve hizmete alındığından beri 25 acil müdahale ve kurtarmayı başarılı ile gerçekleştiren Nene Hatun acil müdahale gemisinin ülkemize bu alanda ciddi avantaj sağladığının altını çizdi.
Dünyanın en zorlu su yolu olan Türk Boğazları Bölgesi’nde yaklaşık 5 yıldır seyir, can, mal ve çevre emniyetini temin etmek amacıyla 7 gün 24 saat hizmet veren Nene Hatun gemisi, toplam 18 bin kilovat ana makine gücüne sahip. İçerisinde 20 yataklı hastane de yer alan ve saatte 9 bin 600 metreküp su basabilen gemide, yatay 150 metre, dikey 70 metre su püskürtme kabiliyetini haiz yangın söndürme sistemi olan fi-fi 3 notasyonu bulunuyor.